Παιδιά των παιδιών μας

Το δεκάχρονο αγόρι δυσκολευόταν να βρει επίθετα για να περιγράψει στους γονείς του τον συμμαθητή του. Ώσπου το βρήκε: «Να, είναι ΕΜΟ». Δηλαδή; Τι σημαίνει αυτή η λέξη; «Ε, ανοίξτε το ΥouΤube για να δείτε!».

Έχουμε αναφερθεί ξανά από αυτή τη γωνίτσα στον μαγικό εκείνο στίχο του Μιχάλη Γκανά «Με τα παιδάκια μας στον ώμο/ για να μας δείχνουνε τον δρόμο», που τον ακούμε δυστυχώς πλέον στο ραδιόφωνο μόνο όταν είναι να ντύσει μουσικά μια καινούργια φωτιά. Μα ο στίχος δεν είναι απαισιόδοξος, στην πραγματικότητα είναι ανατρεπτικός, προαναγγέλλει μια τάση, ένα καινούργιο παγκόσμιο φαινόμενο, μια νέα γενιά που αντιστρέφει τη φορά της μετάδοσης του πολιτισμού: δεν είναι πια (μόνο) από τους μεγάλους προς τους μικρούς, αλλά και από τους μικρούς προς τους μεγάλους. Τα παιδιά διδάσκουν τους γονείς πώς να μιλούν, πώς να ντύνονται, πώς να ζουν- αρκεί βέβαια εκείνοι να έχουν τον χρόνο να τα ακούσουν.

«Παιδιά των παιδιών τους»: έτσι χαρακτηρίζει η Ρεπούμπλικα τους σημερινούς γονείς. Ήδη πριν από δέκα χρόνια μιλούσαν γι΄ αυτό το θέμα στο βιβλίο τους «Εις το όνομα του υιού» ο διάσημος ψυχοπαθολόγος Μάσιμο Αμανίτι και ο γιος του ο Νικολό, που είναι σήμερα ειδικός στα ηλεκτρονικά παιχνίδια (απλή συνωνυμία με τον δικό μας Νίκο Αμανίτη, που δεν έχει και μεγάλη σχέση με τα ηλεκτρονικά). Από αυτά τα παιχνίδια, ή τουλάχιστον κάποια από αυτά τα παιχνίδια, μαθαίνουν σήμερα τα παιδιά αρχαία ιστορία και γεωγραφία, τους μύθους της αρχαίας Ελλάδας και τις πολεμικές στρατηγικές των Ιαπώνων. Αν οι γονείς τους λάμβαναν τις γνώσεις με αργό και κοπιαστικό τρόπο ξεφυλλίζοντας τεράστιους τόμους στις βιβλιοθήκες, εκείνοι τις έχουν συνεχώς δίπλα τους κινώντας απλώς ένα ποντίκι. Εφήμερο, ίσως, αλλά αποτελεσματικό.

Το κοινωνικό τμήμα ενός από τα σημαντικότερα τραπεζικά ινστιτούτα της Ευρώπης, της ισπανικής La Caixa, οργανώνει σεμινάρια πληροφορικής για ηλικιωμένους: σε 421 εικονικές αίθουσες, σκορπισμένες σε 564 κέντρα όλης της Ισπανίας, σπουδάζουν αυτή τη στιγμή 300.000 μαθητές, όλοι άνω των εξήντα. Στη σχετική διαφήμιση, που μεταδίδεται διαρκώς από την τηλεόραση, ένα ζευγάρι ηλικιωμένων ταξιδεύει στη Ρώμη, στο Παρίσι, στη Βενετία. Εκείνος τη βγάζει μια φωτογραφία με το κεφάλι λίγο στο πλάι. Εκείνη τον βγάζει μια φωτογραφία με το χέρι σηκωμένο. Όταν επιστρέφουν στο σπίτι, ανοίγουν τον υπολογιστή και μοντάρουν τις φωτογραφίες με τη βοήθεια του Ρhotoshop. Στο τέλος της διαδικασίας, φαίνονται σε μια φωτογραφία να χαμογελούν αγκαλιασμένοι.

«Το να δίνεις στους ηλικιωμένους τη δυνατότητα να χειρίζονται τις νέες τεχνολογίες δεν είναι μόνο ένας τρόπος να ομορφαίνεις τα γηρατειά τους, αλλά και μια επένδυση», λέει ο 30χρονος Χαβιέρ Μολίνας, συντονιστής μιας από τις ομάδες εθελοντών που εργάζονται στο πρόγραμμα. Έχει αποδειχθεί ότι ένας ηλικιωμένος που ξέρει να χρησιμοποιεί το Ιnternet κοστίζει στις κοινωνικές υπηρεσίες 40% λιγότερο. Δεν είναι κάτι λοιπόν στο οποίο οι τράπεζες θα άξιζε να επενδύσουν;