Τρίτη, Ιουλίου 19, 2011

Τόπο στο γέλιο!


Πρέπει να πω ότι η πρόταση που έκανε την περασμένη εβδομάδα ο Ζαν-Λικ Γκοντάρ για τη σωτηρία της Ελλάδας δεν με έπεισε. Το να μας πληρώνουν οι ξένοι δέκα ευρώ κάθε φορά που χρησιμοποιούν τη λέξη «άρα» μπορεί να έχει μια συμβολική σημασία, αλλά δεν είναι καθόλου πρακτικό, χώρια που μπορεί να αρχίσουν και εκείνοι να μας ζητούν λεφτά κάθε φορά που χρησιμοποιούμε μια ξένη λέξη, και αυτές ομολογουμένως δεν είναι καθόλου λίγες στο λεξιλόγιό μας. Ο Γκοντάρ βέβαια έκανε πλάκα, δυστυχώς όμως δεν κάνουν πλάκα πολλοί από εκείνους που επιμένουν πως «δεν χρωστάμε, μας χρωστάνε» και μάλιστα μας χρωστάνε πολύ περισσότερα από όσα χρωστάμε, άρα (εδώ η χρήση της λέξης είναι δωρεάν) δεν χρειάζεται να κάνουμε τίποτα εμείς μέχρι να μας ξεπληρώσουν.

Μας χρωστάνε - μεταξύ πολλών άλλων - τη δημοκρατία, την ευκλείδεια γεωμετρία, την τραγωδία και την ανακάλυψη ότι η Γη είναι στρογγυλή. Μας χρωστάνε και το γέλιο. Εγκαινιάζοντας χθες μια καλοκαιρινή σειρά με θέμα την ιστορία του χιούμορ, η Μοντ θυμήθηκε τον Φιλόγελω, μια συλλογή 265 σύντομων αστείων ιστοριών του 3ου ή 4ου αιώνα μ.Χ. που αποδίδεται στον Ιεροκλή και τον Φιλάγριο. «Ενας διανοούμενος έχασε ένα από τα βιβλία του. Υστερα από άκαρπες έρευνες πολλών ημερών και ενώ τρώει μια σαλάτα, γυρνά το κεφάλι και βλέπει το βιβλίο του πεταμένο σε μια γωνιά. Αργότερα, συναντά έναν από τους φίλους του που παραπονιέται ότι έχασε όλα του τα ρούχα. "Μην ανησυχείς", του λέει. "Πήγαινε πάρε μια σαλάτα, άρχισε να την τρως, γύρνα το κεφάλι και κοίτα στη γωνιά του δωματίου, θα τα δεις"».

Ο αγαπημένος στόχος αυτών των ιστοριών είναι πράγματι οι διανοούμενοι. Στα θύματα της σάτιρας των αρχαίων περιλαμβάνονται όμως ακόμη οι γιατροί, οι κουρείς, οι ευνούχοι, οι τεμπέληδες, οι άπληστοι, οι αμαθείς, οι τσιγκούνηδες, οι εξυπνάκηδες. «Δύο τύποι συναντιούνται στον δρόμο. Ο ένας λέει: "Περίεργο, μου είπαν ότι έχετε πεθάνει". Ο άλλος, οργισμένος, απαντά: "Να λοιπόν που είμαι ζωντανός". Ο πρώτος όμως δεν το βάζει κάτω: "Ναι, αλλά ο άνθρωπος που μου το είπε είναι πιο αξιόπιστος από εσάς"».

Θα μπορούσαμε ίσως, στο πνεύμα του Γκοντάρ, να προτείνουμε να επιβάλλεται φόρος κάθε φορά που κάποιος μη Ελλην, δηλαδή βάρβαρος, γελάει με μια τέτοια ιστορία. Θα μπορούσαμε, ακόμα καλύτερα, να το πάρουμε αλλιώς, να αφήσουμε τους φανφαρονισμούς και να ασκηθούμε στον αυτοσαρκασμό, είναι πιο τίμιο, πιο υγιεινό και πιο παραγωγικό.