Μεγάλα συμφέροντα, πολλή απληστία

Λέγεται Rosukrenergo. Εδρεύει στην Ελβετία. Άρχισε να λειτουργεί το 2004, ως μεσάζων ανάμεσα στον ρωσικό όμιλο Gazprom και τα ουκρανικά συμφέροντα. Και ο ρόλος της έχει αρχίσει να προβληματίζει και να ενοχλεί.

Το φαινόμενο δεν είναι καινούργιο: ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ΄90, στη διαδικασία μεταφοράς φυσικού αερίου από τη Ρωσία και την Κεντρική Ασία προς την Ευρώπη είχαν εμπλακεί όλων των ειδών οι εγκληματικές οργανώσεις. Πολιτικοί και επιχειρηματίες τόσο από τη Ρωσία όσο και από την Ουκρανία έγιναν πλούσιοι χάρις σ΄ ένα σύστημα δωροδοκιών στο οποίο πρωταγωνιστούσαν σκοτεινές εταιρείες με ακόμη σκοτεινότερο ρόλο. Πριν από έξι χρόνια, ο τότε πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ανακοίνωσε την πρόθεσή του να δώσει τέλος σε αυτό το σύστημα. Και για να το αποδείξει, απέλυσε τον τότε πρόεδρο της Gazprom που ήταν αναμεμιγμένος στις ύποπτες πρακτικές. Δύο χρόνια αργότερα, όμως, επέτρεψε την ίδρυση της Rosukrenergo, με συμμετοχή κατά 50% της Gazprom και κατά 45% ενός Ουκρανού επιχειρηματία που λέγεται Ντμίτρι Φιρτάς.

Όπως σημειώνει στην «Ελ Παΐς» ο γνωστός Βρετανός αναλυτής Μόσα Γκλένι, του οποίου το τελευταίο βιβλίο τιτλοφορείται «ΜακΜάφια, έγκλημα χωρίς σύνορα», η μοναδική δραστηριότητα αυτής της εταιρείας είναι να αγοράζει το φυσικό αέριο από την Gazprom στα σύνορα και να το μεταπωλεί στην ουκρανική εταιρεία Νaftogaz. Από τη δραστηριότητα αυτή, η Rosukrenergo αποκομίζει τεράστια κέρδη. Στη διάρκεια της πρώτης της θητείας, η πρωθυπουργός της Ουκρανίας Γιούλια Τιμοσένκο ανακάλυψε ότι ο άνθρωπος που βρίσκεται πραγματικά πίσω από όλες αυτές τις εταιρείες είναι ο Σεμιόν Μογκιλίεβιτς, ο πιο γνωστός αρχηγός του οργανωμένου εγκλήματος στη Ρωσία, που περιλαμβάνεται και στον κατάλογο των πιο καταζητούμενων εγκληματιών από το FΒΙ. Ο Μογκιλίεβιτς συνελήφθη στη συνέχεια για φοροδιαφυγή, αλλά το σύστημα που δημιούργησε εξακολουθεί να ανθεί.

Την περασμένη εβδομάδα, η βρετανική Μη Κυβερνητική Οργάνωση Global Witness έστειλε στον πρόεδρο της Gazprom Αλεξέι Μίλερ μια σειρά ερωτήσεων σχετικά με τον πραγματικό ρόλο που παίζει η Rosukrenergo. Σύμφωνα με την οργάνωση, που ειδικεύεται στην καταπολέμηση της διαφθοράς στο διεθνές εμπόριο, δεν συντρέχει κανείς λόγος να υπάρχει μεσάζων στις επιχειρηματικές συναλλαγές ανάμεσα σε δύο χώρες του πρώην σοβιετικού συνασπισμού. Η ίδια η Τιμοσένκο έδωσε χθες νέα τροπή στην υπόθεση, κατηγορώντας τον Φιρτάς και δύο πολιτικούς της ουκρανικής αντιπολίτευσης ότι βρίσκονται πίσω από την κρίση ανάμεσα στη χώρα της και τη Ρωσία για το θέμα του φυσικού αερίου.

Δύο συμπεράσματα μπορεί να βγουν από αυτή την κρίση, καταλήγει ο Γκλένι. Πρώτον, ότι εμπλέκονται σ΄ αυτήν μεγάλα συμφέροντα, υψηλές προσωπικές φιλοδοξίες και πολλή απληστία. Δεύτερον, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι απολύτως ανίκανη να διαχειριστεί μια κρίση που πλήττει τα ζωτικά της συμφέροντα.