Ένας Μάης από την ανάποδη

«Όλα τα συστατικά είναι εδώ: αδυναμία της κυβέρνησης να επικοινωνήσει με τον πληθυσμό, εξίσου μεγάλη αδυναμία της αντιπολίτευσης, αυξανόμενη δυσαρέσκεια της κοινής γνώμης. Δεν χρειάζεται παρά μια “αδεξιότητα” για να δώσει τη σπίθα και να ξεκινήσει πάλι η γιορτή».
Αυτά έγραφε πριν από λίγες ημέρες στη Μοντ ο Φρανσουά Ντιμπέ, κοινωνιολόγος και καθηγητής στο Μπορντώ. Όχι πως η Γαλλία ζει προεπαναστατικό κλίμα, η ατμόσφαιρα θυμίζει μάλλον εκείνη την ταινία του Μπερτράν Ταβερνιέ με τίτλο «Ας ξεκινήσει η γιορτή!». Όλοι είναι δυσαρεστημένοι, ο καθένας για διαφορετικούς, και μερικές φορές για αλληλοσυγκρουόμενους λόγους. Οι συντεχνίες που ώς τώρα ήταν προστατευμένες αισθάνονται να απειλούνται. Οι νέοι είναι απαισιόδοξοι και τα βάζουν με τους μεγάλους που ενδιαφέρονται μονάχα για τις συντάξεις τους. Οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι ερευνητές και οι επαγγελματίες του πολιτισμού νιώθουν εγκαταλελειμμένοι. Ακόμη και οι αστυνομικοί βγαίνουν στους δρόμους. Την ίδια ώρα, οι πωλήσεις πολυτελών αυτοκινήτων αυξάνονται και οι ανισότητες γίνονται όλο και πιο προκλητικές.

Το κοινωνικό κλίμα, σημειώνει ο αρθρογράφος, είναι πολύ χειρότερο από εκείνο που πριν από σαράντα χρόνια έστειλε τη νεολαία στους δρόμους. Κι όμως, οι δύο περίοδοι δεν θα μπορούσε να είναι πιο διαφορετικές. Αν ξεκινήσει πάλι αύριο η γιορτή, δεν θα είναι ένα ριμέικ του Μάη. Από ορισμένες πλευρές, μάλιστα, θα είναι ένας Μάης από την ανάποδη. Ας πάρουμε τον ρόλο του κράτους: τότε, οι νέοι και οι πιο «μοντέρνοι» ασφυκτιούσαν από το πολύ κράτος, σήμερα θέλουν περισσότερο, πιο αποτελεσματικό και πιο προστατευτικό. Τότε, οι εξεγερμένοι ήθελαν περισσότερες ελευθερίες, σήμερα οι νέοι θέλουν μεγαλύτερη πειθαρχία. Οι σημερινοί Γάλλοι φοβούνται τις μεταρρυθμίσεις και επιζητούν την τάξη. Ακόμη και η αριστερά της Αριστεράς αναμειγνύει τα επαναστατικά κηρύγματα με μια νοσταλγία της παλιάς ρεπουμπλικανικής τάξης, όπου τον λαό τον προστατεύει το έθνος περισσότερο από την Ευρώπη.

Σε ένα τέτοιο κλίμα άγχους και ανασφάλειας, πώς να μιλήσεις για ένα πρόβλημα τόσο καυτό, αλλά και τόσο «θεωρητικό», όπως είναι η υπερθέρμανση του πλανήτη; «Μας λέτε να σβήνουμε τα φώτα όταν βγαίνουμε από ένα δωμάτιο και να κάνουμε οικονομία στο νερό, αλλά το δικό μας το πρόβλημα είναι πώς θα βρούμε δουλειά», είπε ο ΑμπντούλΑζίζ, ένας από τους εικοσάχρονους που είχαν πρόσφατα μια συζήτηση με τον Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ, ύστερα από πρωτοβουλία του Νουβέλ Ομπζερβατέρ. Εκείνος προσπάθησε να τον πείσει ότι αν η στάθμη της θάλασσας ανεβεί δύο μέτρα, θα υπάρξουν εκατομμύρια κλιματικοί πρόσφυγες που θα αναζητήσουν καταφύγιο στη Δύση, και η Δύση θα χτίσει τείχη για να τους αποκρούσει, κι αυτό δεν το θέλουμε έτσι δεν είναι, κι ο Αμπντούλ-Αζίζ συμφώνησε, αλλά το βασικό του πρόβλημα εξακολουθεί να είναι πώς θα βρει δουλειά.