Η ευτυχία τού να είσαι Δανός

Oι νέοι της Δανίας περιμένουν με ανυπομονησία το μέλλον. Δεν συμβαίνει το ίδιο με τους νέους της Γαλλίας, της Ιταλίας ή της Ελλάδας, που αντιμετωπίζουν το μέλλον με ανησυχία, αν όχι με φόβο. Πού οφείλεται αυτή η διαφορά; Πώς εξηγείται ότι στη Δανία συναντά κανείς τους πιο ευχαριστημένους νέους της Ευρώπης;

Οι λόγοι είναι δύο, λέει στον Νουβέλ Ομπζερβατέρ η κοινωνιολόγος Σεσίλ Βαν ντε Βελντ, συγγραφέας του βιβλίου «Ενηλικίωση: συγκριτική κοινωνιολογία της νεολαίας στην Ευρώπη» (εκδ. ΡUF). Ο ένας έχει σχέση με το παιδαγωγικό σύστημα. Στη Δανία, η εργασία και η εκπαίδευση είναι στενά συνδεδεμένες. Το 55% των Δανών ηλικίας 15 ώς 24 ετών εργάζονται, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στη Γαλλία είναι μόλις 11%. Οι σπουδές είναι σχεδιασμένες έτσι ώστε να μπορούν να διακόπτονται από διαστήματα στην επιχείρηση. Μπορεί να αποφοιτήσει κάποιος από το σχολείο, να δοκιμάσει διάφορες δουλειές και στα 27 του να επιστρέψει στο Πανεπιστήμιο. Όλες οι εμπειρίες που θα έχει συγκεντρώσει βαραίνουν εξίσου με το δίπλωμα και εμπλουτίζουν το βιογραφικό του. Στη Γαλλία, αντίθετα, κλειδί για την επιτυχία στη ζωή θεωρείται το δίπλωμα, και μόνο αυτό. Για να μη μιλήσουμε για την Ελλάδα...

Αποφασιστικό ρόλο στην πορεία των νεαρών Δανών παίζει το κράτος, που χρηματοδοτεί σχεδόν εξ ολοκλήρου τις σπουδές τους. Από τα 18 του χρόνια, κάθε φοιτητής έχει στη διάθεσή του ένα μπλοκ κουπονιών αξίας χιλίων ευρώ το καθένα, τα οποία αντιστοιχούν σε έξι χρόνια μαθητείας και μπορεί να τα χρησιμοποιήσει κατά βούληση, ανάλογα με το αν σπουδάζει ή εργάζεται. Ουσιαστικά πρόκειται για μια υποτροφία, που δεν υπολογίζεται όμως με βάση το οικογενειακό εισόδημα όπως σε άλλες χώρες. Έτσι, οι Δανοί ηλικίας 20 ώς 30 ετών δεν έχουν κανέναν λόγο να αγχώνονται. Έχουν όλη την άνεση να δοκιμάσουν τον εαυτό τους σε διάφορα πεδία, ώστε να αποφασίσουν τι τους πάει καλύτερα.

Ο δεύτερος λόγος που εξηγεί την αισιοδοξία των νεαρών Δανών είναι ότι φεύγουν πολύ νωρίς από το σπίτι. Η οικονομική τους αυτονομία τούς δίνει τη δυνατότητα να ζήσουν μόνοι τους από τα 20 κιόλας χρόνια, ενώ η ηλικία απαγκίστρωσης στη Γαλλία είναι τα 23 χρόνια και στην Ισπανία τα 28. Με άλλα λόγια, οι Δανοί εγκαταλείπουν την οικογενειακή εστία στο δεύτερο έτος των σπουδών τους, ενώ οι νέοι άλλων χωρών περιμένουν συνήθως να πάρουν πτυχίο, αν όχι και τον πρώτο τους μισθό. Η αποχώρηση από το σπίτι θεωρείται κάτι φυσιολογικό στη Δανία, δεν αντιμετωπίζεται ως μια συμβολική ρήξη. Πολλές φορές είναι οι γονείς εκείνοι που δείχνουν την πόρτα στα παιδιά τους! Κι αυτό τους δίνει αυτοπεποίθηση και τόλμη.