Η εκδίκηση του Ρόμπερτ

«Η καλύτερη εκδίκηση είναι να κάνεις απλώς μια καλή ζωή. Και πιστεύω πως αυτό ακριβώς κάνω». Ρόμπερτ Μίροπολ.

Η πιο δύσκολη επίσκεψη ήταν αυτή που όλοι γνώριζαν ότι θα ήταν η τελευταία. Καθώς την επομένη το ζεύγος Ρόζενμπεργκ θα οδηγούνταν στην ηλεκτρική καρέκλα, τους επετράπη να συναντήσουν τα παιδιά τους μαζί, και όχι ο ένας μετά τον άλλον όπως γινόταν μέχρι τότε. Ο 6χρονος Ρόμπερτ κι ο 10χρονος Μάικλ δεν είχαν όρεξη αυτήν τη φορά να παίξουν το συνηθισμένο τους παιχνίδι, όπου κρύβονταν κι ο δικηγόρος των γονιών τους έλεγε ότι τελικά δεν τα κατάφεραν να έρθουν. Ούτε ο Μάικλ έπαιξε κρεμάλα με τον πατέρα του, όπως έκανε στις προηγούμενες επισκέψεις. Όταν τελείωσε ο χρόνος της συνάντησης, οι γονείς τους έφυγαν βιαστικά χωρίς να κοιτάξουν πίσω. Στην αποχαιρετιστήρια επιστολή που έγραψε λίγες ώρες πριν από την εκτέλεσή της, η Έθελ Ρόζενμπεργκ εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι ο Ρόμπερτ και ο Μάικλ δεν θα θρηνήσουν μόνοι. Και τους ζήτησε να θυμούνται πάντα ότι η μαμά κι ο μπαμπάς ήταν αθώοι.

Αυτά έγιναν τον Ιούνιο του 1953. Τα δύο αγόρια πράγματι δεν θρήνησαν μόνα: μαζί τους θρήνησε και οργίστηκε κάθε προοδευτικός άνθρωπος στον πλανήτη. Η μόνη τους παρηγοριά ήταν ότι μια μέρα θα λάμψει η αλήθεια και οι γονείς τους θα δικαιωθούν. Αλλά οι ελπίδες τους χάθηκαν στα τέλη του περασμένου χρόνου, όταν δόθηκαν στη δημοσιότητα κάποια έγγραφα που αποδεικνύουν ότι ο Τζούλιους Ρόζενμπεργκ είχε πράγματι εμπλακεί σε κατασκοπεία- αν και τα μυστικά που παρέδωσε στους Σοβιετικούς δεν αφορούσαν τα αμερικανικά πυρηνικά όπλα (όπως ανέφερε η κατηγορία για την οποία καταδικάστηκε), αλλά ζητήματα πολύ μικρότερης σημασίας. Όσο για την Έθελ, η εκτέλεσή της ήταν μια επίδειξη δύναμης του Μακαρθισμού.

Εξήντα δύο ετών σήμερα, ο Ρόμπερτ Μίροπολ (που πήρε το επίθετό του από το ζευγάρι των Αμερικανών κομμουνιστών που υιοθέτησαν τον ίδιο και τον αδελφό του) αισθάνεται ευγνώμων για το μάθημα που του έδωσαν οι γονείς του. «Αυτό που μας πρόσφεραν ήταν μια ζωή όπου δεν χρειάστηκε να κρυφτούμε ποτέ, όπου μπορούσαμε να είμαστε ο εαυτός μας και να κάνουμε αυτά που πιστεύουμε», λέει στη δακρυσμένη δημοσιογράφο της «Γκάρντιαν». Δεν συνέβη το ίδιο με τον Ντέιβιντ Γκρίνγκλας, τον αδελφό της Έθελ, που κάρφωσε το ζευγάρι στις αρχές. Η οικογένειά του αναγκάστηκε να αλλάξει όνομα και ζει από τότε στο σκοτάδι και τον φόβο. «Από ορισμένες πλευρές», τονίζει ο Ρόμπερτ, «σε όλη μου τη ζωή αυτοπροσδιοριζόμουν ως το αντίθετο του Ντέιβιντ Γκρίνγκλας».

Γι΄ αυτό έχει αφοσιωθεί στον αγώνα κατά της θανατικής ποινής. Κι έχει ιδρύσει ένα ταμείο ενίσχυσης των παιδιών που υποφέρουν εξαιτίας των πολιτικών επιλογών των γονιών τους. Μια κατασκήνωση το καλοκαίρι, μερικά μαθήματα πιάνου, ακούγονται λίγα, αλλά για τα παιδιά αυτά είναι πολύ σημαντικά.