Το δικαίωμα στη συγγνώμη

«Αν νομίζω πως είμαι ένας κακός άνθρωπος; Ναι- αλλά όχι κάθε μέρα. Θα ήθελα να μιλήσω στο παιδί που ήμουν τότε, αλλά δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα άκουγε». Άλιστερ Λιτλ

Ήταν πιο εύκολο απ΄ ό,τι νόμιζε. Περίμενε να σκοτεινιάσει, πλησίασε το σπίτι του Τζέιμς Γκρίφιν, ενός Καθολικού που είχε ακουστεί να εκτοξεύει απειλές εναντίον Προτεσταντών συναδέλφων του, και τον πυροβόλησε από την μπαλκονόπορτα. «Έβαλα γκολ!» είπε θριαμβευτικά ο 17χρονος Άλιστερ στους συντρόφους του από τη Δύναμη Εθελοντών του Όλστερ (UVF). Αν ήξερε ότι στο σπίτι βρισκόταν και ο μικρότερος αδελφός του Γκρίφιν, θα τον είχε πυροβολήσει κι αυτόν. «Εκείνη την εποχή θα μπορούσα να κάνω οτιδήποτε» λέει σήμερα στους Τάιμς. «Θα μπορούσα να μπω σε ένα λεωφορείο και να σκοτώσω όλο τον κόσμο».

Έμεινε στη φυλακή δώδεκα χρόνια. Διάβαζε, παρακολουθούσε τις συγκρούσεις σε άλλες περιοχές του κόσμου, συζητούσε με συγκρατουμένους του κι έφερνε ξανά και ξανά στο μυαλό του τη σκηνή του φόνου. Όταν αποφυλακίστηκε, το 1986, του πρότειναν να ξαναρχίσει τις παραστρατιωτικές του δραστηριότητες, θα είχε όπλο, θα μπορούσε ακόμη και να κρατά τα χρήματα από τις τράπεζες και τα ταχυδρομεία που θα λήστευε. Αρνήθηκε- και επέστρεψε στη φυλακή για έναν ακόμη χρόνο. Σήμερα είναι πια «καθαρός», παντρεύτηκε, έκανε μια κόρη κι έγραψε ένα βιβλίο ( Δώστε σ΄ ένα παιδί ένα όπλο ) για να τη βοηθήσει να τον καταλάβει. Έχει συγχωρήσει τον εαυτό του; «Αυτά είναι βλακείες. Κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ με τη ζωή που μου έχει απομείνει. Προσπαθώ να βοηθήσω ανθρώπους με ψυχολογικά τραύματα από τα Βαλκάνια, το Ισραήλ, τη Νότια Αφρική». Έχει ζητήσει συγγνώμη από την οικογένεια του Γκρίφιν; «Δεν θα το έκανα ποτέ. Δεν νομίζω πως έχω το δικαίωμα».

Ο Άλιστερ Λιτλ δεν συναντήθηκε ποτέ με τον αδελφό του θύματός του. Οι δύο άνδρες όμως μίλησαν στον σκηνοθέτη Όλιβερ Χίρσμπιγκελ γι΄ αυτά που θα έλεγαν αν ποτέ συναντιόντουσαν, κι εκείνος γύρισε μια ταινία που θα προβληθεί τον άλλο μήνα από το ΒΒC. Ο τίτλος της είναι Πέντε Λεπτά στον Παράδεισο . Τόσο κράτησε η ανακωχή, πέντε λεπτά, και τώρα άνοιξε και πάλι ο κύκλος της βίας; Ο Λιτλ είναι εξοργισμένος, όχι μόνο με τις δολοφονίες των αστυνομικών από τους αμετανόητους του ΙRΑ, αλλά και με την αντίδραση των πολιτικών και της κοινής γνώμης. «Όλοι λένε ότι αυτές οι δολοφονίες είναι σήμερα αδικαιολόγητες- λες και στο παρελθόν είχαν κάποια δικαιολογία!». Εξοργισμένος είναι και με τον νέο νόμο που προβλέπει αποζημίωση 12.000 λιρών για όλες τις οικογένειες που έχασαν κάποιο μέλος τους την εποχή των Ταραχών. «Δηλαδή η οικογένεια του βομβιστή του ΙRΑ Τόμας Μπέγκλεϊ, που τινάχθηκε στον αέρα μαζί με εννιά αθώους περαστικούς, θα πάρει τα ίδια χρήματα με τις οικογένειες των θυμάτων του;».

Δύσκολα ζητήματα, αδύνατος ο συμψηφισμός της βίας. Αλλά η κάθαρση είναι αναγκαία.