Σάββατο, Σεπτεμβρίου 17, 2005

Tο δώρο της Aριστεράς



«H προοπτική να αναλάβει μια γυναίκα την καγκελαρία της Γερμανίας είναι το τελευταίο δώρο της γενιάς του '68 στους Γερμανούς. Αλλά δεν νομίζω ότι η Μέρκελ είναι σε θέση να εκτιμήσει αυτό το πολιτισμικό δώρο». Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ

H γερμανική γλώσσα είναι δύσκολη, σύνθετη, δυσμετάφραστη, πολλές λέξεις είναι δύσκολο ακόμη και να τις προφέρεις. Δύο τέτοιες λέξεις κυριάρχησαν στην προεκλογική εκστρατεία. Richtungswahlkampf σημαίνει μάχη ανάμεσα σε δύο διαφορετικές πολιτικές στρατηγικές, δύο διαφορετικά οικονομικά μοντέλα, δύο αντίθετες φιλοσοφίες. Στην πραγματικότητα, η λέξη αυτή περιγράφει μια σύγκρουση πολιτικών πολιτισμών. H εποχή που ταιριάζει περισσότερο στα πολιτικά και κοινωνικο-οικονομικά ιδανικά της Άνγκελα Μέρκελ είναι τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια της Γερμανίας (όχι της Ανατολικής, όπου μεγάλωσε, αλλά της Δυτικής): εργατικότητα, επινοητικότητα, μαζί με ασθενές κράτος, ασθενή συνδικάτα και χαλαρούς νόμους για τις επιχειρήσεις. Ο απερχόμενος καγκελάριος, πάλι, ταιριάζει στη δεκαετία του '80: προσπαθεί να προωθήσει κάποιες μεταρρυθμίσεις, διαβεβαιώνοντας τον λαό ότι θα πονέσουν στην αρχή, αλλά είναι για το καλό του. «H νίκη μας θα αποτελέσει στροφή στη μεταπολεμική ιστορία της χώρας», διακηρύσσουν οι Χριστιανοδημοκράτες. «Δεν θα αφήσουμε το ρολόι του χρόνου να γυρίσει προς τα πίσω», απαντούν οι Σοσιαλδημοκράτες. Μια συνύπαρξή τους στην κυβέρνηση θα είναι ομολογουμένως πολύ ενδιαφέρουσα.

H δεύτερη λέξη που χαρακτηρίζει τη σημερινή Γερμανία έχει λιγότερα γράμματα, αλλά μεταφράζεται εξίσου δύσκολα. Zukunftsangst σημαίνει φόβος, άγχος και παράλυση. Φόβος των μεταρρυθμίσεων, φόβος της στασιμότητας, φόβος της αλλαγής. Φόβος ότι η δημοκρατία θα αποτύχει. Φόβος ότι ο φόβος θα μεγαλώνει όλο και περισσότερο. Το συναίσθημα αυτό είχε κυριαρχήσει πριν από μερικούς μήνες στην αρνητική ψήφο των Γάλλων (και λιγότερο των Ολλανδών) για το Ευρωσύνταγμα. Στις αυριανές γερμανικές εκλογές θα πλανάται πάνω από τις κάλπες. Φοβούμενοι τις μεταρρυθμίσεις που ξεκίνησε ο Σρέντερ, οι Γερμανοί ετοιμάζονται να φέρουν στην καγκελαρία μια πολιτικό που υπόσχεται ακόμη οδυνηρότερες μεταρρυθμίσεις. Επειδή όμως τη φοβούνται, θα φροντίσουν να της κόψουν από την αρχή τα φτερά.

Όσο πιο καθαρά πληροφορεί η Μέρκελ τους πολίτες για τις προθέσεις της, γράφει ο Γκάμπορ Στάινγκαρτ στο Σπίγκελ, τόσο περισσότερο απομακρύνονται εκείνοι με φρίκη από κοντά της. Το γραφείο των 140 τετραγωνικών μέτρων στο οποίο θα μετακομίσει θα είναι αντιστρόφως ανάλογο με την εξουσία που θα διαθέτει. Πρώτον, επειδή όλα δείχνουν ότι δεν θα μπορέσει να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση με τους φυσικούς της συμμάχους, τους Ελεύθερους Δημοκράτες. Δεύτερον, επειδή αμφισβητείται ήδη έντονα από το ίδιο της το κόμμα. Τρίτον, επειδή η παρακμή της Γερμανίας είναι μεγαλύτερη απ'ό,τι νομίζουμε. Γρήγορες πρόοδοι δεν αναμένονται, ιδιαίτερα από μια γυναίκα που δεν θα έχει εντολή για μια νέα αρχή και από μια κυβέρνηση που θα αποτελέσει τον ελάχιστο κοινό παρονομαστή πολλών και διαφόρων τάσεων. Οι γκρίνιες δεν θα αργήσουν, ο φόβος θα μεγαλώσει. Zukunftsangst.



8 Comments:

At 17/9/05 1:42 μ.μ., Blogger Μαύρο πρόβατο said...

Πολλοί παρατηρούν οτι η κατάσταση στη Γερμανία σήμερα θυμίζει τα τελευταία χρόνια των εργατικών πριν τη Θάτσερ στην Αγγλία.
Υπάρχουν όμως και μερικές διαφορές: πρώτα-πρώτα, μπορεί η Μέρκελ και το επίδοξο επιτελείο της (Κίρχοφ) να είναι θατσερικοί, αλλά τα πεπραγμένα των Σρέντερ-Φίσερ φέρνουν περισσότερο στη σιδηρά κυρία, παρά στον Κάλαχαν. Οι εν λόγω είναι και υπεύθυνοι για τον παροξυσμό διαφθοράς και εξαγοράς της κορυφής της συνδικαλιστικής ηγεσίας.
Επειτα, η γερμανική οικονομία δεν έχει σχέση με την ξεδοντιασμένη παραγωγική βάση της Βετανίας του '70: με ένα μηνιαίο εμπορικό πλεόνασμα δεκάδων δις ευρώ, η Γερμανία αποτελεί εξαγωγικό γίγαντα του πλανήτη, η τεχνολογία της εξακολουθεί να είναι στην πρώτη γραμμή - μόνο που οι εργαζόμενοί της δεν μπορούν πιά να αγοράσουν ούτε τις υπέροχες Μερσεντές, ούτε τα ασφαλή φολκσβάγκεν που βγαίνουν από τα υπερσύγχρονα εργοστάσιά της.
Το μέσο εργατικό εισόδημα έχει μείνει στα επίπεδα του 2001, τα κέρδη των επιχειρήσεων αυξήθηκαν 60% από τότε...
Τέλος, είναι σαφές οτι το πολιτικό σκηνικό της Γερμανίας προσφέρει μια μεγαλύτερη δόση δημοκρατίας και αναλογικότητας απ'ότι αυτό του Ηνωμένου Βασιλείου, τότε και τώρα.
Πρώτη συνέπεια, είναι η πιθανή αναγκαστική διακυβέρνηση της χώρας με συνεργασία των δύο μεγάλων κομμάτων, που εξάλλου έχουν και τη μεγαλύτερη συνάφεια στα προγράμματά τους.
Δεύτερη συνέπεια, είναι η δυνατότητα ύπαρξης μιας έστω και καθεστωτικής, ηθικολογούσας, και εν πολλοίς αναποτελεσματικής, αριστεράς.
Πάντως η κοινωνική κρίση στη Γερμανία συσσωρεύει πλέον εκρηκτικές αντιθέσεις, καθώς τα κοινωνικά κεκτημένα της μεταπολεμικής περιόδου συρρικνώνονται, όπως χωρίς ίδιαίτερο κόπο είχε προβλέψει ο Χόνεκερ, σε ένα βιβλίο που κυκλοφόρησε μετά τη διάλυση του κράτους της πάλαι ποτέ ΓΛΔ.
Και μόνον αυτό είναι αρκετός παράγοντας για Zukunftangst: η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται, αλλά όλοι ξέρουν τι γέννησε η κοινωνική κρίση στη Γερμανία... και πρώτοι και καλύτεροι, μια χούφτα από εναπομείναντες αντιστασιακούς, που μοιράζουν με τρεμάμενα χέρια τα τρικάκια με τις κλάψες του Λαφονταίν και του Γκύζι...

 
At 17/9/05 2:23 μ.μ., Blogger Κωστής Γκορτζής said...

Το ότι το μέσο εργατικό εισόδημα έχει μείνει στο επίπεδο του 2001, σημαίνει αναγκαστικά στασιμότητα; γιατί το εισόδημα των εργαζόμενων στην Ανατολική Γερμανία ήταν υποδεκαπλάσιο αυτού στη Δυτική. Κι ανέβηκε.
Η κοινωνική κρίση στη Γερμανία έχω την εντύπωση ότι δεν διαφέρει από αυτή που διέρχονται όλα τα "Δυτικά" κράτη ελλείψει αντιπάλου (μη ξεχνάμε την πολιτική συνταγή προβολής "εξωτερικού" εχθρού για καταλάγιασμα εσωτερικών-κοινωνικών κρίσεων) γεγονός που επιτρέπει να εστιάζει την προσοχή της η κοινωνία (και κυρίως τα ΜΜΕ) στην εσωτερική πολιτική και κοινωνική λειτουργία.
Δεν μπορώ να ισχυριστώ ότι έχω μελετήσει τα Γερμανικά πράγματα σε ανάλογο του Μ.Π. βάθος, διαισθάνομαι όμως ένα καλύτερο μέλλον για τη Γερμανία (με όποιες πολιτικές ανακατατάξεις) που εξ ανάγκης "φεύγει" προς το μέλλον λόγω του κακού της παρελθόντος, ενώ δεν διαισθάνομαι το ίδιο για το "Ενωμένο Βασίλειο" που, ως πολιτική και ως κοινωνία, φεύγει μονίμως προς το παρελθόν.
Εκ μέρους όλων των ημιμαθών ημίαιμων, ευχαριστώ για την ενημέρωση.

 
At 17/9/05 4:22 μ.μ., Blogger Μαύρο πρόβατο said...

Συμφωνώ φίλε ημίαιμε οτι όλη η ηπειρωτική ευρώπη λίγο πολύ την ίδια κρίση περνάει. Θα διαφωνήσω για το εισόδημα των ανατολικογερμανών, όχι ως προς το λογιστικό μέρος, αλλά σε σχέση με τις πραγματικές συνθήκες ζωής τους (υλική αγοραστική δύναμη, στέγη, εργασία, μόρφωση, υγεία) που χειροτέρευσαν δραματικά.
Αυτά κι από το ημιμαθέστατο "μαύρο πρόβατο", που διατείνεται οτι καλογνωρίζει μόνο όσα, λόγω διαμονής στας Ευρώπας, υφίσταται στο δικό του πετσί.

 
At 18/9/05 8:26 π.μ., Blogger Μιχάλης Μητσός said...

O ημιμαθέστερος όλων Μητσός αποχαιρετά σήμερα με σεβασμό, όχι ευτυχώς από τη ζωή αλλά από την ενεργή πολιτική ζωή, έναν από τους ευφυέστερους, εντιμότερους και συνεπέστερους πολιτικούς που έχει βγάλει αυτή η ήπειρος: τον Γιόσκα Φίσερ.

 
At 18/9/05 3:41 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Zukunftangst... Νομίζω ότι αποδεικνύεται περίτρανα η παραδοσιακή δεινότητα των Γερμανών στο taging... Richtungswahlkampf... Ζόρισαν λίγο τα πράγματα σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές οπού γινόταν απλώς λόγος για διαχειριστές... Θα μου πείς άλλο Scheuber άλλο Merkel άλλο 2002 άλλο 2005.
Πιστεύω ότι το δώρο της αριστεράς δεν είναι η ύπο της Merkel τυχόν κατάληψη της Καγγελαρίας αλλά όπως και εσείς επισημάνατε ο Yoschka Fischer. Τα δώρα όμως έρχονται και παρέρχονται...
Στην ουσία όλη η Ευρώπη διέρχεται από την περίοδο Zukunftangst... Ή προτείνοντας ένα καλύτερο tag Richtungsangst... Και τούτο διότι η κατεύθυνση της Ευρώπης σήμερα από πολιτικοοικονομικής απόψεως είναι σαφής: λιγότερο κράτος, όπως λέει και ο Ανδριανόπουλος (στο σημείο αυτό όσο σοβαρός και αν δείχνω μου έρχεται αναγούλα στη σκέψη ότι τσιτάρω Ανδριανόπουλο). Και τούτο για τη Γερμανία μία χώρα που γέννησε το κοινωνικό κράτος είναι μία μεταβολή της πολιτειακής της ταυτότητας, του πολιτικού της πολιτισμού.

 
At 19/9/05 12:19 π.μ., Blogger Μαύρο πρόβατο said...

Τα πρώτα αποτελέσματα δείχνουν ένα πολύ ενδιαφέρον παζλ: οι χριστιανοδημοκράτες δεν παίρνουν ούτε το ποσοστό του 2002, οι σοσιαλδημοκράτες δεν χάνουν παραπάνω από τη φυσιολογική τους φθορά, οι οικολόγοι δεν "γκρεμίζονται", οι φιλελεύθεροι φτάνουν στην τακτική περιοδική τους κορύφωση που συμβαίνει μια στις 4 ή στις 5 αναμετρήσεις, οι αριστεροί σοσιαλδημοκράτες του Λαφονταίν παίρνουν τα αναμενόμενα.
Λογιστικά γίνεται είτε κυβέρνηση Μέρκελ Σρέντερ, είτε κυβέρνηση με ένα μεγάλο κόμμα και φιλελεύθερους - οικολόγους.
Ενα πρώτο συμπέρασμα, είναι οτι οι Γερμανοί έδειξαν την αποστροφή τους για την προαναγγελθείσα θατσερική επέλαση της Μέρκελ.
Ενα δεύτερο, είναι οτι οι ανατολικογερμανοί των 9 νέων κρατιδίων, νοσταλγούν όσο τίποτε άλλο τις ανθρώπινες συνθήκες ζωής που παρά την απαράδεκτη έλλειψη εμπιστοσύνης
σ'αυτούς τους ίδιους, τους εξασφάλιζε το καθεστώς του "υπαρκτού σοσιαλισμού".

Τώρα, τι μέλλει γεννέσθαι... οψόμεθα... (δεν ξέρω γιατί μούρχεται να εκφραστώ καθαρευουσιάνικα, όταν μιλάω για τη Γερμανία!)

 
At 19/9/05 12:59 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

"Ενα δεύτερο, είναι οτι οι ανατολικογερμανοί των 9 νέων κρατιδίων, νοσταλγούν όσο τίποτε άλλο τις ανθρώπινες συνθήκες ζωής που παρά την απαράδεκτη έλλειψη εμπιστοσύνης
σ'αυτούς τους ίδιους, τους εξασφάλιζε το καθεστώς του "υπαρκτού σοσιαλισμού".


ειναι πραγματι ανθρωπινο το να ζεις καποιος με το αστυνομικο οργανο πανω απο τον κεφαλι του?
αν ναι μηπως εχουν δικιο τελικα οι χουντικοι που μας λενε οτι περνασαν καλα υπο τον κυριο Παπαδοπουλο? ποια ειναι η διαφορα εκεινου του συστηματος απο τον φασισμο?

 
At 19/9/05 1:12 μ.μ., Blogger Μαύρο πρόβατο said...

Οι ανατολικογερμανοί είναι οι πιο αρμόδιοι να σου απαντήσουν το ερώτημά σου. Το δικό μου συμπέρασμα έχει να κάνει μόνο με το πώς διερμηνεύεται το εκλογικό αποτέλεσμα και αντανακλά επίσης το κλίμα στα 9 κρατίδια, όπως μπόρεσα να το καταλάβω από σποραδικές συζητήσεις με κάποιους πολίτες τους και από τον Τύπο.

 

Δημοσίευση σχολίου

<< Home