Διακυβεύεται το αμερικανικό όνειρο
«Η ευημερία της Αμερικής δεν ήταν ποτέ αποτέλεσμα τόσο του τρόπου με τον οποίο συσσωρεύουμε τον πλούτο όσο του τρόπου με τον οποίο εκπαιδεύουμε τα παιδιά μας».
Μιλώντας την περασμένη Τρίτη στο Ισπανικό Εμπορικό Επιμελητήριο της Ουάσιγκτον, ο Μπαράκ Ομπάμα είπε πολύ ενδιαφέροντα πράγματα για την κατάσταση της εκπαίδευσης στη χώρα του και για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν. Επισήμανε κατ΄ αρχάς ότι η παρακμή της αμερικανικής εκπαίδευσης είναι «αφόρητη για την οικονομία μας, απαράδεκτη για τη δημοκρατία μας και αβάσταχτη για τα παιδιά μας». Παρά τους μεγαλύτερους προϋπολογισμούς στον κόσμο, συνέχισε, «αφήσαμε τα διπλώματα να χάσουν την αξία τους, τα σχολεία να υποβαθμιστούν, την ποιότητα των καθηγητών μας να πέσει και άλλες χώρες να μας ξεπεράσουν». Αυτό που διακυβεύεται, τόνισε, είναι το αμερικανικό όνειρο.
Παρ΄ όλο που τα αμερικανικά πανεπιστήμια αποτελούν πρότυπο για όλο τον κόσμο, η κατάσταση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης γίνεται όλο και χειρότερη. Σύμφωνα με στοιχεία της οργάνωσης Αmerica΄s Ρromise Αlliance, τo 25% των Αμερικανών μαθητών δεν τελειώνει το λύκειο, ποσοστό που διπλασιάζεται στην περίπτωση των Αφροαμερικανών και των ισπανόφωνων μαθητών. Στην τελευταία έκθεση ΡΙSΑ του ΟΟΣΑ, αναφέρεται ότι οι 15χρονοι Αμερικανοί μαθητές παίρνουν κατά μέσον όρο 489 μονάδες στις συνδυασμένες εξετάσεις μαθηματικών και επιστήμης, 12 μονάδες κάτω από τον μέσο όρο των χωρών που συμμετέχουν. Για να αλλάξει αυτή η κατάσταση, ο Αμερικανός πρόεδρος έριξε στο τραπέζι μια πρόταση που θα τον φέρει αντιμέτωπο με τα ισχυρά συνδικάτα των καθηγητών: να αμείβονται οι καθηγητές σε συνάρτηση με τις επιδόσεις των μαθητών τους. Οι καλοί καθηγητές θα ανταμείβονται και θα τους ζητείται να αναλαμβάνουν μεγαλύτερες ευθύνες για τη βελτίωση των σχολείων τους. Στους κακούς θα δίνονται μία, δύο, τρεις ευκαιρίες, και αν δεν υπάρχουν αποτελέσματα θα παύουν να διδάσκουν. «Απορρίπτω το σύστημα που επιβραβεύει την αποτυχία και προστατεύει κάποιον από τις συνέπειές της», τόνισε ο Ομπάμα.
Στα μέτρα που εξήγγειλε περιλαμβάνεται επίσης η αύξηση των επενδύσεων στους παιδικούς σταθμούς και τα λεγόμενα ανάδοχα σχολεία (charter schools, δημόσια σχολεία που χαίρουν μεγαλύτερης αυτονομίας από τα άλλα, με αποτέλεσμα να παίρνουν περισσότερες πρωτοβουλίες), καθώς και η αύξηση της διάρκειας του σχολικού έτους - όσο κι αν η ιδέα αυτή δεν αρέσει σε κανέναν μαθητή, «ούτε βέβαια στη Σάσα και τη Μάλια».
Μετά την οικονομία, τα βλαστοκύτταρα και την εξωτερική πολιτική, ανοίγει έτσι στην Αμερική και το μέτωπο της παιδείας. Ο Ομπάμα κατηγορείται από ορισμένες πλευρές ότι ασχολούμενος με τόσο πολλά προβλήματα πριν ακόμη κλείσει δύο μήνες στην εξουσία κινδυνεύει να χάσει την ουσία. Αν βέβαια δεν το έκανε, θα τον κατηγορούσαν ότι ξέχασε γρήγορα τις προεκλογικές του υποσχέσεις...
12 Comments:
Το ζήτημα της εκπαίδευσης, και δη της αμερικανικής, έχει θιγεί κάμποσες φορές από τη στήλη. Ο συντάκτης έχει μεταφέρει διάφορες φανταιζί ιδέες που κυκλοφόρησαν κατά καιρούς από την άλλη μεριά του ατλαντικού: να πληρώνονται οι μαθητές ανάλογα με την επίδοσή τους, να βολευτούν μερικοί βετεράνοι λεγεωνάριοι του Ιράκ σε θέσεις δασκάλων, κτλ κτλ.
Για το καινούργιο φροὐτο, να προσαρμοστεί η ποιότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας με κατάλληλη ρύθμιση της παραμέτρου χρήμα που παίρνουν οι καθηγητές, τι λέει λοιπόν η στήλη;
Ως αίτιο της παρακμής της αθηναϊκής δημοκρατίας έχει καταδειχθεί -μεταξύ άλλων- η αποτυχία διάδοσης της νέας γνώσης και το χάσμα ανάμεσα στους πολλούς και τους [ολίγους] μορφωμένους. Υπό το φάσμα του λαϊκίστικου χριστιανικού φονταμενταλισμού της Πέηλιν, η επιτυχία του σχεδίου του Ομπάμα για την εκπαίδευση είναι το πλέον κρίσιμο σημείο της εσωτερικής πολιτικής του και η [φαινόμενη] αποφασιστικότητά του είναι ελπιδοφόρα για το μέλλον των ΗΠΑ.
Όμως, αγαπητέ, αυτό που καταγράφεται ως κρίση της εκπαίδευσης στις ΗΠΑ δεν εμφανίστηκε τα τελευταία χρόνια! Παρακολουθήστε ακόμα και τους δείκτες της PISA, που λίγα πράγματα λένε, από τότε που υπάρχει η καταγραφή. Η σημερινή κατάσταση των ΗΠΑ στον τομέα βρίσκεται στην τροχιά μιας μακράς πορείας...
Η κατάσταση σκιάζεται από την επίδοση των κορυφαίων ΑΕΙ κι ερευνητικών ινστιτούτων, αλλά κανείς δε φαίνεται να θυμάται οτι αυτή είναι αποτέλεσμα ενός "circle vertueux" που είχε να κάνει με την παγκόσμια ηγετική θέση της χώρας: αυτή επέτρεπε τις τεράστιες χρηματοδοτήσεις της έρευνας, που εκπορεύονταν κυρίως από το στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα. Το χρήμα επέτρεπε την επιλογή των παγκοσμίως καλύτερων μυαλών. Η συγκομιδή αυτή επέτρεπε με τη σειρά της τεράστιες οικονομίες στην εκπαίδευση (προσλαμβάνοντας πχ τον καλύτερο από 10000 Ινδούς, επιτρέπει να εξοικονομηθούν τα χρήματα εκπαίδευσης όχι ενός, αλλά 10000). Οι οικονομίες αυτές μπορούσαν να αξιοποιηθούν καλύτερα ως επένδυση στην έρευνα, με την πανταχού παρούσα διαμεσολάβηση του "συμπλέγματος", κοκ. Ο συλλογισμός είναι απλουστευμένος, αλλά κατουσία σωστός. Είναι ουσιαστικά έκφανση του κύκλου αναπαραγωγής της ηγεμονίας των ΗΠΑ σε όλον τον πλανήτη (ή παλαιότερα, στο δυτικό κόσμο).
Η κρίση, φέρνει και την κρίση της ηγεμονίας. Ο κύκλος αυτός διαταράσσεται, και οι ΗΠΑ είναι υποχρεωμένες και γι αυτόν το λόγο να κοιτάξουν τα του οίκου τους στη μέση και βασική εκπαίδευση. Πολύ φοβάμαι όμως, οτι τα προτεινόμενα μέτρα είναι της πλάκας σε σχέση με το πρόβλημα, και μπορεί ενδεχομένως να λύσουν μόνο το πρόβλημα της ποιότητας της εκπαίδευσης κάποιων μεσαίων στρωμάτων. Μόνο εκεί, όπου όλες οι άλλες παράμετροι είναι "εντάξει", μπορεί να φταίει η ευσυνειδησία των καθηγητών, και μπορεί να διαορθωθεί αυτή με μια πολιτική εργασιακών σχέσεων και μισθών.
Αλλιώς, φίλτατε, τι να σου κάνει ο καλός ή άσχετος καθηγητής σε μια τάξη πιθηκανθρώπων από διαλυμένες οικογένειες, σε συνολικό περιβάλλον αμορφωσιάς και αποκτήνωσης; Θαύματα; Δε γίνονται - κι αν γίνονται, δε σώζουν παρά μόνο ελάχιστους. Σαν τον Ομπάμα.
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
Mr. Mouton,
Μου φαίνεται εύλογη η εξήγηση της -από ένα σημείο και πέρα- αυτοτροφοδοτούμενης ανάπτυξης των αμερικανικών πανεπιστημίων, αλλά άσχετη με την ομιλία από την οποία αφορμάται το άρθρο, γιατί αυτή ασχολείται δευτερευόντως με τα πανεπιστήμια [δηλαδή μόνο σε ό,τι αφορά την προσβασιμότητα και την "ισότητα ευκαιριών"], και με το σχόλιο.
Αμφιβάλλω, πάντως, για το αν είναι το "σπάσιμο" αυτού του κύκλου ο [μόνος] λόγος για την παρατηρούμενη ένταση του ενδιαφέροντος για τις άλλες δύο εκπαιδευτικές βαθμίδες.
Σχετικά με την επάρκεια των μέτρων: νομίζω ότι ήδη έχει παρατηρηθεί ότι σημειώνεται μία στροφή προς περισσότερο εξισωτικές πολιτικές, που σπάνε την παράδοση των τελευταίων 30 χρόνων διαρκώς αυξανόμενων αδίκων ανισοτήτων.
Άλλωστε, ας μην ξεχνούμε ότι ο καθοριστικός παράγοντας της ιστορίας, σε τελική ανάλυση, είναι η νοο|τροπία. ;-)
Θα περίμενε κανείς ότι έχει φτάσει η στιγμή να αφήσει κατά μέρους τις ηθικολογίες. Όμως οχι, οι λόγοι του ιεροκήρυκα συνεχίζονται με αμείωτη ένταση.
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
Λίγοι σήμερα στον πλανήτη τολμούν να πάρουν αποφάσεις αλλαγών ευελπιστώντας ότι θα πετύχουν κάποιους μετρήσιμους στόχους. Μεταξύ αυτών είναι και το επιτελείο του Ομπάμα. Καθόλου λοιπόν ιεροκήρυκας δεν είναι σε πολλούς τομείς. Αντίθετα, τον βλέπουμε να σχεδιάζει και να υλοποιεί συνεχώς.
Οι υπόλοιποι απλά συζητάνε, συζητάνε, γκρινιάζουν, γκρινιάζουν και που και που αντιγράφουν από τους πρώτους κανένα μέτρο.
Αν από την πολιτική σκοπιά που ανήκει ο καθένας μας, συμφωνούμε ή όχι με τους στόχους προς επιδίωξη, είναι άλλο ζήτημα.
Μα νόμιζα ότι "ιεροκήρυκα" χαρακτήρισε ο Αθήναιος τον Μαυροπρόβατο. Λάθος έκανα;
Μιχάλη, εκτίθεσαι... ο φανατικός παντού ιεροκήρυκες βλέπει - το μόνο που μπορεί να διακρίνει, είναι αν είναι της δικής του αίρεσης ή "των άλλων". Μ'αυτά και μ'αυτά, συμμετέχεις στη συζήτηση που τεχνικά επιτρέπουν τα σχόλια, ή να τα κλείσεις τα ρημάδια;
Τον Ομπάμα εννοούσα.
Εχεις δίκιο, βρε Μαυροπρόβατε. Ωρες-ώρες δίνω την εντύπωση ότι σνομπάρω τη συζήτηση, αλλά είναι λάθος, απλώς δεν βρίσκω το χρόνο. Σόρυ.
Δημοσίευση σχολίου
<< Home