Ο Παμούκ είναι ευχαριστημένος

«Είμαι ευχαριστημένος με τον Ομπάμα. Αλλά εγώ δεν επενδύω τις ελπίδες μου για το μέλλον, τις ελπίδες μου για την ανθρωπότητα, στους Αμερικανούς προέδρους». Ορχάν Παμούκ

Θεωρητικά, η ευρωπαϊκή περιοδεία του Αμερικανού προέδρου ήταν ένας θρίαμβος: έσωσε την παγκόσμια οικονομία, απάλλαξε τον πλανήτη από τα πυρηνικά όπλα, γιάτρεψε το ΝΑΤΟ και ένωσε το Ισλάμ με τη Δύση. Όπως γράφει όμως με το γνωστό γλαφυρό του στυλ ο Γκίντεον Ράχμαν στουςΦαϊνάνσιαλ Τάιμς, όλα αυτά δεν πολυισχύουν. Το ανακοινωθέν της G20 ήταν γενικόλογο, η εκτόξευση του βορειοκορεατικού πυραύλου υπονομεύει το όραμα του Ομπάμα, οι στρατιώτες που θα στείλουν οι ευρωπαϊκές χώρες στο Αφγανιστάν μετριούνται στα δάκτυλα (εντάξει, υπερβάλλουμε) και οι κορόνες υπέρ της ένταξης της Τουρκίας δίχασαν την Ευρώπη. Αν εξαιρέσουμε έτσι τη βελτίωση του κλίματος σε ψυχολογικό επίπεδο, το μόνο απτό αποτέλεσμα αυτής της περιοδείας ίσως να είναι η θεαματική βελτίωση των σχέσεων της Ουάσιγκτον με την Τουρκία.

Πράγματι, ενώ η χώρα αυτή βρισκόταν τα τελευταία χρόνια στις πρώτες θέσεις ως προς τον αντιαμερικανισμό της, η τελευταία δημοσκόπηση που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδαΤαράφδείχνει ότι το 52% των Τούρκων εμπιστεύονται τον νέο πρόεδρο. Η τουρκική κοινή γνώμη αξιολογεί θετικά τα ανοίγματα του Ομπάμα στον μουσουλμανικό κόσμο, την πρόθεσή του να ανοίξει διάλογο με το Ιράν και, φυσικά, την υποστήριξή του προς την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν λείπουν και οι συγκρίσεις ανάμεσα στους δύο ηγέτες: τόσο ο Ομπάμα όσο και ο Ερντογάν ξεκίνησαν ως αουτσάιντερ και χρειάστηκε να υπερπηδήσουν πολλά κοινωνικά και πολιτικά εμπόδια για να φτάσουν στην εξουσία. Η αλήθεια βέβαια είναι ότι την ώρα που ο πρώτος ανεβαίνει, ο δεύτερος κατεβαίνει: στις τοπικές εκλογές της 29ης Μαρτίου, το κόμμα του Ερντογάν έπεσε στο 39% από το 47% που είχε λάβει στις εκλογές του 2007.

Ίσως κι αυτός να είναι ένας από τους λόγους που είναι χαρούμενος αυτές τις ημέρες ο Ορχάν Παμούκ. Όπως επίσης ότι μόλις επέστρεψε από την Ινδία, όπου έμεινε έναν μήνα και ξεκίνησε το καινούργιο του βιβλίο. Ο βασικότερος λόγος, όμως, είναι ότι φυσάει φρέσκος αέρας στον Λευκό Οίκο. Ο Τούρκος Νομπελίστας δεν τον άντεχε τον Μπους, κι ας έχει αποκαλύψει η Λώρα ότι έχει όλα του τα βιβλία στο κομοδίνο της. Αλλά ο Ομπάμα του αρέσει, και οι δηλώσεις του υπέρ της ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. τον συγκίνησαν. «Αν η Ευρώπη είναι ένα χριστιανικό κλαμπ, τότε η Τουρκία πράγματι δεν έχει σχέση μαζί της», λέει στηΡεπούμπλικα . «Αν όμως η Ευρώπη βασίζεται στα κριτήρια της Αναγέννησης, και η Γαλλία στις αρχές της ελευθερίας, της ισότητας και της αδελφοσύνης, τότε η Τουρκία πρέπει να βρει εκεί τη θέση της».