Τετάρτη, Ιουνίου 04, 2008

Τρόπος ζωής



Τα ανθρώπινα δικαιώματα παραβιάζονται κατάφωρα. Η λογοκρισία ανθεί. Παρ΄ όλα αυτά (ή χάρις σε αυτά), η Κίνα αποτελεί σήμερα τη μεγαλύτερη αγορά εφημερίδων, με ημερήσια κυκλοφορία 107εκατομμυρίων φύλλων.

Αν η φράση αυτή μεταδιδόταν από κάποιο οπτικοακουστικό μέσο, θα ηχούσε σαν βόμβα. Ευτυχώς, η αποτύπωσή της στο χαρτί μειώνει κάπως τις εκρηκτικές επιπτώσεις της. Ο «αναπόδραστος θάνατος των εφημερίδων» είναι προφανής στους συμμετέχοντες στο 61ο συνέδριο της Παγκόσμιας Ένωσης Εφημερίδων (WΑΝ), μας πληροφορεί ο Δημήτρης Ψυχογιός από το χθεσινό Βήμα. Και δεν μας παρηγορεί καθόλου η παρατήρησή του ότι ο διάδοχος των εφημερίδων, δηλαδή το Ιnternet, δεν θα είναι εύκολο να λογοκρίνεται και άρα να σερβίρει προπαγάνδα και αναλήθειες. Για όσους από εμάς είναι πρωτίστως «γραφιάδες» και δευτερευόντως ή ακόμη λιγότερο «ηλεκτρονικοί», η επαφή με το χαρτί είναι τρόπος ζωής- ακόμη κι αν μαυρίζει τα δάκτυλα.

Μοιάζει παράδοξο, αλλά σε εκείνες ακριβώς τις περιοχές του πλανήτη όπου η λογοκρισία είναι αυστηρότερη, δείχνει να μεγαλώνει τα τελευταία χρόνια και η δίψα για έντυπη ενημέρωση. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της WΑΝ που παρουσιάστηκαν αυτή την εβδομάδα στο Γκέτεμποργκ, η αύξηση πωλήσεων των εφημερίδων στις «αναδυόμενες» χώρες- Ινδία, Βραζιλία, Κίνα- είναι μεγαλύτερη από τη μείωσή τους στις Ηνωμένες Πολιτείες και μεγάλο μέρος της Δυτικής Ευρώπης. Το αποτέλεσμα είναι οι συνολικές πωλήσεις κατά το 2007 να παρουσιάζονται αυξημένες κατά 2,57% σε σχέση με το 2006, φτάνοντας τα 532 εκατομμύρια φύλλα. Αν μάλιστα ληφθούν υπόψη και οι εφημερίδες που διανέμονται δωρεάν, η αύξηση φτάνει το 3,65%. Το ποσοστό της αύξησης την τελευταία πενταετία φτάνει το 9,39% (και το 14,3% αν συνυπολογιστεί το free press). Όσο για την Ελλάδα, η κυκλοφορία των εφημερίδων παρουσιάζει αύξηση κατά 1,91% το 2007, αλλά μείωση κατά 0,62% την τελευταία πενταετία.

«Λένε πως οι εφημερίδες είναι νεκρές, αλλά εγώ δεν συμφωνώ», δήλωσε ο πρόεδρος της Ένωσης Τίμοθυ Μπόλντινγκ. Αν δεν παινέψεις το σπίτι σου, άλλωστε, θα πέσει να σε πλακώσει. Αυτό στο οποίο συμφωνούν όλοι, πάντως, είναι ότι όσο περνούν τα χρόνια τόσο μεγαλύτερη σημασία θα αποκτά η σύγκλιση ανάμεσα στο χαρτί και την οθόνη. Σύμφωνα με έρευνα που παρουσίασε το Παγκόσμιο Φόρουμ Διευθυντών Εφημερίδων, το 83% των διευθυντών πιστεύει ότι σε πέντε χρόνια οι δημοσιογράφοι θα παράγουν ειδήσεις για διάφορα είδη μέσων. Παράλληλα, θα μεγαλώνει το βάρος που έχουν η ανάλυση και η άποψη στη δουλειά των δημοσιογράφων, με αποτέλεσμα να βελτιώνεται η ποιότητα της δημοσιογραφίας.

Ίσως, οι εφημερίδες να χάνουν σιγά-σιγά τον κυρίαρχο ρόλο που είχαν για έναν αιώνα. Θα αναγκαστούν λοιπόν να ανασυνταχθούν, να αλλάξουν, να προσαρμοστούν. Αλλά δεν θα πεθάνουν. Βέβαια, αν δεν παινέψεις το σπίτι σου θα πέσει να σε πλακώσει.

4 Comments:

At 4/6/08 3:52 μ.μ., Blogger Μαύρο πρόβατο said...

Ένα μεγάλο και όχι μόνο πρακτικό πρόβλημα που έχουν οι εκδότες έντυπων μέσων ενημέρωσης, είναι να καταλήξουν στις καλύτερες "σημειωτικές" μορφές παρουσίας στο γουεμπ. Πρέπει να είναι σταθερές (με την ευρεία έννοια του όρου, που περιλαμβάνει την "ομαλή" εξέλιξη, αυτή δηλαδή που είναι συντονισμένη με τις προσδοκίες και τις συνήθειες των χρηστών - του κοινού). Πρέπει να αξιοποιούν κάποιες από τις δυνατότητες του δικτύου - υποχρεωτικά, γιατί κάποιοι θα το κάνουν.
Αυτό σημαίνει μεταξύ άλλων:
- μετάβαση σ'ένα μοντέλο ενημέρωσης πιό κοντά στη "συνεχή ροή",
- δυνατότητα σχολιασμού στα κείμενα, και με τη συμμετοχή του συντάκτη στο διάλογο, αν πρόκειται για κείμενο γνώμης.
- ωρίμανση ενός νέου επιχειρηματικού μοντέλου, βασισμένο στην καταρχήν δωρεάν προσφορά των "φρέσκων" κειμένων.

Σε τέτοιες κατευθύνσεις κινούνται λίγο πολύ όλα τα σάιτ έντυπων μέσων ενημέρωσης.

Είμαι αυτό που λέγανε κάποτε "τακτικός αναγνώστης" της στήλης, και τα τελευταία χρόνια τη διαβάζω συνήθως από το μπλογκ αυτό. Παρατηρώ μια κάμψη στην ποσότητα των σχολίων και άρα το μάκρος των διαλόγων που βασίζονται σε αυτά, ταυτόχρονα με τη βαθμιαία απεμπλοκή του συντάκτη από τη συζήτηση. Δε μου φαίνεται λογικό αυτή η ατονία του μπλογκ να συσχετίζεται με κάποια μείωση της αναγνωσιμότητας της στήλης - ούτε η σύνθεση του αναγνωστικού κοινού δεν άλλαξε απότομα, ούτε παρόμοια προσφορά θα μπορούσε να εκτοπίσει τη στήλη από τα ενδιαφέροντά του, ούτε τα μακροσκοπικά στοιχεία - κυκλοφορία της εφημερίδας κτλ - υποδεικνύουν κάτι τέτοιο.
Τι συμβαίνει, λοιπόν; Βαρέθηκαν οι σχολιαστές, βαρέθηκε ο αγαπητός Μιχάλης; Και αν ναι, τι κρύβεται πίσω από την κούραση;
Αν είναι οτι οι λίγοι συχνάζοντες σχολιαστές και ο δημοσιογράφος παρα-γνωρίστηκαν, ώστε κανείς να μην είναι σε θέση να εκπλήξει τον άλλο, γιατί δεν εμφανίστηκαν καινούργιοι μη-ευκαιριακοί;
Τι λείπει;...

 
At 4/6/08 4:21 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Εγώ πάντωε πάει περίπου ένας χρόνος που έκοψα την καθημερινή εφημερίδα. Και ο λόγος είναι ο προφανής - το δίκτυο. Και δεν μιλάω μόνο για τις ειδήσεις αλλά και για την ίδια την έκδοση. Είναι πια διαθέσιμες σε pdf στο καθένα.

Ακόμη παίρνω 2-3 κυριακάτικες από συνήθεια περισότερο μάλλον.

 
At 4/6/08 4:26 μ.μ., Blogger Μιχάλης Μητσός said...

Μμμ, μας βάζεις δύσκολα, Μαυροπρόβατε. Πολύ περισσότερο που τα ερωτήματα αυτά με απασχολούν κι εμένα τελευταία. Γιατί έχουν μειωθεί τα posts; Φταίει η θεματολογία; Φταίει η "απεμπλοκή" μου, που δεν είναι απεμπλοκή αλλά έλλειψη χρόνου; Φταίει η απουσία μου από τα άλλα μπλογκ (πάλι λόγω έλλειψης χρόνου), που θα μπορούσε να ερμηνευτεί και ως αλαζονεία; Φταίει η καλοκαιρινή ζέστη; Να το κλείσω το ρημάδι, να τελειώνουμε; Μήπως είχε δίκιο ο Πιτσιρίκος, πριν γίνει διάσημος, που έγραφε εδώ (τον θυμάσαι; Μια εποχή το είχε συνήθεια να γράφει πάντα το πρώτο post) ότι πρέπει να συμμετέχουμε κάπως στο μπλογκ του Μιχάλη για να μην πεινάσουν τα παιδιά του;

Νομίζω πως ο χρόνος θα δώσει τις απαντήσεις. Νομίζω επίσης ότι η εφημερίδα, και το in.gr, θα έπρεπε να "αγκαλιάσει" τα μπλογκ και να διοχετεύει τους αναγνώστες σ'αυτά, όπως κάνουν οι μεγάλες εφημερίδες του εξωτερικού. Ισως να γίνει κι αυτό κάποια μέρα. Βαρέθηκα όμως να διεκδικώ τα αυτονόητα.

Κατά τα άλλα, συμφωνώ με την ανάλυσή σου για τα sites. Πιστεύω όμως ότι η όποια μετάβαση θα γίνει παράλληλα, και όχι εις βάρος της έντυπης μορφής. Είναι πολύ νωρίς να μιλάμε για θάνατο των εφημερίδων.

Last, but not least: σε ευχαριστώ από καρδιάς που είσαι "τακτικός αναγνώστης" της στήλης, το θεωρώ τιμή μου, και τα σχόλιά σου είναι πάντα καίρια, όσο κι αν συχνά διαφωνώ μαζί τους.

 
At 5/6/08 8:57 π.μ., Blogger nik-athenian said...

"Μοιάζει παράδοξο, αλλά σε εκείνες ακριβώς τις περιοχές του πλανήτη όπου η λογοκρισία είναι αυστηρότερη, δείχνει να μεγαλώνει τα τελευταία χρόνια και η δίψα για έντυπη ενημέρωση".

Πιστεύω ότι το φαινόμενο δεν έχει τόσο σχέση με τη λογοκρισία, όσο με το ότι νέα στρώματα πληθυσμού έπιασαν κάποια χρήματα στα χέρια τους. Αρχίζοντας λοιπόν να αισθάνονται μέρος της τοπικής αλλά και της παγκόσμιας παραγωγικής μηχανής, θέλουν να την καταλαβαίνουν καλύερα. Να ενημερώνονται και να βοηθούνται έτσι στις προβλέψεις και τη χάραξη των σχεδίων τους.
Χώρια που βλέπουν πια ότι η παγκόσμια πολιτική αρχίζει να τους αφορά και τους ίδιους.
Θα μου πείτε, γιατί όχι στροφή μόνο στο ιντερνετ.
Μα γιατί στον γραπτό τύπο, ξέρεις πιο καλά με ποιον έχεις να κάνεις.

 

Δημοσίευση σχολίου

<< Home