Σενάρια κατάρρευσης

Η κρίση ξεκίνησε με την απόρριψη ενός Συντάγματος για τη διευρυμένη ευρωζώνη. Η Ευρώπη δεν συνήλθε ποτέ από την παράλυση στην οποία τη βύθισαν οι γάλλοι και ιρλανδοί ψηφοφόροι. Τον Απρίλιο του 2012, μετά την απροειδοποίητη χρεοκοπία της Ελλάδας, συνεδρίασε στο Λουξεμβούργο η Επιτροπή Ευρωπαϊκής Σωτηρίας υπό τον δυναμικό πολωνό πρωθυπουργό Ντόναλντ Τουσκ και ανακοίνωσε την κατάργηση της Κομισιόν και την αναστολή όλων των συνθηκών. Είκοσι από τα 29 μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης συμφώνησαν. Η Βρετανία διαχώρισε τη θέση της, ο πρωθυπουργός Νικ Κλεγκ δήλωσε ότι η ΕΕ δεν υπάρχει πλέον και μια εβδομάδα αργότερα συνήλθε στο Λονδίνο η Επιτροπή Ελευθέρων Ευρωπαϊκών Κρατών. Από τη διχοτόμηση της Ευρώπης προέκυψαν δύο ενιαίες αγορές, τρεις ζώνες ελεύθερης κυκλοφορίας τύπου Σένγκεν και είκοσι νομίσματα. Η κυκλοφορία στη σήραγγα της Μάγχης διεκόπη και στο Λονδίνο ξέσπασαν ταραχές πολύ χειρότερες από εκείνες του 2011. Ιστορικό θα μείνει το ερώτημα που απηύθυνε στους συμπατριώτες του ο σκωτσέζος ηγέτης Αλεξ Σάλμοντ, επιστρέφοντας στο Εδιμβούργο από ένα ταξίδι του στη Βαρσοβία, το Βερολίνο και το Λουξεμβούργο, όπου φαίνεται ότι εξασφάλισε οικονομική ενίσχυση. «Γενναίοι Σκωτσέζοι. Φιλοευρωπαίοι πολίτες της Σκωτίας. Θέλετε να παραμείνετε υπό τον έλεγχο του Λονδίνου, μαζί με την Ελλάδα, τη Σικελία και τη Λετονία; Η προτιμάτε να αναβιώσετε την ιστορική αποστολή της Σκωτίας και, ως εταίροι των περισσοτέρων ευρωπαϊκών εθνών, να ενταχθείτε στην ένωσή τους ως ένα υπερήφανο, ελεύθερο και κυρίαρχο βασίλειο;».

Το σενάριο αυτό - ομολογουμένως εφιαλτικό, από πολλές απόψεις - ανήκει στον Νόρμαν Ντέιβις. Ο άγγλος ιστορικός, που το τελευταίο του βιβλίο λέγεται «Χαμένα Βασίλεια: Η Ιστορία της Μισοξεχασμένης Ευρώπης», επισημαίνει στους Φαϊνάνσιαλ Τάιμς ότι όλοι οι ανθρώπινοι θεσμοί αργά ή γρήγορα καταρρέουν. Η Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία συγχωνεύτηκε με τη Δυτική Γερμανία, η Γιουγκοσλαβία διαλύθηκε, το ίδιο θα γίνει και με ένα οικοδόμημα που στερείται βιώσιμων οργάνων δημοσιονομικής και πολιτικής διακυβέρνησης όπως είναι η Γιούρολαντ. Οι γέφυρες του Παρισιού θα γεμίσουν με αστέγους, οι φτωχοί της Ισπανίας θα καταφύγουν στις αρένες των ταυρομαχιών και οι Ευρωπαίοι θα ξαναμάθουν την τέχνη του αντιπραγματισμού.

Και ο Ντέιβις ιστορικός είναι, δικαιούται να φανταστεί όποιο σενάριο θέλει, το ερώτημα «What if» γοήτευε άλλωστε ανέκαθεν τους συναδέλφους του. Οταν κάνει το ίδιο όμως ένας δημοσιογράφος, υποχρεούται να αναφέρει τις πηγές του. Με μεγάλο ενδιαφέρον αναζητήσαμε λοιπόν τους ανθρώπους που έπεισαν τον Λάντον Τόμας Τζούνιορ να γράψει στους Νιου Γιορκ Τάιμς ότι ενισχύονται τα επιχειρήματα πως είναι προς το συμφέρον της Ελλάδας να εγκαταλείψει το ευρώ. Ανάμεσά τους, ο Βασίλης Σεραφειμάκης, «στέλεχος της Avinoil που αρθρογραφεί σε σκοτεινά μπλογκ», μερικοί έλληνες οικονομολόγοι που διδάσκουν στο εξωτερικό, ο Θεόδωρος Κατσανέβας και ο Γιώργος Κουρής.

Αλλη μια προσπάθεια συνάδελφε, δεν μας έπεισες.