Ρομπέρ Χωρίς Σύνορα

Είναι κακό να σε χρηματοδοτούν κάποιοι αμφιλεγόμενοι επιχειρηματίες, ένα ύποπτο αμερικανικό ίδρυμα και οι εχθροί του Κάστρο; Ο γενικός γραμματέας των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα είναι καταδικασμένος, όπου κι αν βρίσκεται, να απαντά σε αυτήν την ερώτηση.

Όταν ήταν μικρός, ο Ρομπέρ Μενάρ ήθελε να γίνει παπάς. «Ήμουν ιδεαλιστής. Δεν ξέρω αν εκείνη η επιθυμία μου είναι πολύ διαφορετική από αυτό που κάνω σήμερα», λέει σε συνέντευξη που έδωσε την περασμένη εβδομάδα στην ιστοσελίδα Rue89 μεαφορμή τη βράβευσή του με τη Λεγεώνα της Τιμής. Ευτυχώς γι΄ αυτόν, η μητέρα του τον έστειλε στον διάβολο και ο Ρομπέρ αναζήτησε άλλες διεξόδους στον ιδεαλισμό του. Αφού έκανε διάφορες δουλειές, κατέληξε στη δημοσιογραφία και το 1983 ίδρυσε μαζί με τον Ρονί Μπρομάν τους Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα. Μαχητικός, αεικίνητος, συγκρούεται μετωπικά με τους «κακούς», περιφρονώντας την τάση των συμπατριωτών του να βλέπουν τα πάντα από φιλοσοφική σκοπιά. Κάπως έτσι βρέθηκε και στην Ολυμπία, και στη διάρκεια της τελετής για την αφή της φλόγας ύψωσε με δύο συνεργάτες του μια σημαία που στη θέση των Ολυμπιακών κύκλων είχε χειροπέδες. Λίγες ημέρες αργότερα, όταν η φλόγα περνούσε από το Παρίσι, ύψωσε ανάλογο πανό στην Παναγία των Παρισίων.

Δεν είναι λίγο βαρύ να παίρνει μια οργάνωση πάνω της όλη την κριτική προς το καθεστώς του Πεκίνου; «Είναι, αλλά κανείς άλλος δεν το κάνει», απαντά ο Μενάρ, δείχνοντας μια αφίσα με την οποία οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα ζητούσαν ήδη από το 2001 το μποϊκοτάρισμα των Αγώνων του Πεκίνου. Θα μπορούσαν οι Ρεπόρτερ να αναλάβουν αυτό το φορτίο αν δεν χρηματοδοτούνταν από διάφορους ισχυρούς; «Μα δεν σας ενδιαφέρει λοιπόν τίποτα άλλο;». Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα της οργάνωσης, το 60% των εσόδων της προέρχεται από την πώληση των λευκωμάτων της και άλλων προϊόντων, ενώ μεγάλο μέρος του υπολοίπου προέρχεται από δημόσια χρηματοδότηση. Με 400.000 ευρώ τον χρόνο, το εργαστήριο SanofiΑventis συνεισφέρει το 10% του προϋπολογισμού. Όσο για τους «ύποπτους» χρηματοδότες, είναι δύο και αντιστοιχούν μόλις στο 2,5%: το αμερικανικό Νational Εndowment for Democracy (35.000 ευρώ) και το Center for a Free Cuba (64.000 ευρώ).

«Θα ήταν εύκολο να τους ξαποστείλω», λέει ο Μενάρ. Αλλά είναι πραγματιστής και χρησιμοποιεί όλα τα μέσα για να κάνει τη δουλειά του, δηλαδή να υπερασπίζεται την ελευθερία του Τύπου όπου και αν απειλείται. Αυτό θα επισημάνει ασφαλώς και απόψε, στη συνέντευξη Τύπου που θα δώσει στην Αθήνα με αφορμή τη δίκη του για «έργω εξύβριση των μελών της Ολυμπιακής Επιτροπής». Ίσως κάποιος να τον ρωτήσει τι εννοούσε όταν έλεγε πέρυσι ότι τα βασανιστήρια μπορεί και να είναι θεμιτά καμιά φορά, όταν πρόκειται για παράδειγμα για τη ζωή ενός ομήρου, αλλά ο Μενάρ δεν θα απαντήσει, αυτά είναι ιδεολογικά ζητήματα, εκείνος θέλει μόνο να κάνει τη δουλειά του.