Μια άδεια πανοπλία

«Δεν είμαι αφελής. Το Ιράν θέλει να σβήσει το Ισραήλ από τον χάρτη και η Χαμάς το ίδιο. Αλλά δεν μπορεί να υπάρξει ειρήνη χωρίς αυτούς και όλοι έχουμε κουραστεί από τον πόλεμο. Πριν από 30 χρόνια, με χαρακτήρισαν προδότη επειδή είπα ότι η Παλαιστίνη χρειάζεται ένα κράτος. Σήμερα δεν συμμερίζομαι την αισιοδοξία όσων χαίρονται για τον διαχωρισμό ανάμεσα στην εξτρεμιστική και τη μετριοπαθή Παλαιστίνη. Για να υπάρξει ειρήνη, πρέπει πρώτα οι Παλαιστίνιοι να λύσουν τις εσωτερικές τους διαφορές».

Αυτά έλεγε ο Νταβίντ Γκροσμάν την περασμένη εβδομάδα στη διάρκεια μιας επίσκεψής του στη Μαδρίτη. Λίγες ημέρες νωρίτερα, εκείνος και άλλοι 14 Ισραηλινοί διανοούμενοι είχαν απευθύνει στον πρωθυπουργό Εχούντ Ολμέρτ ανοιχτή επιστολή με την οποία του ζητούσαν να διαπραγματευθεί μια κατάπαυση του πυρός με τη Χαμάς. Ο Ολμέρτ δεν απάντησε. Και σε μια δεξίωση που δόθηκε την περασμένη Τετάρτη το βράδυ, σε ένα θέατρο της Ιερουσαλήμ, ο συγγραφέας αρνήθηκε να σφίξει το χέρι του πολιτικού. Ενώ διάφοροι διανοούμενοι που είχαν βραβευτεί έκαναν ουρά μπροστά στον Ολμέρτ προκειμένου να τους συγχαρεί, ο Γκροσμάν τον αγνόησε επιδεικτικά. «Φαντάζομαι πως καταλαβαίνετε τον λόγο», είπε αργότερα στους δημοσιογράφους. Ο συγγραφέας του «Παιδιού ζιγκ-ζαγκ» και της «Μνήμης του δέρματος» δεν συγχώρησε ποτέ στον πρωθυπουργό ότι απέδωσε πέρυσι την κριτική του για τον πόλεμο στη θλίψη του για την απώλεια του παιδιού του, του Ούρι, στον Λίβανο. «Ναι, είμαι ένας πατέρας που πονάει», του είχε απαντήσει τότε ο Γκροσμάν από το βήμα της πλατείας Ράμπιν. «Αυτό που με θλίβει περισσότερο απ΄ όλα, όμως, είναι όσα εσείς και οι φίλοι σας κάνετε σ΄ αυτή τη χώρα».

Πριν από λίγο καιρό, ο συγγραφέας επισκέφθηκε με την οικογένειά του το Περού και τη Βολιβία, επαναλαμβάνοντας ένα ταξίδι που είχε κάνει παλιότερα με τον Ούρι. Μιλώντας στη Μαδρίτη για εκείνο το ταξίδι, δεν μπόρεσε να κρύψει τη συγκίνησή του. «Οι Παλαιστίνιοι και οι Ισραηλινοί δεν έχουμε σταματήσει να λειτουργούμε εναντίον των συμφερόντων μας. Όταν φτάνουμε σε μια διασταύρωση, διαλέγουμε πάντα τον δρόμο της βίας. Από όλες τις εναλλακτικές λύσεις, ακολουθούμε τον πόλεμο. Είναι κάτι σαν θεϊκή καταδίκη». Όταν οι Ισραηλινοί θέλουν να αναφερθούν σε μια καταστροφή, χρησιμοποιούν τη λέξη hamatzan, που σημαίνει «κατάσταση». Μια τέτοια κατάσταση είναι η έλλειψη σταθερών συνόρων. «Αυτός είναι ο λόγος που το Ισραήλ υποκύπτει στον πειρασμό να κατακτά συνεχώς νέα εδάφη», λέει ο Γκροσμάν. «Έχουμε φτάσει στο σημείο να είμαστε μια πανοπλία χωρίς τίποτα από μέσα. Πρέπει να καθορίσουμε τον χώρο μας για να ξέρουμε ποιοι είμαστε εμείς και ποιοι είναι εκείνοι».