Ένα τρισεκατομμύριο κατάσκοποι

Radio Frequency Identification (RFID) σημαίνει Αναγνώριση μέσω Ραδιοσυχνοτήτων. Σε απλά ελληνικά, πρόκειται για ένα μικροσκοπικό υπολογιστή που μπορεί να παρακολουθεί όλες τις κινήσεις μας.

Πριν από τρία χρόνια, η Gillette και η αγγλική αλυσίδα Tesco έκαναν στο Καίμπριτζ ένα πείραμα: τοποθέτησαν στα ξυραφάκια Mach 3 μια ηλεκτρονική ετικέτα RFID που ενεργοποιούσε τη φωτογράφηση κάθε πελάτη την ώρα που έπαιρνε το συγκεκριμένο πακέτο από το ράφι. Στο ταμείο, η λήψη μιας δεύτερης φωτογραφίας και η σύγκριση με την πρώτη επέτρεπαν τον προσδιορισμό της ταυτότητας του καταναλωτή. H Gillette είχε παραγγείλει εκείνη την εποχή 500 εκατομμύρια ετικέτες με την ελπίδα ότι θα καταπολεμούσε έτσι την κλοπή των δημοφιλών ξυραφιών. Ξεσηκώθηκαν όμως οι ενώσεις καταναλωτών με σύνθημα «Βάζουν τον Big Brother στο καρότσι σας», και η εταιρεία αναγκάστηκε να κάνει πίσω.

H εμπειρία αυτή δεν εμπόδισε τον αμερικανικό γίγαντα διανομής Wal-Mart να ζητήσει τον Ιανουάριο του 2005 από τους προμηθευτές του να αρχίσουν να εφοδιάζουν όλα τα προϊόντα τους με τις ειδικές ετικέτες, διαβεβαιώνοντας ταυτόχρονα τους καταναλωτές ότι δεν θα θιγεί η ιδιωτική τους ζωή. Δύσκολο να πιστέψει κανείς κάτι τέτοιο. Όπως σημειώνει η Μοντ, τα περίφημα tags έχουν ισχύ ανάλογη με εκείνη που είχαν τα PC όταν πρωτοεμφανίστηκαν το 1985 και χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: τα παθητικά και τα ενεργητικά. Και τα δύο δέχονται και εκπέμπουν πληροφορίες, και μπορούν να τοποθετηθούν στα περισσότερα αντικείμενα της καθημερινής μας ζωής: αυτοκίνητα, ηλεκτρονικές συσκευές, ρούχα, βιβλία, έπιπλα, παιχνίδια, υλικά συσκευασίας, ακόμα και στο χαρτί αλληλογραφίας. Τα πρώτα δεν έχουν δική τους ενέργεια και έχουν βεληνεκές μερικά μέτρα. Τα δεύτερα έχουν ενσωματωμένη μπαταρία και οι δυνατότητές τους εκτείνονται σε εκατοντάδες μέτρα. Σύμφωνα με τη France Telecom, 13 δισεκατομμύρια μηχανήματα στην Ευρώπη έχουν ήδη τη δυνατότητα να επικοινωνούν μεταξύ τους. Μέσα στην προσεχή δεκαετία, υπολογίζεται ότι θα κυκλοφορούν στην αγορά κάπου 1,4 τρισεκατομμύρια ηλεκτρονικοί κατάσκοποι...

Ένας τέτοιος κατάσκοπος μπήκε πριν από δύο εβδομάδες στη ζωή των κατοίκων του Παρισιού: οι λεγόμενες Πορτοκαλί Κάρτες που χρησιμοποιούσαν για να ταξιδεύουν με το μετρό έδωσαν τη θέση τους σε ένα ηλεκτρονικό «πάσο». Ανώδυνο και πρακτικό, το σύστημα Navigo είναι εφοδιασμένο με κεραίες και βάσεις δεδομένων και επιτρέπει την παρακολούθηση, καταγραφή και διατήρηση για ένα χρονικό διάστημα όλων των κινήσεων του πολίτη. Επισήμως, στόχος του συστήματος αυτού είναι η καταπολέμηση της εγκληματικότητας. «Ευγενή» κίνητρα έχουν άλλωστε όλες οι εταιρείες που χρησιμοποιούν αυτή την τεχνολογία: η αμερικανική Pfizer, για παράδειγμα, εισάγει πλέον ένα «τσιπάκι» RFID σε κάθε χάπι Viagra για να καταπολεμήσει τη νοθεία. Εκατομμύρια κατάσκοποι μάς παρακολουθούν σε κάθε μας βήμα, η ιδιωτικότητα αποτελεί παρελθόν, αλλά μην ανησυχείτε, είναι για το καλό μας.