Μεγάλες Προσδοκίες

«Η μαγική ανάβαση του Μπαράκ Ομπάμα δεν σηματοδοτεί μια πολιτική, αλλά μια ευκαιρία» Χένρι Κίσινγκερ

To 2002, πριν από τον πόλεμο στο Ιράκ, ο Καρλ Ρόουβ- τότε σύμβουλος του Μπους και ένα από τα πιο ισχυρά πρόσωπα στην Ουάσιγκτον - είπε μια μέρα στον δημοσιογράφο Ρον Σάσκιντ: «Ο κόσμος λειτουργεί πλέον με τρόπο εντελώς διαφορετικό από αυτόν που φαντάζονται όσοι στηρίζονται στην πραγματικότητα. Εμείς αποτελούμε πλέον μια αυτοκρατορία και, όταν δρούμε, δημιουργούμε τη δική μας πραγματικότητα. Ενώ εσείς μελετάτε αυτή την πραγματικότητα, εμείς δρούμε ξανά, δημιουργώντας καινούργιες πραγματικότητες, τις οποίες καλείστε και πάλι να μελετήσετε, και ούτω καθεξής».

Είναι αλήθεια ότι, στον τομέα της οικονομίας τουλάχιστον, η ρήξη της αμερικανικής πολιτικής με την πραγματικότητα δεν σημειώθηκε επί προεδρίας Μπους. Είχε ξεκινήσει νωρίτερα, με τα πρώτα μέτρα για την πλήρη απελευθέρωση της οικονομίας που είχαν λάβει οι υπουργοί του Κλίντον. Την τελευταία οκταετία, όμως, αυτή η ρήξη γενικεύτηκε και εδραιώθηκε. Όπως γράφει η Μπάρμπαρα Σπινέλλι στη Στάμπα, οι νεοσυντηρητικοί εξαπέλυσαν εναντίον της πραγματικότητας μια προσωπική και λυσσαλέα μάχη, στηριζόμενοι στον μύθο ότι η Αμερική μπορεί να συμπεριφέρεται κατά βούληση, αδιαφορώντας για τους συμμάχους της και περιφρονώντας το διεθνές δίκαιο. Τα βασικά χαρακτηριστικά της πολιτικής τους ήταν δύο: η άγνοια και η αλαζονεία. Και το αποτέλεσμα ήταν να δηλητηριαστεί τόσο πολύ η πραγματικότητα, ώστε αυτό που χρειάζεται σήμερα είναι μια γερή αποτοξίνωση.

Ο άνθρωπος που θα κληθεί να χορηγήσει τα αναγκαία αντίδοτα, αν όχι να ανανεώσει ολόκληρο το αίμα του βαριά άρρωστου οργανισμού, είναι ένας 47χρονος κεντρώος Αφροαμερικανός που λέγεται Μπαράκ Ομπάμα. Οι ελπίδες που έχουν επενδυθεί στον νέο πρόεδρο θυμίζουν στην Ιταλίδα αρθρογράφο τις μεγάλες προσδοκίες που συνοδεύουν τον Πιπ, τον πρωταγωνιστή του γνωστού μυθιστορήματος του Ντίκενς. Μόνο επιφανειακά το μυθιστόρημα αφηγείται μια υπόσχεση προσωπικής και κοινωνικής παλιγγενεσίας. Στην πραγματικότητα, διηγείται μια κοπιαστική μαθητεία. Ο Πιπ, όπως ο Ομπάμα, πρέπει να μάθει να πορεύεται μόνος, αποφεύγοντας τους πατερναλιστές κηδεμόνες που θέλουν να τον πάρουν απ΄ το χέρι και να τον οδηγήσουν εκεί που θέλουν εκείνοι. Είναι γιος εργατών, τα παπούτσια του είναι χοντροκομμένα, τα χέρια του τραχιά. Η ζωή του θα αλλάξει όταν ένας άγνωστος ευεργέτης τού αφήνει τα υπάρχοντά του. Η πραγματική αλλαγή, όμως, εξαρτάται από τον ίδιο, από τον τρόπο που θα χειριστεί την απροσδόκητη δωρεά.

Στη Ραμάλα, οι Παλαιστίνιοι διανοούμενοι είναι απογοητευμένοι. Μισούν τη Χαμάς επειδή οδήγησε σε αυτό το δράμα και μισούν το Ισραήλ επειδή σκότωσε κάθε ελπίδα για την ειρήνη. Το μόνο που τους έμεινε τι είναι; Ο Ομπάμα, φυσικά, και η υπόσχεσή του να εμπλακεί αμέσως και προσωπικά σε μια προσπάθεια εξεύρεσης λύσης. Μεγάλες Προσδοκίες, πράγματι, σχεδόν ασφυκτικές.