Σάββατο, Ιανουαρίου 10, 2009

Το μήνυμα του Ισραήλ




Πριν από πέντε χρόνια, στη διάρκεια των συζητήσεων για τους όρους της ισραηλινής αποχώρησης από τη Γάζα, ο Αριέλ Σαρόν απέσπασε από την κυβέρνηση Μπους δύο (τουλάχιστον) σημαντικές παραχωρήσεις. Η πρώτη ήταν να δεσμευτεί εγγράφως η Ουάσιγκτον ότι δεν θα αντιδράσει στη συνέχιση του εποικισμού της Δυτικής Όχθης. Η δεύτερη ήταν να μην πιεστεί ο Σαρόν να κάνει οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με τον Μαχμούντ Αμπάς, που είχε μόλις εκλεγεί πρόεδρος των Παλαιστινίων. Οι Ισραηλινοί αποχώρησαν μονομερώς και η Χαμάς τοποθέτησε στην Πόλη της Γάζας ένα τεράστιο πανό που έγραφε: «Τρία χρόνια ιντιφάντα νίκησαν δέκα χρόνια διαπραγματεύσεων».

Η αμερικανική κυβέρνηση απαίτησε στη συνέχεια από τους Παλαιστίνιους να οργανώσουν εκλογές στις αρχές του 2006, θεωρώντας ότι μια τέτοια εξέλιξη θα λειτουργούσε υπέρ του εκδημοκρατισμού της Μέσης Ανατολής. Το Ισραήλ εξέφρασε την ανησυχία του για την επιρροή της Χαμάς, η (τότε υπουργός Δικαιοσύνης) Τζίπι Λίβνι μετέβη μάλιστα στην Ουάσιγκτον για να ζητήσει τον αποκλεισμό της οργάνωσης από τις εκλογές, αλλά οι Αμερικανοί αξιωματούχοι της είπαν να μην ανησυχεί, η Χαμάς αποκλείεται να κερδίσει. Η Χαμάς όχι μόνο κέρδισε, αλλά απέκτησε και τον έλεγχο ολόκληρης της Γάζας.

Αυτά είναι μόνο δύο παραδείγματα της υποκριτικής και αλλοπρόσαλλης πολιτικής που ακολούθησε τα τελευταία χρόνια η Ουάσιγκτον στο Μεσανατολικό. Όπως γράφει ο Λουίς Μπασέτς στην Ελ Παΐς, κανένας άλλος Ισραηλινός πρωθυπουργός δεν θα έχει τόσο μεγάλη ελευθερία κινήσεων όση είχαν ο Σαρόν και ο Ολμέρτ επί προεδρίας Μπους. Ο Μπαράκ Ομπάμα κατέστησε σαφές αυτήν την εβδομάδα ότι το Παλαιστινιακό θα είναι η πρώτη προτεραιότητα της εξωτερικής του πολιτικής μόλις αναλάβει την εξουσία. Δεν πρόκειται να περιμένει το τέλος της (δεύτερης) θητείας του για να ασχοληθεί με το ζήτημα, όπως έκαναν ο Μπους και ο Κλίντον. Και δεν αποκλείει καθόλου το ενδεχόμενο των απευθείας διαπραγματεύσεων είτε με τη Χαμάς είτε με το καθεστώς της Τεχεράνης.

Οι Ισραηλινοί ηγέτες τα γνωρίζουν όλα αυτά. Και ένας από τους βασικούς λόγους που προχώρησαν τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή σε μια επιχείρηση χωρίς προφανή στρατηγικό στόχο είναι για να δημιουργήσουν τετελεσμένα στη νέα αμερικανική κυβέρνηση, να αποδυναμώσουν όλους εκείνους τους ηγέτες στον αραβικό κόσμο που θα είναι εταίροι του Ομπάμα και να δυσκολέψουν το έργο του. Θα μπορούσαν να έχουν βομβαρδίσει το κέντρο εμπλουτισμού ουρανίου στο Νατάνζ του Ιράν, όπως έκαναν το 1981 με τον ιρακινό πυρηνικό σταθμό του Οσιράκ ή το 2007 με μια μυστική συριακή εγκατάσταση στο Ντεΐρ εζ-Ζορ. Αλλά δεν τόλμησαν να κάνουν ένα τέτοιο βήμα- ακόμη τουλάχιστον. Έστειλαν απλώς ένα μήνυμα, βαμμένο στο αίμα.