Tελικά, ποιος είναι ο ηλίθιος;

«Είναι ο Μπους ηλίθιος;». Το ερώτημα αυτό, που εδώ και χρόνια είναι στο μυαλό εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο, αποτέλεσε την περασμένη εβδομάδα το κεντρικό θέμα μιας αμερικανικής τηλεοπτικής εκπομπής.

Ο παρουσιαστής δεν ήταν κάποιος φιλελεύθερος (αριστερός, όπως θα λέγαμε στην Ευρώπη) δημοσιογράφος, αλλά ο πρώην Ρεπουμπλικανός βουλευτής Τζο Σκάρμπορο που εργάζεται σήμερα στο κανάλι MSNBC. «H διανοητική αδυναμία του Τζωρτζ Μπους βλάπτει άραγε την αξιοπιστία της Αμερικής στο εσωτερικό και το εξωτερικό;», ρώτησε τους τηλεθεατές, για να προβάλει αμέσως ένα βίντεο όπου ο Αμερικανός πρόεδρος φαίνεται να μπερδεύει τις λέξεις, να σταματάει απότομα εν μέσω μιας ομιλίας για την τρομοκρατία ή να γελάει με πράγματα που κανείς άλλος δεν θα γελούσε. «Πιστεύω ότι ο πρόεδρος ανήκει σε μια δική του κατηγορία», ήταν η απάντηση του ίδιου του Σκάρμπορο. «Δεν νομίζω ότι διαθέτει το πνευματικό βάθος άλλων προέδρων. Το μεγάλο ερώτημα είναι λοιπόν αν ο Τζωρτζ Μπους έχει την πνευματική περιέργεια - εφόσον είναι σωστή αυτή η λέξη - να συνεχίσει να ηγείται αυτής της χώρας για τα επόμενα δύο χρόνια».

Ο Μπους δεν είναι βέβαια ο πρώτος Αμερικανός πρόεδρος που κατηγορείται για πνευματική ανεπάρκεια. Για τον Αϊζενχάουερ είχαν πει ότι ήταν ένας βλάκας που έπαιζε όλη τη μέρα γκολφ, για τον Φορντ ότι δεν μπορούσε να περπατά και να μασάει τσίχλα συγχρόνως και για τον Ρήγκαν ότι ήταν ένας μισότρελλος γέρος. Στην περίπτωση του σημερινού προέδρου, όμως, οι κατηγορίες πολλαπλασιάζονται σε ανησυχητικό βαθμό και προέρχονται ακόμη κι από πρώην συμμάχους του. «Είναι καιρός να το δηλώσουμε κατηγορηματικά: νικάμε στο Ιράκ», έγραφε τον Απρίλιο του 2005 ο Ριτς Λόουρι, διευθυντής του περιοδικού National Review, για να κάνει σήμερα στροφή 180 μοιρών και να γράψει στο τελευταίο τεύχος ότι «η επιτυχία στο Ιράκ μοιάζει πιο μακρινή από οποιαδήποτε άλλη στιγμή τα τρία τελευταία χρόνια». Ανάλογη εκτίμηση είχε κάνει προ μηνών και ο 80χρονος Ουίλιαμ Μπάκλεϊ Τζούνιορ, ιδρυτής του περιοδικού και ένας από τους «γκουρού» της συντηρητικής επανάστασης του Ρήγκαν. Αίσθηση προκάλεσε την περασμένη εβδομάδα και η φράση «ο Μπους είναι σκουπίδι», που η εφημερίδα Ιντιπέντεντ απέδωσε στον αντιπρόεδρο της βρετανικής κυβέρνησης Τζων Πρέσκοτ.

«Έχουν πει και χειρότερα για τον πρόεδρο», σχολίασε ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου. Ίσως εν τέλει να είναι άδικο να διατυπώνονται υποθέσεις για την πνευματική επάρκεια ενός ηγέτη με βάση τις εκφραστικές δυσκολίες και τα σαρδάμ του. Άδικο, αλλά και βολικό: όλοι εκείνοι που υποστήριξαν τα τελευταία χρόνια τον Μπους, πολιτικοί, δημοσιογράφοι ή καλλιτέχνες, αποποιούνται τώρα κάθε ευθύνη επιρρίπτοντας αποκλειστικά στον ίδιο τις ευθύνες για τις επιλογές του. Στην επόμενη εκπομπή του, ίσως ο Σκάρμπορο να πρέπει να θέσει το ερώτημα: «Μήπως είμαι ηλίθιος;»