Μόνη στον Νείλο

«Οι γυναίκες της Νούμπια δεν πρέπει να κάνουν τίποτα. Απολύτως τίποτα. Πρέπει να κάθονται στο σπίτι και να το προσέχουν».

Αυτό είπε στην Αμερικανίδα συγγραφέα Ρόζμαρι Μαχόνεϊ ο Αμρ, ένας βαρκάρης από τη Νούμπια της Αιγύπτου, όταν τον ρώτησε αν έχει να της πουλήσει καμιά βάρκα. Ο Αμρ μπορεί να είχε αποκρυσταλλωμένες απόψεις για τις γυναίκες της πατρίδας του, αλλά στην ξένη γυναίκα που είχε απέναντί του έδειξε μεγάλη προθυμία να την εξυπηρετήσει. Όχι μόνο δεν γέλασε με την ερώτησή της, όπως έκαναν όλοι οι άλλοι, όχι μόνο δεν θεώρησε ότι είναι υποχρέωσή του να τη φλερτάρει, αλλά της είπε πως μπορεί να χρησιμοποιήσει τη φελούκα του όποτε θέλει. Η Μαχόνεϊ τον ευχαρίστησε, αλλά έψαχνε κάτι να αγοράσει και τελικά το βρήκε, μια βάρκα στολισμένη με αραβικές φράσεις και ζωγραφισμένες κόκκινες καρδιές. Κι έτσι ξεκίνησε το ταξίδι της κατά μήκος του Νείλου.

Ήταν το 1998, έναν χρόνο μετά τη σφαγή 58 τουριστών στον Ναό της Χατσεπσούτ, στο Λούξορ. Η συγγραφέας, που κωπηλατούσε ήδη μόνη επί δέκα χρόνια, ξεκίνησε από το Ασουάν και ύστερα από τρεις μέρες έφτασε στο Εντφού, απ΄ όπου πήρε ταξί για το Λούξορ. Στη διάρκεια του ταξιδιού της, όπου την ακολουθούσε διακριτικά ο Αμρ με τη φελούκα του, συνάντησε πολλές ενδιαφέρουσες φυσιογνωμίες. Οι άνδρες προσφέρονταν να κωπηλατήσουν στη θέση της, ισχυρίζονταν με τα σπασμένα αγγλικά τους ότι είναι αστυνομικοί και έστρεφαν πάντα τη συζήτηση στο σεξ. Οι γυναίκες έκρυβαν κάτω από τα μαύρα τους ρούχα μια μεγάλη λαχτάρα για τη ζωή: στη νήσο Ελεφαντίνη, όπου βρίσκεται το σπίτι του Αμρ, οι νύχτες είναι εκρηκτικές. Αλλά η Μαχόνεϊ απολάμβανε κυρίως τις μοναχικές της στιγμές, «αυτό το σπάνιο, ωμό, άμεσο είδος ευτυχίας που συνδεόταν ευθέως με τη φυσική μου κατάσταση, με αυτά που έβλεπα, με την ανεξαρτησία και τη μοναξιά», όπως γράφει στο βιβλίο της «Κατεβαίνοντας το Νείλο» (Εκδ. Little, Βrown & Company). Τα εξωτικά πουλιά δεν τη φοβόντουσαν. Η μόλυνση γύρω από το Λούξορ, που έκανε την αυγή «να φαίνεται βαριά και μπουκωμένη», δεν την ενοχλούσε. Το δείπνο της σε ένα μικρό, έρημο νησί ήταν απολαυστικό. Αλλά οι νύχτες ήταν δύσκολες, οι κατσαρίδες που ξετρύπωναν από τη βάρκα δεν την άφηναν να κοιμηθεί.

Η συγγραφέας συνοδεύει τις περιγραφές της με τα ημερολόγια δύο βικτωριανών ταξιδιωτών, που βρέθηκαν και αυτοί στον Νείλο το 1849, επισκέφθηκαν τους ίδιους τόπους την ίδια περίοδο, αλλά δεν συναντήθηκαν ποτέ: του Γκυστάβ Φλωμπέρ και της Φλόρενς Νάιτινγκεϊλ. Η δεύτερη γράφει για τον Χέοπα και τον Ραμσή Β΄ με τόσες λεπτομέρειες που νομίζεις πως ήταν χαμένοι συγγενείς της, ο πρώτος προτιμά να περιγράφει τα χαμάμ και τα πορνεία. Ο Νείλος έχει πολλά πρόσωπα, η γοητεία που ασκεί είναι οικουμενική και διαχρονική.