Η φτωχή γενιά είναι η νέα γενιά

Όλα τα σοσιαλδημοκρατικά μάτια της Ευρώπης στρέφονται στις εκλογές της μεθεπόμενης Κυριακής στην Ισπανία. Αν ο Θαπατέρο τα καταφέρει, μπορεί να γίνει και ο Ομπάμα της Ευρώπης.

Oι Γάλλοι σοσιαλιστές δεν τα πηγαίνουν καλά: η πτώση της δημοτικότητας του Σαρκοζί δεν οφείλεται στη μαχητική τους αντιπολίτευση, αλλά στο βάλτωμα των μεταρρυθμίσεων και στα καμώματα με την Κάρλα. Στη Γερμανία, το πείραμα του Μεγάλου Συνασπισμού πνέει τα λοίσθια και η Άγγελα Μέρκελ φαίνεται ότι θα δοκιμάσει τώρα στο Αμβούργο τη συνεργασία με τους Πρασίνους. Στην Ιταλία, το Δημοκρατικό Κόμμα του Βάλτερ Βελτρόνι κερδίζει πόντους, αλλά εξακολουθεί να βρίσκεται σε απόσταση από τον συνασπισμό του Μπερλουσκόνι: δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε χθες στη Ρεπούμπλικα δίνει στο πρώτο 39% και στον δεύτερο 45,4%. Ο Γκόρντον Μπράουν δεν ξεσηκώνει ακριβώς τα πλήθη. Για την Ελλάδα, ας μη μιλήσουμε καλύτερα. Έτσι, μένουν οι σοσιαλιστές του Θαπατέρο, που έχουν μεγάλες ελπίδες να νικήσουν στις 9 Μαρτίου. Αν επαληθευθούν τα προγνωστικά, θα είναι οι μεγάλοι πρωταγωνιστές της συνόδου που θα γίνει τον Απρίλιο στο Λονδίνο με θέμα την Προοδευτική Διακυβέρνηση. Στην αντίθετη περίπτωση, θα λάβουν και αυτοί μέρος στη συζήτηση από την πλευρά των ηττημένων.

Γιατί όμως η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία διέρχεται αυτή την παρατεταμένη κρίση και τι μπορεί να κάνει για να την ξεπεράσει; Σύμφωνα με τον Έντγκαρ Γκράντε, καθηγητή Συγκριτικής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου, η παγκοσμιοποίηση έχει αλλάξει τις βάσεις της πολιτικής στη Δυτική Ευρώπη και έχει δημιουργήσει καινούργιες διαιρέσεις. Με τη σοσιαλδημοκρατία να μην μπορεί να δώσει απαντήσεις στο ζήτημα της μετανάστευσης ή της ταυτότητας, σπεύδουν να καλύψουν το κενό νέα λαϊκιστικά κόμματα της άκρας Αριστεράς και της άκρας Δεξιάς. Ένας άλλος Γερμανός καθηγητής, ο Γκέρο Νόιγκεμπαουερ, επισημαίνει ότι η παραδοσιακή σύγκρουση Δεξιάς και Αριστεράς έχει δώσει τη θέση της σε τρεις καινούργιες αντιπαραθέσεις: ελευθεριακοί εναντίον αυταρχικών, κοινωνική δικαιοσύνη εναντίον ελεύθερης αγοράς και θρησκεία εναντίον κοσμικού κράτους. Αυτά είναι τα νέα πολιτικά milieus, εδώ πρέπει να παρέμβει η σοσιαλδημοκρατία αν θέλει να κερδίσει αρκετές ψήφους για να κυβερνήσει.

Ένας άλλος παράγων που περιπλέκει την κατάσταση για τους σοσιαλδημοκράτες- σημειώνει ο Αντρές Ορτέγκα στην Ελ Παΐς - είναι ότι τα τελευταία χρόνια στρέφονταν μόνο προς τους κερδισμένους της παγκοσμιοποίησης. Η δεξαμενή των ψήφων τους, όμως, περιλαμβάνει και τους χαμένους. Στο στρατόπεδο των τελευταίων, δίπλα στο προλεταριάτο, έχουν προστεθεί οι απασχολούμενοι σε επισφαλείς εργασίες, που στη συντριπτική τους πλειονότητα είναι νέοι. Οι ανισότητες που δημιουργεί η παγκοσμιοποίηση δεν έχουν πλέον μόνο ταξικό χαρακτήρα, επεκτείνονται και μεταξύ των γενεών. «Η φτωχή γενιά είναι η νέα γενιά», λέει ο Γάλλος οικονομολόγος Μπερνάρ Σπιτς. Ο Αλέξης Τσίπρας το κατάλαβε από τους πρώτους.