Κατακραυγή για το σούπερ τζαμί

Από το Βέλγιο και τη Βρετανία μέχρι τη Γαλλία και τη Γερμανία, η ανέγερση τζαμιών προκαλεί τα τελευταία χρόνια αρκετές αντιδράσεις. Τίποτα όμως δεν μπορεί να συγκριθεί με την κατακραυγή για το σούπερ τζαμί του Λονδίνου.

Ας γυρίσουμε έντεκα χρόνια πίσω. Ο Αμπντούλ Χαλίκ Μιάν, ένας Βρετανός επιχειρηματίας που γεννήθηκε στο Πακιστάν και είναι θερμός οπαδός της ισλαμικής ιεραποστολικής οργάνωσης Ταμπλίγκι Τζαμάτ, συγκέντρωσε το 1996 πάνω από 1,5 εκατομμύριο λίρες και αγόρασε μια εγκαταλελειμμένη έκταση όπου στεγαζόταν παλιά ένα εργοστάσιο θειικού οξέος. Η έκταση βρίσκεται στο Νιούχαμ, στο ανατολικό Λονδίνο, και αξιωματούχοι του δήμου τον είχαν συμβουλέψει να προσλάβει τον καλύτερο αρχιτέκτονα που μπορούσε και να κτίσει εκεί το μεγαλύτερο τζαμί που μπορούσε. Ο Μιάν κατέφυγε στις υπηρεσίες του Αλί Μανγκάρα, ενός Μουσουλμάνου που έχει γεννηθεί στη Νότια Αφρική. Κι εκείνος σχεδίασε ένα τζαμί με ανεμογεννήτριες αντί για μιναρέδες, με πολλούς κήπους, αυλές και εστιατόρια, που θα είναι το μεγαλύτερο στην Ευρώπη και θα μπορεί να φιλοξενήσει 70.000 πιστούς.

Στο Νιούχαμ υπάρχουν ήδη κάπου 30 τζαμιά, τα περισσότερα από τα οποία είναι μικρά, που γεμίζουν ασφυκτικά στην προσευχή της Παρασκευής. Γιατί λοιπόν να ανεγερθεί ένα τόσο μεγάλο τζαμί, το οποίο θα είναι ορατό ακόμη κι από την οικονομική καρδιά του Λονδίνου; Και δεν είναι ανησυχητικό ότι μεταξύ των βασικών χρηματοδοτών του είναι μια οργάνωση που έχει κατηγορηθεί ότι στρατολογεί τρομοκράτες; Ο πρώτος που αντέδρασε, με αυτά περίπου τα επιχειρήματα, ήταν ο Άλαν Κρεγκ, ηγέτης της Χριστιανικής Λαϊκής Συμμαχίας στο Ηστ Εντ, που άρχισε να μαζεύει υπογραφές διαμαρτυρίας. Μέχρι το περασμένο καλοκαίρι, είχαν φτάσει στην ιστοσελίδα του πρωθυπουργού Γκόρντον Μπράουν 250.000 υπογραφές. «Η Ταμπλίγκι Τζαμάτ είναι μια αυτονομιστική οργάνωση που περιφρονεί τους χριστιανούς», λέει ο Κρεγκ στους Νιου Γιορκ Τάιμς από το γραφείο του, όπου κυριαρχούν οι σταυροί και η Βίβλος. «Δεν θέλουμε αυτό το τζαμί στο Λονδίνο».

Η συζήτηση αυτή φέρνει ξανά στην επιφάνεια το περίφημο ζήτημα της «πολυπολιτισμικότητας» (multiculturalism), το κατά πόσον δηλαδή είναι σωστό οι διάφορες ομάδες μεταναστών που ζουν στις μεγάλες δυτικές πόλεις να ντύνονται όπως θέλουν εκείνες, να ακολουθούν τις δικές τους συνήθειες, να έχουν τους δικούς τους τόπους λατρείας. Το μοντέλο αυτό επέζησε για αρκετά χρόνια, αλλά αμφισβητήθηκε έντονα μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις του Ιουλίου του 2005: δύο από τους καμικάζι, για παράδειγμα, είχαν παραστεί σε πολλές από τις συγκεντρώσεις της Ταμπλίγκι Τζαμάτ. Τον τελευταίο καιρό, έτσι, η πλάστιγγα γέρνει περισσότερο προς την ενσωμάτωση παρά προς τη συνύπαρξη. Σε αυτό το κλίμα, δεν είναι περίεργο που το σχέδιο για το σούπερ τζαμί προσωρινά εγκαταλείφθηκε. Τη θέση του Μανγκάρα πήρε μια γνωστή αρχιτεκτονική εταιρεία του Λονδίνου. Και το τζαμί που θα ανεγερθεί δεν θα χωρά πάνω από 12.000
ανθρώπους.