25 μονάδες μπροστά ο Ομπάμα

Ώστε πιστεύετε τις δημοσκοπήσεις που λένε ότι η μάχη για τον νέο πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών θα δοθεί στήθος με στήθος; Κακώς! Η επιστήμη δείχνει ότι ο Ομπάμα προηγείται με διαφορά 25 μονάδων.

Το πείραμα λέγεται Ηλεκτρονική Αγορά της Αϊόβα (ΙΕΜ) και διεξάγεται εδώ και 20 χρόνια στο Πανεπιστήμιο της Αϊόβα. Οι κανόνες είναι ίδιοι μ΄ εκείνους της χρηματαγοράς. Οι επενδυτές καλούνται να αγοράσουν εικονικές μετοχές των δύο πολιτικών κομμάτων, αξίας έως ενός δολαρίου. Μετά τις εκλογές, οι χρηματιστές που έχουν μετοχές του νικητή λαμβάνουν από ένα δολάριο την καθεμιά κι εκείνοι που έχουν μετοχές του χαμένου δεν κερδίζουν τίποτα. Στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας μπορούν να αγοράζουν και να πουλάνε, με τις δυνάμεις της αγοράς να αντανακλούν τις πιθανότητες κάθε κόμματος να κερδίσει. Αυτήν τη στιγμή, η χρηματιστηριακή αξία των Δημοκρατικών είναι 0,62 δολάρια, πράγμα που σημαίνει ότι η πιθανότητα να κερδίσουν είναι 62%.

Επειδή η συμπεριφορά των επενδυτών καθορίζεται από το ποιος πιστεύουν ότι θα κερδίσει, και όχι από το ποιον υποστηρίζουν οι ίδιοι, το πείραμα αυτό είναι πιο αξιόπιστο από τις δημοσκοπήσεις. Όπως λέει στην Ντέιλι Τέλεγκραφ ένας από τους ερευνητές, ο Φόρεστ Νέλσον, στο 74% των περιπτώσεων η αγορά βρέθηκε πλησιέστερα στο τελικό αποτέλεσμα απ΄ ό,τι οι δημοσκοπήσεις. Μα αυτό δεν αποτελεί καινούργια ανακάλυψη. Πριν από έναν αιώνα, το 1906, ο Άγγλος επιστήμονας Φράνσις Γκάλτον επισκέφθηκε ένα πανηγύρι και ζήτησε από τους περαστικούς να στοιχηματίσουν για το βάρος ενός βοδιού. Κανείς από τους 787 που απάντησαν δεν βρήκε το ακριβές βάρος του ζώου, που ήταν 544 κιλά. Αλλά ο μέσος όρος των εκτιμήσεών τους (543) άγγιξε την πραγματικότητα.

Η μέθοδος του στοιχήματος χρησιμοποιείται σήμερα σε πολλούς τομείς, από τη συμπεριφορά του κλίματος μέχρι τα βραβεία που θα λάβει μια ταινία ή την έκβαση που θα έχει ένας πόλεμος. Αλλά ο καθηγητής Ρόμπιν Χάνσον, που διδάσκει Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Τζωρτζ Μέισον της Βιρτζίνια, διατυπώνει μια ακόμη ριζοσπαστικότερη πρόταση: την εφαρμογή ενός συστήματος διακυβέρνησης που θα στηρίζεται στις προβλέψεις των αγορών στοιχημάτων. Οι πολίτες καλούνται να επενδύσουν σε σημαντικές πολιτικές θέσεις, και μόνο οι θέσεις με το μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς μετατρέπονται σε νόμους. Οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι εξακολουθούν να διαχειρίζονται την κοινωνική πολιτική, αλλά οι αποφάσεις τους υπαγορεύονται από τους ψηφοφόρουςχρηματιστές. Από τους τελευταίους, συμμετέχουν αναγκαστικά μόνο όσοι γνωρίζουν το εκάστοτε θέμα, αφού οι υπόλοιποι φοβούνται ότι θα χάσουν τα λεφτά τους. Και τα κριτήρια της επένδυσης περιλαμβάνουν μοιραία έννοιες όπως η ευτυχία, η ανισότητα, η υγεία, ο ελεύθερος χρόνος, το περιβάλλον.

Προς το παρόν, πάντως, θα πρέπει να αρκεστούμε να δούμε πού θα κυμανθεί η «μετοχή» των Δημοκρατικών μετά την ανακοίνωση του ονόματος του υποψηφίου για την αντιπροεδρία.