Η τέχνη είναι σαν τη ζωή

"Στα περιοδικά μπορείς να γυρίσεις σελίδα. Στην τηλεόραση να αλλάξεις κανάλι. Στην πόλη δεν υπάρχει τρόπος διαφυγής, κι αυτό δεν είναι σωστό». Τζόρνταν Σάιλερ

O Σάιλερ δεν έχει κλείσει ακόμη τα τριάντα. Φωτογράφος και ακτιβιστής, διατηρεί μια ιστοσελίδα που λέγεται Ρublic Αd Campaign (www. publicadcampaign. com) και αποσκοπεί στην εξαφάνιση των διαφημίσεων από τους δρόμους της Αμερικής. Μαζί με τον Ρosterboy, το νέο «τρομερό παιδί» της τέχνης του δρόμου, οργάνωσαν στις 25 Απριλίου ένα χάπενινγκ στη Νέα Υόρκη που είχε σπιρτάδα, φαντασία και μεγάλη αποτελεσματικότητα. Έλαβαν μέρος κάπου 80 ακτιβιστές. Δεν έλειψαν τα μεγάλα ονόματα: ο Τζι Λι είναι καλλιτεχνικός διευθυντής του Google Creative Lab, ο Τρίσταν Ίτον είναι ιδιοκτήτης των Τhunderborg Studios. Και δεν ήταν όλοι καλλιτέχνες: ανάμεσά τους ήταν ένας βιολόγος, ένας προγραμματιστής και μία υπάλληλος ενός καταστήματος ρούχων. Ο στόχος τους ήταν να διεκδικήσουν «έναν χώρο που είναι κορεσμένος με διαφημίσεις και στερείται άλλων μηνυμάτων, ιδεών και, γενικότερα, αισθητικών εναλλακτικών λύσεων». Κι έπρεπε να κάνουν γρήγορα, η αστυνομία δεν το είχε σε τίποτα να αρχίσει τις συλλήψεις.

Οι ακτιβιστές βγήκαν στους δρόμους μέρα μεσημέρι. Έβαψαν με λευκή μπογιά 120 διαφημιστικές πινακίδες και άρχισαν να ζωγραφίζουν πάνω τους τα έργα τους. Οι περισσότεροι τα είχαν έτοιμα, ώστε να μην καθυστερήσουν. Άλλοι ήταν πιο χαλαροί, όπως οι Καναδέζες Κάθριν Ουόκιμ και Έιμι Νόβακ που χρειάστηκαν δύο ώρες για να ολοκληρώσουν τις δικές τους παρεμβάσεις. Όπως θα έλεγαν αργότερα, πολλοί περαστικοί τις πλησίασαν για να τους πουν ότι τα έργα τους άρεσαν ή για να διατυπώσουν προτάσεις. Τελικά έγιναν μόνο τέσσερις συλλήψεις, κάτι που οφείλεται και στο ότι οι οργανωτές είχαν προβλέψει τα πάντα με την παραμικρή λεπτομέρεια. Ή στο ότι σε μια εποχή κρίσης σαν τη σημερινή, οι αρχές δεν θέλησαν να διακόψουν μια δημόσια, πρωτότυπη καλλιτεχνική δημιουργία.

Οι πινακίδες δεν επελέγησαν τυχαία. Ο Σάιλερ έχει ξεκινήσει εδώ και μήνες μια εκστρατεία εναντίον της εταιρείας ΝΡΑ Οutdoor, η οποία κατέχει εκατοντάδες διαφημιστικές πινακίδες σε όλη τη Νέα Υόρκη αλλά δεν πληρώνει στον δήμο ούτε ένα δολάριο για τις διαφημίσεις που τοποθετεί. Τη συμφέρει περισσότερο να πληρώνει τα πρόστιμα, παρά να σέβεται τα ποσοστά που της αντιστοιχούν. Και φυσικά δεν έπαθε καμιά σοβαρή ζημιά από την πρωτοβουλία των πολιτών: την επομένη, τα έργα τους ήταν καλυμμένα με διαφημίσεις του iΡod. «Ο προσωρινός χαρακτήρας της παρέμβασής μας δεν μας πειράζει» σχολιάζει ένας από τους ακτιβιστές, ο Ντικ Τσίκεν. «Το θέμα δεν είναι το ίδιο το προϊόν, αλλά η εμπειρία της στιγμής. Η τέχνη είναι σαν τη ζωή: η ουσία της είναι το εδώ και τώρα».