Kλέφτες παιδιών

Χάρις στη σιδηρά πυγμή του προέδρου Πούτιν, ο πόλεμος στην Τσετσενία τελείωσε. H ζωή στην απείθαρχη επαρχία εξομαλύνεται. Εξαφανίζεται βέβαια περίπου ένα παιδί την ημέρα, αλλά αυτά είναι λεπτομέρειες.

«Στις 13 Σεπτεμβρίου, γύρω στις 5 το απόγευμα, γύριζα στο σπίτι μου όταν είδα ένα αυτοκίνητο να μπαίνει με ταχύτητα στην αυλή κι από μέσα να βγαίνουν τέσσερις μασκοφόροι ντυμένοι στα μαύρα. Έβαλα τις φωνές, αλλά εκείνοι ούτε με κοίταξαν, άρπαξαν τον Αχμεντ κι έφυγαν». H Λίζα είναι σαράντα ετών, αλλά μοιάζει εξήντα. Μένει σ' ένα χωριό 20 χιλιόμετρα νοτίως του Γκρόζνι, που λέγεται Νοβίζ Ατόγκι. Και ο Αχμεντ είναι γιος της. Δεν ξέρει ποιοι τον άρπαξαν, ούτε την ενδιαφέρει, το μόνο που θέλει είναι να γυρίσει ο Αχμεντ στο σπίτι.

«Δώστε πίσω τα παιδιά μας!», φώναζαν την περασμένη εβδομάδα σε μια αυτοσχέδια διαδήλωση οι μάνες του Νοβίζ Ατόγκι. Ανάλογες διαδηλώσεις γίνονται τους τελευταίους μήνες σ' ολόκληρη την επαρχία. Σύμφωνα με τη Νατάσα Εστιμίροβα από την οργάνωση «Μνήμη», μια από τις ελάχιστες ανθρωπιστικές οργανώσεις που εξακολουθούν να λειτουργούν στην Τσετσενία, το πρώτο εξάμηνο του 2005 έγιναν 152 καταγγελίες για εξαφανίσεις παιδιών ηλικίας 14 ώς 20 ετών. Ο πραγματικός αριθμός πρέπει όμως να είναι πολύ μεγαλύτερος, καθώς πολλοί γονείς φοβούνται να μιλήσουν. Φοβούνται τους αντάρτες που εξακολουθούν να αντιστέκονται, φοβούνται τους ισλαμιστές που κάνουν όλο και πιο αισθητή την παρουσία τους, φοβούνται τους στρατιώτες που λεηλατούν, συλλαμβάνουν και βασανίζουν ανενόχλητοι. Ποιοι απ' όλους ευθύνονται για τις απαγωγές και ποιος είναι ο στόχος τους; Σ' αυτά τα μέρη όπου η διαφθορά ανακατεύεται με τη φτώχεια και τον θρησκευτικό φανατισμό, κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με βεβαιότητα.

Πολλοί ρίχνουν τις ευθύνες στη δύναμη εισβολής και κατοχής, δηλαδή στους Ρώσους. Οι τελευταίοι έχουν καταφέρει όμως να «τσετσενοποιήσουν» αυτή τη σύγκρουση. Ο ισχυρός άνδρας της περιοχής είναι Τσετσένος: πρόκειται για τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Ραμζάν Καντίροφ, γιο του φιλορώσου προέδρου που σκοτώθηκε σε βομβιστική επίθεση στις 9 Μαΐου του 2004. Όπως γράφει η Στάμπα, ο Καντίροφ έχει συγκροτήσει μια Αντιτρομοκρατική Μονάδα 500 ανδρών που υπάγεται απευθείας σ' εκείνον. Πολλοί από τους άνδρες αυτούς καταζητούνται από τις ομοσπονδιακές αρχές για σοβαρά εγκλήματα. Τσετσένοι είναι και οι περισσότεροι από τους ενόπλους που έχουν στελεχώσει τις υπηρεσίες ασφαλείας. «Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να βγάλεις χρήματα στο Γκρόζνι», λέει ένας αξιωματούχος του υπουργείου Εσωτερικών, Τσετσένος κι αυτός.

Το τελευταίο εξάμηνο, 250 παιδιά από το Αργκούν και το Βιντίνο ενώθηκαν με τους αντάρτες. Ίσως οι απαγωγές να έχουν σχέση και μ' αυτό, την απόσπαση πληροφοριών ή την αποτροπή περαιτέρω «διαρροών». Οι μανάδες δεν ξέρουν, ούτε τους ενδιαφέρει. Το μόνο που θέλουν είναι να γυρίσουν τα παιδιά τους στο σπίτι.