H μάχη του καλαμποκιού

«Το μορατόριουμ της Ευρωπαϊκής Ενωσης στις εισαγωγές γενετικά τροποποιημένων τροφίμων από το 1999 μέχρι το 2003 παραβίασε τους κανόνες του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου. Αυθαίρετη ήταν και η μονομερής απαγόρευση που επέβαλαν έξι ευρωπαϊκές χώρες».

Αυτή ήταν η ετυμηγορία του ΠΟΕ που δόθηκε στη δημοσιότητα την περασμένη εβδομάδα, προκαλώντας ενόχληση στην Ευρώπη και ενθουσιασμό στον αμερικανικό Τύπο. Οι παραπάνω φράσεις περιλαμβάνονται σε μια έκθεση 1.045 σελίδων (!), το περιεχόμενο της οποίας δεν γνωρίζουν παρά μερικοί γραφειοκράτες στις ΗΠΑ, την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Αργεντινή και τον Καναδά. Σύμφωνα με ορισμένα αποσπάσματα που έχουν διαρρεύσει, η E.E. θα κληθεί να πληρώσει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια ως αποζημίωση προς μερικούς από τους πλουσιότερα επιδοτούμενους αγρότες στον κόσμο και οι έξι «ένοχες» χώρες (Αυστρία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Λουξεμβούργο και Ελλάδα) θα κληθούν να αλλάξουν τη νομοθεσία τους και να δώσουν πράσινο φως στα μεταλλαγμένα.

«Αυτά είναι υπέροχα νέα για την κυβέρνηση Μπους», έγραψε ένας αμερικανός μπλόγκερ. Όπως επισημαίνει όμως ο Τζων Βιντάλ στην Γκάρντιαν, ο Μπους δεν ενδιαφέρεται τόσο για την Ευρώπη. Ξέρει ότι η αντίθεση των Ευρωπαίων πολιτών στα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα όχι μόνο δεν μειώνεται με τα χρόνια, αλλά αντίθετα αυξάνεται. Ξέρει επίσης ότι κανένας διεθνής οργανισμός δεν μπορεί να επιβάλει στους κατοίκους μιας χώρας τι θα αγοράζουν και τι θα τρώνε. H απόφαση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου θα επιτείνει απλώς τη δυσπιστία των Ευρωπαίων για τη μυστικοπάθεια και την αλαζονεία ορισμένων διεθνών οργανισμών. Αλλά ο στόχος της βιομηχανίας των μεταλλαγμένων είναι άλλος: όπως και στην περίπτωση της καπνοβιομηχανίας, πρόκειται για τις αναπτυσσόμενες χώρες. Ήδη, πάνω από τα 2/3 των αμερικανικών εξαγωγών καλαμποκιού προορίζονται για την Ασία και την Αφρική.

Με τέτοιες αποφάσεις, λοιπόν, ελπίζεται ότι θα καμφθεί η αντίσταση αυτών των χωρών, που είναι ισχυρή. H Βραζιλία του Λούλα υπέκυψε στις πιέσεις, αλλά η Βολιβία του Μοράλες ίσως να γίνει σύντομα η πρώτη χώρα της Λατινικής Αμερικής που θα απορρίψει ολοκληρωτικά τα μεταλλαγμένα. Την αντίθεσή τους έχουν εκφράσει πολλά κρατίδια της Ινδίας, ενώ μεγάλες διαδηλώσεις έχουν γίνει στις Φιλιππίνες, την Κορέα και την Ινδονησία. Διχασμένοι εμφανίζονται και οι παραγωγοί της Αφρικής: αν η Νότια Αφρική, η Αίγυπτος και η Μπουρκίνα Φάσο συνεργάζονται ήδη με την αμερικανική Monsanto και την ελβετική Syngenta για τη γενετική τροποποίηση τοπικών ποικιλιών βαμβακιού, το Μάλι απαγόρευσε πρόσφατα κάθε πείραμα σ' αυτή την κατεύθυνση. «Στη χώρα αυτή, οι αγρότες δεν έχουν πληρώσει ποτέ τους σπόρους», λέει ο πρόεδρος της Συνομοσπονδίας Αγροτικών Ενώσεων της χώρας. «Μετά την πτώση των τιμών των πρώτων υλών, η είσοδος των μεταλλαγμένων τροφίμων θα αποτελούσε νέο πλήγμα για τα εισοδήματά μας».

Το πρόβλημα είναι σύνθετο. Και σίγουρα δεν λύνεται με δικαστικές αποφάσεις.