Σάββατο, Απριλίου 11, 2009

Εφόσον τους ζητηθεί




O ένας κάνει ότι κοιμάται. Η άλλη κοιτάζει αδιάφορη προς το υπερπέραν. Ο τρίτος διαβάζει την εφημερίδα του. Όλοι έχουν καταλάβει τα καθίσματα του μετρό που προορίζονται για τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Κι επειδή είναι πολύ απασχολημένοι, πολύ αφηρημένοι ή πολύ κουρασμένοι, δεν βλέπουν ότι μπροστά τους στέκεται ένας άνθρωπος που στηρίζεται σε δεκανίκια. Ή μπορεί και να τον βλέπουν, αλλά να εφαρμόζουν αυστηρά τον κανονισμό που ορίζει ότι παραχωρείς τη θέση σου «εφόσον σου ζητηθεί». Κι ο Ματ Μέρο δεν το ζητούσε. Το θεωρούσε αυτονόητο.

Ο Ματ είναι 37 ετών. Εργάζεται στο δορυφορικό κανάλι Vh1. Και πέρυσι έπαθε ένα κάταγμα στο πόδι που τον ανάγκασε να κυκλοφορεί με δεκανίκια. Τότε ήταν που κατάλαβε τι δύσκολο που είναι να κυκλοφορεί ένα άτομο με αναπηρία στη Νέα Υόρκη. Έπαιρνε το μετρό από το Μπρούκλιν, όπου μένει, για το Μανχάταν, όπου δουλεύει, και σπανίως έβρισκε θέση να καθίσει. Στεκόταν επίτηδες μπροστά στις θέσεις για άτομα με ειδικές ανάγκες και παρατηρούσε τους ανθρώπους που τις είχαν καταλάβει. Στην αρχή αισθανόταν απλώς έκπληκτος. Ύστερα άρχισε να θυμώνει. Κι όταν είδε πως τίποτα από αυτά δεν βοηθούσε, αποφάσισε να χαλαρώσει και να το απολαύσει. Άρχισε να φωτογραφίζει με την κάμερα του iΡhone τα παχύδερμα που τον προκαλούσαν. Και να δημοσιεύει τις φωτογραφίες τους σε ένα μπλογκ που το ονόμασε www. peoplewhositinthedisabilityseatswhenims tandingonmycrutches. com (άνθρωποι που κάθονται στις θέσεις των αναπήρων, ενώ εγώ στέκομαι όρθιος με τα δεκανίκια μου).

Η εμπειρία αυτή είχε αρχικά θεραπευτικά αποτελέσματα: ο Ματ θύμωνε λιγότερο, αφού χρησιμοποιούσε τους επιβάτες ως υλικό για το μπλογκ του. Πριν από λίγες ημέρες, όμως, μια ιστοσελίδα που συνδέεται με το κανάλι Vh1 δημοσίευσε ένα λινκ που παρέπεμπε στο μπλογκ του. Ξαφνικά έγινε κοσμοσυρροή. Μέσα σε 24 ώρες είδαν τις φωτογραφίες του 82.000 άνθρωποι. Πολλοί του εξέφραζαν τη συμπαράστασή τους. Άλλοι τον έβριζαν: «Νομίζεις πως επειδή έπαθες ένα κάταγμα απέκτησες τα δικαιώματα των ατόμων με ειδικές ανάγκες;». Κάποιοι έβρισκαν ελαφρυντικά για τους ανθρώπους που βρέθηκαν στο στόχαστρό του. Μια κυρία που πάσχει από σκλήρυνση κατά πλάκας του είπε ότι ορισμένες αναπηρίες δεν είναι εμφανείς, κι ότι μερικοί από τους «αδιάφορους» επιβάτες μπορεί να ήταν σε πιο δύσκολη θέση από αυτόν.

Ο Ματ κουτσαίνει ακόμη, αλλά έχει πετάξει τα δεκανίκια. Και ορισμένοι φαν τού προτείνουν καινούργιες αποστολές: να αρχίσει να φωτογραφίζει, για παράδειγμα, αυτούς που δεν αφήνουν τον κόσμο να κατεβεί από το βαγόνι επειδή βιάζονται να ανεβούν αυτοί. Μα γιατί νομίζαμε ότι αυτά τα πράγματα συμβαίνουν μόνο στην Αθήνα;