Σάββατο, Μαρτίου 21, 2009

Καθυστερώντας το μέλλον




Συνέβη στη Σοβιετική Ένωση. Συνέβη στην Κίνα. Συμβαίνει σήμερα στην Κούβα. Σε χώρες που δεν διακρίνονται για τη δημοκρατική τους παράδοση, η μεταβατική κατάσταση που δημιουργείται από τον θάνατο ή την ασθένεια του ηγέτη δίνει τροφή για σενάρια, υποθέσεις και φήμες. Πού το πάει ο Ραούλ Κάστρο; Τι σημαίνουν οι ξαφνικές εκπαραθυρώσεις των δύο σημαντικότερων «δελφίνων», του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Κάρλος Λάχε και του υπουργού Εξωτερικών Φελίπε Πέρες Ρόκε; Τι στάση πρέπει να κρατήσει η Ευρώπη;

Σύμφωνα με τον πρώην υπουργό Εξωτερικών του Μεξικού Κάρλος Καστανιέντα, οι δύο εκδιωχθέντες σχεδίαζαν μαζί με τον πρόεδρο της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβες την ανατροπή του Ραούλ Κάστρο ώστε να μην προχωρήσει η προσέγγιση με τις Ηνωμένες Πολιτείες και η υπονόμευση της επανάστασης. Ζήτησαν μάλιστα τη βοήθεια και άλλων ηγετών της Λατινικής Αμερικής, όπως του προέδρου της Δομινικανής Δημοκρατίας, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Ο Ραούλ πληροφορήθηκε έγκαιρα τα σχέδιά τους, τα συζήτησε με τον Φιντέλ, φώναξε στην Αβάνα και τον Τσάβες, τον έθεσε προ των ευθυνών του, εκείνος υποχώρησε, και η τάξη επανήλθε.

Ο Κουβανός ιστορικός Ραφαέλ Ρόχας, που από το 1991 ζει εξόριστος στο Μεξικό και διδάσκει σε διάφορα αμερικανικά πανεπιστήμια, υποστηρίζει την ακριβώς αντίθετη άποψη. Ο Πέρες Ρόκε και ο Λάχε- λέει σε συνέντευξή του που δημοσιεύτηκε στην Ελ Παΐς - φεύγουν επειδή αντιπροσώπευαν ένα μοντέλο διαδοχής που περιείχε μεγάλη δόση πολιτικού πλουραλισμού. Ο Ραούλ Κάστρο προσπαθεί να καθυστερήσει το μέλλον, στηριζόμενος στους δύο πυλώνες του καθεστώτος: το Κομμουνιστικό Κόμμα και τον στρατό. Το μήνυμα που στέλνει προς όλες τις κατευθύνσεις είναι ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν ούτε φιλελεύθερες οικονομικές μεταρρυθμίσεις ούτε βελτίωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ποιος από τους δύο αναλυτές έχει δίκιο; Κανείς δεν ξέρει. Ο Ευρωπαίος επίτροπος για την Ανάπτυξη Λουί Μισέλ επισκέπτεται αυτές τις ημέρες την Αβάνα για τρίτη φορά τον τελευταίο χρόνο, προσπαθώντας να καταλάβει αν ο διάλογος που είχε αρχίσει με τον Πέρες Ρόκε θα συνεχιστεί. Σύμφωνα με τον Ρόχας, οι ευρωπαϊκές και λατινοαμερικανικές χώρες καλό θα είναι να παρακολουθήσουν προσεκτικά τις εξελίξεις στην Κούβα και να μην πάψουν να ζητούν την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων. Από τους 75 διαφωνούντες και δημοσιογράφους που συνελήφθησαν πριν από έξι ακριβώς χρόνια επειδή ζήτησαν περισσότερες ελευθερίες, οι 55 εξακολουθούν να βρίσκονται στη φυλακή, και σε πολλές περιπτώσεις οι συνθήκες κράτησής τους είναι άθλιες. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, τουλάχιστον 219 άνθρωποι είναι φυλακισμένοι σήμερα στην Κούβα για πολιτικούς λόγους. Από την απόφαση που θα λάβει το καθεστώς για την τύχη τους θα κριθεί και η ειλικρίνειά του.

6 Comments:

At 23/3/09 1:59 π.μ., Blogger Kapetanissa said...

Οδηγήθηκε στο blog σας από τα Nέα. Εξαιρετική δουλειά,keep up the good work!

 
At 23/3/09 2:11 μ.μ., Blogger Μαύρο πρόβατο said...

Βρέθηκα σε μια πόλη ενός εκατομμυρίου κατοίκων στο πραγματικά υπέροχο, ελεύθερο και δημοκρατικό - κατά τα άλλα -Μεξικό.

Παρά τις εντατικές μου έρευνες στην πόλη, δε βρήκα ένα (1) βιβλιοπωλείο. Μου εξήγησαν οτι είναι απολύτως φυσικό: μόνο 40% των κατοίκων γνωρίζουν γραφή και ανάγνωση (μιλάμε φυσικά για τα ισπανικά - για τις υπόλοιπες γλώσσες των αυτοχθόνων, ούτε λόγος: ούτε διδάσκονται ούτε γράφονται ούτε μιλιούνται... δημοσίως). Και βέβαια, το χρώμα - η ράτσα, η εθνότητα, η απλουστευτικά, αν κανείς είναι λευκός ή "ίντιος" - είχε καθοριστική συσχέτιση με την κοινωνική θέση γενικότερα.

Ένα μουσείο με σημαντικά εκθέματα ήταν "κλειστό μέχρι νεωτέρας", και ο κοντινότερος αρχαιολογικός χώρος είχε γεμίσει με μπαλάκια που ρίχνουν ατζαμήδες γκόλφερ από το διπλανό γήπεδο.
Αντίθετα, σε κάθε γωνιά του κέντρου μπορούσε να βρει κανείς... φαρμακεία, ακόμα και μέσα στα σούπερ μάρκετ. Βολική κατάσταση για την ευρύτατη πρακτική της "αλληλογιατρειάς", όπου τα φάρμακα αγοράζονται - και πωλούνται - μετά από φιλική συζήτηση/διάγνωση περί πόνων και της ομοιότητάς τους με αυτών του καημένου του μπάρμπα, που πήρε το κίτρινο κουτάκι και του πέρασαν τα πάντα (για πάντα :-))

Έπινα καθόλη την παραμονή μου εμφιαλωμένο νερό (ε κόκα κόλα μπράντ), γιατί η πόλη είχε σοβαρότατο πρόβλημα ύδρευσης: υδροφόρες παντού, ντεπόζιτα στις ταράτσες και οι αμοιβάδες να ευημερούν. Στο ίδιο μέρος, όπου άλλωστε δε λείπει το νερό από τη φύση, υπάρχουν καμμιά δεκαριά γήπεδα γκολφ που ποτίζονται όλο το εικοσιτετράωρο. Και τα γιγάντια ξενοδοχεία που απαγορεύουν την πρόσβαση σε 40 χλμ ακτής, δεν έχουν βέβαια κανένα σχετικό πρόβλημα.

Το ίντερνετ και οι τηλεπικοινωνίες γενικότερα, δεν ήταν καθόλου κακό - μόνο που το χρησιμοποιούν "κανονικά" οι τουρίστες: για το πιό "προχωρημένο" ντόπιο κομμάτι της νεολαίας που σκαμπάζει από τέτοια, η κύρια χρήση είναι τα παιχνίδια (ούτε καν τα τσατ!). Οι υπόλοιποι βολεύονται σε κάτι ουφάδικα της ελληνικής δεκαετίας του 80.
Οι φυσικές καταστροφές, κυρίως τυφώνες, γνώριμοι στην περιοχή, αφήνουν τακτικά χιλιάδες άστεγους και εκατοντάδες θύματα.
Παρόλαυτά, σε συζητήσεις που είχα με ντόπιους και περαστικούς από την πόλη προερχόμενους από διάφορες γειτονικές χώρες (του νότου), μου μεταφέρθηκε οτι η πόλη αυτή ήταν ιδιαίτερα καλή περίπτωση σε σχέση με το υπόλοιπο Μεξικό και σε σχέση με τα διάφορα χρεωκοπημένα κρατίδια της κεντρικής Αμερικής.

Είναι αυτά που καθυστερούν - με τρομερή αποτελεσματικότητα - το μέλλον. Η Κούβα, αυτή προσπαθεί το αντίθετο. Να ξεφύγει οριστικά από αυτό το παρελθόν. Εξ ου και ο σχεδόν θρησκευτικός θαυμασμός που η πλειοψηφία, τολμώ να πω, των ντόπιων εξέφραζε για το φωτεινό στα μάτια τους παράδειγμά της. Θα τα καταφέρει τελικά;

 
At 23/3/09 8:23 μ.μ., Blogger Προκόπης said...

Συγνώμη Μαύρο πρόβατο αλλά μου θύμισες λίγο νοσταλγούς της χούντας. Τι ωραία που ήταν τότε, πόσα έργα είχαν γίνει, δρόμοι, νοσοκομεία, σχολεία...

 
At 24/3/09 1:55 μ.μ., Blogger Μαύρο πρόβατο said...

Συγνώμη hypnotist αλλά μιλάς σαν να έχεις εσύ καλές αναμνήσεις από τη χούντα. Δε λέω παραμύθια, λέω κάτι που είδα με τα μάτια μου και μεταφέρω μια εικόνα που υπήρχε για την Κούβα εκεί που πήγα.
Ξέρεις τίποτα περισσότερο;

 
At 24/3/09 3:54 μ.μ., Blogger Προκόπης said...

Δεν αμφισβητώ τα γραφόμενά σου. Απλώς μου φάνηκε ότι αντιπαραθέτεις την έλλειψη θεμελιωδών πολιτικών δικαιωμάτων με τις καλύτερες συνθήκες διαβίωσης και το σεβασμό στο περιβάλλον. Προσωπικά αν έπρεπε οπωσδήποτε να διαλέξω ανάμεσα στις δύο χώρες θα διάλεγα το Μεξικό.

 
At 24/3/09 6:53 μ.μ., Blogger Μαύρο πρόβατο said...

Είναι σίγουρο οτι η Κούβα έχει πολύ δρόμο να διανύσει στην κατεύθυνση της ουσιαστικής και πλήρους άσκησης των πολιτικών δικαιωμάτων, πράγμα που θα συμβεί αν φτάσει στο σημείο να μπορεί να εφαρμόσει το Σύνταγμά της και τους νόμους της. Βασικό εμπόδιο σε αυτό το δρόμο, είναι οτι πρόκειται για δημοκρατία πολιορκημένων - και μάλιστα από έναν αντίπαλο ασύκριτα ισχυρότερο. Τα πολιτικά δικαιώματα λοιπόν στη χώρα, που στο γράμμα του νόμου περιλαμβάνουν όλη τη διοίκηση του κράτους και της οικονομίας και τον πλήρη έλεγχο της εξουσίας, είναι νοθευμένα και κουτσουρεμένα.
Στο Μεξικό, από την άλλη, δεν υπάρχουν ούτε καν οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή των όποιων πολιτικών δικαιωμάτων (βασική εκπαίδευση, στοιχειώδεις εγγυήσεις φυσικής επιβίωσης όπως καθαρό νερό) τα οποία στο γράμμα του νόμου παραμένουν εξίσου ατελή.
Η Κούβα λοιπόν, έχει μόνο να δώσει μαθήματα στο Μεξικό!
Η προτίμηση να ζήσει κανείς στη μία ή την άλλη χώρα, προφανώς δεν σχετίζεται απευθείας με το θέμα των πολιτικών δικαιωμάτων: πουθενά δεν πας να ζήσεις ως αφηρημένος πολίτης, αλλά ως συγκεκριμένη ύπαρξη. Εκατομμυριούχος ξενοδοχιάς ή επίσκοπος στο Μεξικό είναι, από κάθε άποψη της καθημερινής ζωής, καλύτερα από κουβανός αγρότης ή δάσκαλος :-)
Εγώ σ'ένα ρεαλιστικό σενάριο, θα φοβόμουν να ζήσω στην Κούβα - πρόκειται για μια χώρα σε ακήρυκτο πόλεμο. Παρά το οτι θα μπορούσα να συμμετέχω στις υποθέσεις της "πόλης" σ'εναν βαθμό ασύγκριτο με τα δικά μας.

Στο Μεξικό από την άλλη, απλώς δεν θα ήθελα με τίποτα να κατοικήσω - αυτή η χαώδης, αβυσσαλέα ανισότητα, φαντάζομαι οτι γίνεται πραγματικά καταθλιπτική, όταν τελειώσει η φάση του τουρίστα. Και είμαι σίγουρος οτι σε καμμία περίπτωση δε θα είχε καμμία επίπτωση "στα της πόλης" η παρουσία μου ως μέλους της κοινωνίας και οι αξιώσεις μου. Εκτός αν γινόμουν τοπικός "βαρώνος"/τμήμα του κεφάλαιου, της εξουσίας κτλ. - πράγμα το οποίο είναι πολύ πέρα από τις δυνατότητές μου και τα ενδιαφέροντά μου...

 

Δημοσίευση σχολίου

<< Home