Nόαμ Tσόμσκι, ο αλάνθαστος

Όταν εκλέγεσαι σημαντικότερος διανοούμενος του πλανήτη είναι φυσικό οι ευθύνες σου να είναι αυξημένες σε σχέση με την περίοδο που αποτελούσες έναν «περιθωριακό διαφωνούντα». Αλλά ο Νόαμ Τσόμσκι εξακολουθεί να προκαλεί για να προκαλεί.

Ερώτηση: «Έχετε υπογράψει μια επιστολή που χαρακτήριζε αξιέπαινη την έρευνα μιας δημοσιογράφου ονόματι Νταϊάν Τζόνστοουν, σύμφωνα με την οποία οι επίσημοι αριθμοί για τη σφαγή στη Σρεμπρένιτσα είναι υπερβολικοί. Μήπως μετανιώνετε;» Απάντηση: «Μετανιώνω μόνο που δεν την υποστήριξα αρκετά. Μπορεί να έκανε λάθος, αλλά η δουλειά της ήταν σοβαρή και αξιέπαινη. Στη δυτική κουλτούρα υπήρχε ένας υστερικός φανατισμός για τη Βοσνία, που έμοιαζε με παλιομοδίτικο σταλινισμό. Πηγαίνετε στο Λάος, την Αϊτή, το Ελ Σαλβαδόρ. Εκεί θα δείτε ανθρώπους που υποφέρουν πραγματικά».

Ο Λευκός Οίκος; «Όλοι οι Αμερικανοί πρόεδροι από το τέλος του B' Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι σήμερα βαρύνονται με εγκλήματα πολέμου». H γενοκτονία στην Καμπότζη; «Αν λάβουμε υπόψη την ιστορία της χώρας, οι Ερυθροί Χμερ δεν ήταν τόσο κακοί όσο νομίζουμε». Εκείνοι που διαφωνούν μαζί του; «Υστερικοί, φανατικοί και έξαλλοι». Οι απόψεις αυτές δεν ανήκουν σε κάποιον εκκεντρικό αναθεωρητή, αλλά στον άνθρωπο που αναδείχθηκε από τα περιοδικά Prospect και Foreign Policy κορυφαίος διανοούμενος του κόσμου. Στο ίδιο το γεγονός, ο Τσόμσκι δεν δίνει σημασία (αν και είχε φροντίσει να καλεί από την ιστοσελίδα του τους αναγνώστες να ψηφίσουν): στο κάτω-κάτω, 4ος στη λίστα είναι ο φιλοαμερικανός Βάτσλαβ Χάβελ, 5ος ο πουλημένος Κρίστοφερ Χίτσενς και 19ος το γεράκι των γερακιών, ο Πωλ Γούλφοβιτς. Με την ευκαιρία όμως αυτού του διαγωνισμού, είχε τη δυνατότητα να δώσει μια μακρά συνέντευξη στην Έμμα Μπροκς της Γκάρντιαν και να μιλήσει εφ' όλης της ύλης: από τα παιδικά του χρόνια στη Φιλαδέλφεια μέχρι τη Βοσνία και το Internet.

Στα 76 του χρόνια, ο Νόαμ Τσόμσκι παραμένει ένας χαρισματικός άνθρωπος. H θεωρία του για τη γλώσσα άσκησε σημαντική επιρροή στην εποχή της (αν και αργότερα αμφισβητήθηκε) και η αντίθεσή του στον πόλεμο του Βιετνάμ ήταν θαρραλέα. Όσο περνούσαν τα χρόνια, όμως, τόσο οι θέσεις του γίνονταν πιο ακραίες. Άρχισε να μιλά για την ανάγκη «αποναζιστοποίησης» της Αμερικής, χαρακτήρισε παρεξηγημένο τον Μιλόσεβιτς, έκανε ευθεία σύγκριση ανάμεσα στην 11η Σεπτεμβρίου και τον βομβαρδισμό ενός σουδανικού εργοστασίου από τον Κλίντον. Όταν αμερικανικά αεροπλάνα άρχισαν να βομβαρδίζουν το Αφγανιστάν, υποστήριξε ότι συνειδητός στόχος της Ουάσιγκτον ήταν να προκαλέσει τον θάνατο εκατομμυρίων ανθρώπων μέσα σε δύο εβδομάδες.

Ο καθένας βέβαια δικαιούται να έχει τις απόψεις του, όσο αυθαίρετες κι αν είναι, ιδιαίτερα όταν διαπιστώνει ότι του προσφέρουν κύρος και δημοτικότητα. Προκύπτει όμως ένα ερώτημα: ο κορυφαίος διανοούμενος του κόσμου είναι άραγε αλάνθαστος; Κι αν όχι, πότε θα κάνει άραγε την αυτοκριτική του;