Pήγματα στο τείχος

H πρώτη απεργία σε κινεζική εφημερίδα. Το πρωτοχρονιάτικο κύριο άρθρο ενός επίσημου περιοδικού που καταγγέλλει τους χειρισμούς του καθεστώτος. Επικίνδυνα ρήγματα ανοίγουν στο Σινικό Τείχος.

«Για το 2006, ευχόμαστε να μη σταλούν άλλοι μεταλλωρύχοι να πεθάνουν κάτω από τη γη. Ευχόμαστε κάθε θανατική καταδίκη να επανεξετάζεται από πιο ειδικούς δικαστές, ώστε να αίρεται κάθε αμφιβολία για την ενοχή, ακόμη κι αν αυτό οδηγεί σε καθυστερήσεις. Ευχόμαστε κάθε εργάτης που έρχεται από την επαρχία να εισπράττει τον μισθό που του αντιστοιχεί ύστερα από ένα χρόνο σκληρής δουλειάς, κι όταν αυτό δεν συμβαίνει, να μπορεί να προσφεύγει στη δικαιοσύνη. Ευχόμαστε να μην αποκλείεται κανείς ασθενής από το νοσοκομείο επειδή δεν έχει να πληρώσει. Ευχόμαστε να μην είναι αναγκασμένο κανένα παιδί να αφήσει το σχολείο επειδή η οικογένειά του είναι φτωχή. Ευχόμαστε οι τοπικές αρχές να διοικούν τις πόλεις με βάση τις αρχές του ανθρωπισμού και να μη διώχνουν τους ζητιάνους επειδή χαλάνε την εικόνα του δήμου. Ευχόμαστε να έχουν οι πολίτες έγκαιρη και πλήρη ενημέρωση όταν σημειώνεται μια περιβαλλοντική καταστροφή ή ξεσπά μια επικίνδυνη επιδημία. Πάνω απ' όλα, όμως, ευχόμαστε να είναι σεβαστά τα συνταγματικά δικαιώματα κάθε μέλους της κοινωνίας μας, χωρίς καμιά διάκριση».

Μπορεί να φανταστεί κανείς μια πιο οξεία κριτική του κινεζικού καθεστώτος από αυτό το κύριο άρθρο, που δημοσιεύτηκε την Πρωτοχρονιά στο επίσημο εβδομαδιαίο περιοδικό China News και αναμεταδόθηκε από το πρακτορείο Νέα Κίνα; Οι τόνοι είναι χαμηλοί. Ευθείες κατηγορίες δεν εκτοξεύονται εναντίον κανενός. Όποιος διαβάζει όμως αυτό το κείμενο - όσα εκατομμύρια άνθρωποι δηλαδή διαβάσουν αυτό το κείμενο - συναντά συμπυκνωμένα όλα τα εγκλήματα που έχουν διαπραχθεί τα τελευταία χρόνια στην Κίνα. Και γεννιέται μέσα του η ελπίδα ότι, δεν μπορεί, κάτι θα αλλάξει, αφού ο ίδιος ο προπαγανδιστικός μηχανισμός του κράτους αναγνωρίζει τη διάπραξη αυτών των εγκλημάτων κατά των εργατών, των μαθητών, των αρρώστων, του περιβάλλοντος.

Αλλά η ελπίδα είναι πρόωρη. Το ευχετήριο άρθρο δημοσιεύτηκε σε μια στιγμή που μια άλλη εφημερίδα, η Beijing News, έχει κατεβεί σε απεργία σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την απόλυση του αρχισυντάκτη της και δύο βοηθών του. Είναι η πρώτη φορά που γίνεται απεργία σε μια κινεζική εφημερίδα. Αν τα αίτια της απόλυσης του Γιανγκ Μπιν και των δύο συνεργατών του δεν έγιναν γνωστά, όλα δείχνουν ότι πληρώνουν για τη δημοσίευση μιας σειράς άρθρων για σκάνδαλα διαφθοράς που απασχολούν τα δύο τελευταία χρόνια την κινεζική κοινωνία. Το κλίμα είναι βαρύ. «Δεν πρόκειται να κάνουμε πίσω. Θα πεθάνουμε, αλλά τουλάχιστον θα είναι ένας ωραίος θάνατος», έγραψε στο blog του ένας άλλος δημοσιογράφος της Beijing News, ο Ουανγκ Σιαοσάν. Αλλά το μήνυμά του αποσύρθηκε αμέσως από τους λογοκριτές, λίγοι πρόλαβαν να το διαβάσουν.