Πρέπει να ψηφίζουν οι δημοσιογράφοι;

«Δεδομένου ότι τα caucuses αποτελούν κομματικές εκδηλώσεις όπου εκφράζει κανείς δημοσίως πολιτικές θέσεις, δεν θα πρέπει να παρευρίσκεστε σε αυτά, εκτός αν τα καλύπτετε για την εφημερίδα».

Αυτό έγραφε ένα e-mail που έστειλε λίγες ημέρες πριν από τη Σούπερ Τρίτη στους συντάκτες του ο Τζων Τεμπλ, διευθυντής της εφημερίδας Rocky Μountain Νews του Ντένβερ. Μπροστά στις αντιδράσεις αναθεώρησε τη στάση του, αλλά το ερώτημα παραμένει: Μπορούν οι δημοσιογράφοι να έχουν πολιτική δραστηριότητα; Μπορεί ένας συντάκτης που καλύπτει θέματα περιβάλλοντος να είναι, για παράδειγμα, μέλος της Γκρινπίς; Μήπως η αντικειμενική πληροφόρηση βρίσκεται σε σύγκρουση ακόμη και με την ίδια την ψήφο; Ή η λέξη αυτή, «αντικειμενικότητα», έχει χάσει πια εντελώς το νόημά της;

Οικουμενικές απαντήσεις δεν υπάρχουν. Στην Αμερική, τέτοια ζητήματα λύνονται κατά περίπτωση. Ορισμένοι διευθυντές επιτρέπουν στους πολιτικούς τους συντάκτες να ενισχύσουν την προεκλογική εκστρατεία ενός υποψηφίου, άλλοι όχι. Κάποιοι δεν τους αφήνουν καν να τοποθετήσουν στο αυτοκίνητό τους ένα αυτοκόλλητο που δείχνει την κομματική τους προτίμησή. Αυτές οι τυπικότητες όμως μάλλον κακό κάνουν, παρά καλό. Είναι λογικό να απαγορεύει μια εφημερίδα στους οικονομικούς της συντάκτες να παίρνουν δώρα από εταιρείες, αφού κάτι τέτοιο θα μπορούσε κάποια στιγμή να λειτουργήσει εκβιαστικά. Ωστόσο ο δημοσιογράφος που καλύπτει και αναλύει την ειδησεογραφία, δεν μπορεί να μην έχει πολιτικές απόψεις. Ούτε έχει νόημα να τις κρύβει. Μερικές φορές μάλιστα, είναι καλύτερα να τις αποκαλύπτει, ώστε οι αναγνώστες να γνωρίζουν με ποιον έχουν να κάνουν. Σε τελευταία ανάλυση, όλοι κρινόμαστε καθημερινά για την εντιμότητά μας, την ακρίβεια των πηγών μας και, φυσικά, την ελκυστικότητα των γραπτών μας.

Αυτή η στήλη δεν έκρυψε, για παράδειγμα, τη συμπάθειά της για τη Σεγκολέν κατά την προεκλογική εκστρατεία της Γαλλίας (έστω κι αν ο βασικός λόγος ήταν η αντιπάθεια προς τον Σαρκοζί), όπως δεν κρύβει τώρα την προτίμησή της για τον Ομπάμα. Το πρόβλημα θα υπάρξει αν συλληφθεί να παρασύρεται από αυτές τις προτιμήσεις και αδικήσει, υποβαθμίσει ή αλλοιώσει ορισμένες πλευρές της πραγματικότητας. Όπως γράφει στο Οnline Journalism Review ο Ρόμπερτ Νάιλς, καθηγητής στη Σχολή Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας, «νικητές» σε αυτή τη δουλειά είναι εκείνοι που γράφουν με βαθιά γνώση και πάθος για τα θέματα που καλύπτουν. Δεδομένου ότι ελάχιστοι τομείς της ζωής μένουν ανεπηρέαστοι από την πολιτική και τους πολιτικούς, κάθε φράση ενέχει κάποιο πολιτικό στοιχείο. Αν το στοιχείο αυτό απουσιάζει, το κείμενο είναι ελλιπές ή ακόμη και παραπλανητικό.

Όσο για την αντικειμενικότητα, είναι μια μεγάλη συζήτηση. Οι Αμερικανοί φονταμενταλιστές, για παράδειγμα, αμφισβητούν τον εμπειρικό τρόπο συγκέντρωσης και ανάλυσης των δεδομένων, θεωρώντας ότι πάνω απ΄ όλα βρίσκεται η βούληση του Θεού. Η διάσταση αυτή δεν είναι, ευτυχώς, αρκετά ισχυρή στην Ευρώπη. Η μάχη εδώ είναι ανοιχτή, σκληρή και καθημερινή.