Και να αποφύγετε το δάκτυλο

«Ο εκδότης οφείλει να επισημάνει ότι αυτό το "παραμύθι για εφήβους" αποτελεί αποκύημα της φαντασίας που μπορεί να θίξει κάποιες ευαισθησίες. Καθώς το βιβλίο δεν είναι κομμένο, είναι προτιμότερο να χρησιμοποιήσετε για τον σκοπό αυτό ένα αιχμηρό αντικείμενο αντί για το δάκτυλό σας».

Oι υπεύθυνοι του εκδοτικού οίκου Fayard δύσκολα θα μπορούσαν να φανταστούν ότι θα αναγκάζονταν μια μέρα να ντύσουν με πλαστικό ένα βιβλίο τους, ώστε να μην το ξεφυλλίζει ο κάθε άσχετος, και ότι θα συνόδευαν την έκδοση από μια τέτοια προειδοποίηση. Όχι ότι ο Αλαίν Ρομπ-Γκριγιέ προκαλεί για πρώτη φορά, κάθε άλλο. Το έκανε από το πρώτο του κιόλας μυθιστόρημα, τις Γόμες (1953), όπου περιγράφει με σχολαστικές λεπτομέρειες αποκλειστικά αντικείμενα, αγνοώντας προκλητικά τους ανθρώπους. Αλλά ο Πάπας του Νέου Μυθιστορήματος, και ήδη ακαδημαϊκός, έχει φθάσει πλέον 85 ετών. Και θα περίμενε ίσως κανείς το τελευταίο του βιβλίο να είναι βαθυστόχαστο, ένας απολογισμός ζωής. Ή, πάλι, να περιστρέφεται γύρω από τον θάνατο, όπως συμβαίνει με τα βιβλία του Φίλιπ Ροθ.

Όμως, όχι- παραλίγο να πούμε ευτυχώς όχι. Πρωταγωνίστρια στο Ένα Αισθηματικό Μυθιστόρημα, που κυκλοφόρησε πριν από δεκαπέντε μέρες και συζητείται παντού, δεν είναι κάποια ηλικιωμένη κυρία που αναπολεί τα νιάτα της, αλλά μια 14χρονη, η Αν-Τζιν, που ζει και κοιμάται με τον πατέρα της. Εκείνος την υποχρεώνει να του διαβάζει, γυμνή, ερωτικά κείμενα του 18ου αιώνα. Όποτε κάνει κάποιο λάθος, της επιβάλλει διάφορες τιμωρίες. Την κτυπά, τη βιάζει, τη βασανίζει, την υποχρεώνει να κοιμηθεί με διάφορους διεστραμμένους κι ακρωτηριασμένους. Κι εκείνη υπακούει, πρόθυμη, ατάραχη, ψυχρή, αποφασιστική. Η τέλεια ερωμένη και πόρνη.

Το βιβλίο τελειώνει με κάποιους ψαράδες να πιάνουν γοητευτικές μικρές σειρήνες, μικρά παιδιά δηλαδή, να τις καταψύχουν και να τις στέλνουν στην Ιαπωνία για να καταναλωθούν σαν τις σαρδέλες. Θα περίμενε κανείς ο αναγνώστης να αισθανθεί απόλαυση ή ναυτία με όλα αυτά, στην πραγματικότητα όμως καταλαμβάνεται γρήγορα από μια απέραντη κούραση, σχολιάζει ο βιβλιοκριτικός της Μοντ. Οι παροξυσμοί βίας και ωμότητας έρχονται τόσο γρήγορα, ώστε απουσιάζει εντελώς το στοιχείο της έκπληξης. Ο Ρομπ-Γκριγιέ δεν έχει καταλάβει ότι τα ταμπού δεν ξεπερνιούνται πια στα βιβλία αλλά στο Ιnternet, σχολιάζει στο μπλογκ του ο Πιερ Ασουλίν. Τι να το κάνουμε λοιπόν το συγκεκριμένο βιβλίο; Τι να την κάνουμε την ανώδυνη ερωτική λογοτεχνία, να την καταδικάσουμε στην Κόλαση των βιβλιοθηκών; «Χαλαρώστε», απάντησε ο ίδιος ο συγγραφέας σε μια συνέντευξη που έδωσε την περασμένη εβδομάδα στο France-3. «Ο κόσμος έμπλεκε πάντα τις φαντασιώσεις με την εκπλήρωσή τους. Μα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Όποιος γράφει γιατρεύεται από μόνος του, θεραπεύεται από τις διαστροφές του περιγράφοντάς τις. Για να στηρίξω αυτή μου τη θέση, θα μπορούσα να ζητήσω βοήθεια από τον Αριστοτέλη και τη θεωρία της κάθαρσης. Χάρις στο βιβλίο μου, ο αναγνώστης θα καθαρθεί από τα πάθη του».