Φάγε, πίε, ευφραίνου

Μήπως ήρθε η ώρα να κάνουμε την αυτοκριτική μας; Μήπως μπερδεύουμε, παραπλανούμε και εν τέλει τρομοκρατούμε το κοινό με τις συνεχείς και συχνά αντικρουόμενες ιατρικές πληροφορίες γύρω από θέματα της καθημερινότητας;

Στις αρχές του 2004, ο τότε διευθυντής των αμερικανικών Κέντρων για τον Έλεγχο και την Πρόληψη των Ασθενειών (CDC) δημοσίευσε μια έρευνα στην Επιθεώρηση της Αμερικανικής Ιατρικής Ένωσης (την περίφημη JΑΜΑ) όπου αποκάλυπτε ότι η παχυσαρκία είναι υπεύθυνη για 400.000 θανάτους τον χρόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Έγινε χαμός. Ο Αμερικανός υπουργός Υγείας υιοθέτησε πλήρως την έκθεση, το ίδιο και πολλοί ομόλογοί του στην Ευρώπη, ανακοινώθηκαν μέτρα, ξεκίνησαν εκστρατείες, χιλιάδες άνθρωποι ζήτησαν από τους γιατρούς τους χάπια για να χάσουν βάρος και να ζήσουν περισσότερο. Κάποιοι γιατροί όμως αμφισβήτησαν τη μεθοδολογία που ακολουθήθηκε στη συγκεκριμένη μελέτη. Και τον Απρίλιο του 2005 δημοσιεύτηκε από το CDC μια νέα, «διορθωτική» έρευνα, που έλεγε ότι στην πραγματικότητα ο ετήσιος αριθμός θανάτων από παχυσαρκία στις ΗΠΑ δεν είναι 400.000, αλλά 25.814. Οι διορθώσεις όμως δεν έχουν ποτέ την ίδια προβολή που έχουν οι πρώτες έρευνες, ιδιαίτερα αν τα στοιχεία τους δεν είναι τόσο εντυπωσιακά. Ακολούθησαν άλλες έρευνες, από άλλους οργανισμούς, πάντα αποκαλυπτικές, πάντα ενοχοποιητικές για το πάχος, ώσπου την περασμένη εβδομάδα το ίδιο CDC προκάλεσε ένα παγκόσμιο σοκ ανακοινώνοντας ότι, στην πραγματικότητα, οι υπέρβαροι ζουν περισσότερο ακόμη κι από εκείνους που έχουν κανονικό βάρος.

Πού οφείλεται αυτή η σύγχυση; Και πώς να μη χάσουν εντελώς την αξιοπιστία τους οι ειδικοί, μαζί με τους δημοσιογράφους που δημοσιεύουν τις εκθέσεις τους;
Δυστυχώς δεν πρόκειται για σύγχυση, αλλά για μια ανίερη συμμαχία του δημόσιου τομέα με τις μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες. Όπως αποκαλύπτει το βιβλίο «Diet Νation», η Διεθνής Δύναμη για την Παχυσαρκία χρηματοδοτείται κατά 75% από τους φαρμακευτικούς γίγαντες Ηoffman La Roche και Αbbott, ενώ λαμβάνει χρήματα και από την εταιρεία Servier που παρασκευάζει το φάρμακο για την απώλεια βάρους Redux. Επικεφαλής αυτού του οργανισμού είναι ο καθηγητής Φίλιπ Τζέιμς, βασικός ερευνητής στις δοκιμές ενός άλλου φαρμάκου για την απώλεια βάρους, του Sibutramine, που παρασκευάζεται από τη Roche. Ο ίδιος αυτός καθηγητής, και συγγραφέας του βιβλίου Η Παγκόσμια Επιδημία της Παχυσαρκίας, χρημάτισε ειδικός σύμβουλος επιτροπής του βρετανικού Κοινοβουλίου που έδωσε πέρυσι στη δημοσιότητα διάφορες απίθανες ιστορίες για παιδιά που παθαίνουν ασφυξία από το πάχος τους.

Η παθολογική παχυσαρκία ασφαλώς κάνει κακό, καθώς συνδέεται με διάφορες ασθένειες αλλά και με σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα. Ακόμη και στην παχύσαρκη Αμερική όμως, σημειώνει ο Ντόμινικ Λώσον στην Ιντιπέντεντ , στην κατηγορία αυτή εμπίπτει μόλις το 3% του πληθυσμού. Ίσως τελικά να μην είχε και τόσο άδικο εκείνος ο άφρων πλούσιος, όταν έλεγε: «Ψυχή, έχεις πολλά αγαθά εναποτεταμιευμένα δι΄ έτη πολλά· αναπαύου, φάγε, πίε, ευφραίνου».