Τρίτη, Ιουλίου 29, 2008

Το μήνυμα του Μπάτμαν



Μα, γιατί δεν τον σκοτώνει, να ησυχάσουμε; Γιατί ο Μπάτμαν, ο προστάτης των Καλών, δεν ξεπαστρεύει τον Τζόκερ, ώστε να εκλείψει για πάντα από τον κόσμο το κακό;

Μια απάντηση είναι ότι θα ξεφυτρώσουν αμέσως άλλοι Πρίγκιπες του Κακού, και δεν μπορεί κανείς να τους σκοτώνει όλους, ιδιαίτερα μάλιστα αν ο σεναριογράφος της ταινίας έχει δίκιο, και τα κίνητρά τους δεν είναι έλλογα, παρά μονάχα η πρόκληση χάους (το ίδιο επιδιώκει και ο Οσάμα μπιν Λάντεν, εξ ου και ο διάλογος μαζί του είναι αδύνατος). Η αλήθεια βέβαια είναι ότι ο Τζόκερ είναι ο χειρότερος απ΄ όλους, ο πιο αδίστακτος, και η εξουδετέρωσή του θα λειτουργούσε ίσως αποτρεπτικά για τους επίδοξους μιμητές του. Αν δεχθούμε όμως αυτόν τον συλλογισμό, δεν πρέπει κατ΄ αναλογία να δεχθούμε ότι είναι χρήσιμος, αν όχι αναγκαίος, ο βασανισμός ενός υπόπτου για τρομοκρατία, αφού τυχόν ομολογία του θα σώσει αθώες ζωές;

Φυσικά ο Μπάτμαν δεν είναι παρά ένα κόμικς, που οδηγεί κάθε τόσο και σε μια ιδιαίτερα προσοδοφόρα ταινία. Όπως σημειώνουν όμως στη Χέραλντ Τρίμπιουν οι Μαρκ Ουάιτ και Ρόμπερτ Αρπ, συγγραφείς του βιβλίου «Μπάτμαν και Φιλοσοφία: ο Σκοτεινός Ιππότης της Ψυχής», η άρνηση του Μπάτμαν να σκοτώσει τον Τζόκερ δίνει τροφή για μερικές σκέψεις γύρω από τη φιλοσοφία και την ηθική. Τρεις είναι οι σχολές που παρέχουν σχετικές απαντήσεις. Ο Ωφελιμισμός, βασισμένος στα έργα του Τζέρεμι Μπένταμ και του Τζων Στιούαρτ Μιλ, θα υιοθετούσε πιθανότατα την εκτέλεση του Τζόκερ, με το επιχείρημα ότι οι ζωές που θα σώζονταν είναι περισσότερες από αυτή που θα χαθεί. Η Δεοντολογία, που απορρέει κατά κύριο λόγο από τα γραπτά του Ιμάνουελ Καντ, θα έδινε μεγαλύτερη έμφαση στην πράξη παρά στις συνέπειές της. Ο Τζόκερ μπορεί να είναι διεστραμμένος, αλλά παραμένει ένα ανθρώπινο ον για το οποίο πρέπει να ακολουθηθούν οι νόμιμες διαδικασίες. Οι εκτελέσεις από αυτόκλητους τιμωρούς παραπέμπουν στη ζούγκλα. Η ηθική των αρχαίων Ελλήνων, τέλος, θα επικέντρωνε την προσοχή της στον χαρακτήρα του ανθρώπου που σκοτώνει τον Τζόκερ. Θέλει πραγματικά ο Μπάτμαν να είναι ο άνθρωπος που σκοτώνει τους αντιπάλους του; Κι αν σκοτώσει τον Τζόκερ, τι θα τον εμποδίσει να κάνει το ίδιο με τους διαδόχους του;

Το συμπέρασμα είναι σαφές: μπορεί οι πράξεις του Τζόκερ να προκαλούν απέχθεια και αποτροπιασμό, αλλά υπάρχουν σοβαροί λόγοι για τους οποίους πρέπει να απορρίψουμε την εκτέλεσή του, όπως και την εκτέλεση οποιουδήποτε εγκληματία. «Δεν θέλω να γίνω αυτό που μισώ», απαντά ο Μπάτμαν όταν τον ρωτούν γιατί δεν σκότωσε τον αντίπαλό του. Η ταινία μπορεί να είναι από ορισμένες πλευρές αφελής, έως και προπαγανδιστική, αλλά το μήνυμα που εκπέμπει είναι χρήσιμο. Χώρια που τον διεστραμμένο εγκληματία υποδυόταν ένας τόσο τρυφερός άνθρωπος σαν τον Χηθ Λέτζερ...

7 Comments:

At 29/7/08 4:25 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Όλα αυτά τα βαθυστόχαστα για τον μπατμαν ε? Εγώ πάλι το ψιλοβαρέθηκα. Αλλη μια απ' τα ίδια μου φάνηκε. Βάρετο ήταν το κομικ βαρετές και οι ταινείες.

Θα πάω να δω το χουλκ που μου άρεσε και το κομικ :-)

Μια καλή επιλογή επίσης ίσως είναι το χελμπόυ το ΙΙ. Είδα το τρέιλερ και μου φάνηκε ενδιαφέρον.

 
At 29/7/08 4:35 μ.μ., Blogger Μιχάλης Μητσός said...

Αμα έχεις ένα γιο 11 ετών, δεν δικαιούσαι να "ψιλοβαριέσαι"! Ολα τα έχω δει τον τελευταίο καιρό, και αυτό το βαρέθηκα λιγότερο. Ισως λόγω του Λέτζερ.
Μου άρεσε πολύ το "Αναζητώντας ένα φιλί τα μεσάνυχτα" (άσχετο με τα προηγούμενα, απλώς το είδα πρόσφατα). Τρυφερό και κυνικό, στη σωστή αναλογία.

 
At 29/7/08 8:58 μ.μ., Blogger Αθήναιος said...

Απλώς σχολιάζω για να δηλώσω το εξέχον γεγονός: τη συμφωνία με τον Σπύρο. Οι αναλύσεις για τον Μπάτμαν μου φαίνονται πολύ αστείες.

 
At 30/7/08 9:17 π.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Αθήναιε,
το χουλκ σου άρεσε;

 
At 30/7/08 11:36 π.μ., Blogger Αθήναιος said...

Εννοείς ότι θεωρείς πιθανό να έχω δει το Χουλκ; Είναι δυνατόν να πιστεύεις ότι υπάρχει έστω και μία περίπτωση στο δισεκατομμύριο να έχω δει μια τέτοια ταινία;

 
At 30/7/08 11:58 π.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Όχι ε; Κρίμα γιατί ήθελα να την κουβεντιάσουμε :-)

 
At 30/7/08 1:16 μ.μ., Blogger bazarov said...

εγω πάλι νομίζω οτι το μπατμαν ηταμ από τις καλύτερες ταινίες από κόμικς που έχουν βγεί. Πολυεπίπεδη, ίσως απλουστευτική σε ορισμένα αλλά όχι αδιάφορη. Και πολιτικά θέτει πολλά ερωτήματα, νομίζω μάλιστα οτί είναι πολυ πιο ριζοσπαστικό το σαμπτεξτ (που θα έλεγε και ο αμερικάνος) από άλλες ταινίες. Και επίσης είναι ο τρόπος, δηλαδή η δράση, που κάνει σημαντική τη ταινία. Αλλιώς θα ήταν μια ακόμη φιλοσοφίζουσα βερμπαλιστική ταινία. Το εντυπωσιακό με αυτόν τον Τζόκερ είναι οτι τελικά γίνεται και συμπαθής γιατί σε επίπεδο άποψης τον μπάτμαν τον έχει. Νομίζω ολουσ τους έχει. Και θα συμφωνήσω με τον Κ. Μητσό οτι πολιτικά λεέι κάτι γιατί απλά λέει οτι δεν επιλέγει τη φωτιά και λάυρα, που τόσο έχει συγκινήσει γενικά τους ευρωπαίουσ διαννοούμενους και θεατές. θες λύσεις σε ένα χάος και οι λύσεις δεν πρέπει τουλάχιστον ηθικά να έρχονται από σκοτεινούς τιμωρούς, με ιδιαίτερες δυνάμεις ήρωες. Μύθους ναι αλλά σαν κάτι εφικτό, για το οποίο πρέπει να αναλάβεις την ευθύνη.
Οσο για το χάλκ, απογοήτευση το όνομα του σκηνοθέτη. Πάνω απ'όλα ειναι action movies. Ακόμα και στο μπάτμαν κούρασε λίγο με τα ηθικοπλαστικά του, αλλά όχι και τόσο. Τώρα βέβαια αν βρίσκεις βαρετό το μπατμαν του μίλλερ, είναι άλλο θέμα και έχουμε διαφορά αντίληψης.Εγώ πάλι βρήκα απίστευτα βαρετό το 'Οι ζωές των άλλων'(που το είδα πρίν λίγες μέρες γιατί δεν μου εκανε τίποτα να το δώ)..ευτυχώς υπάρχουν για όλα τα γούστα..
Χαίρετε..

 

Δημοσίευση σχολίου

<< Home