H πρώτη μετακομμουνιστική Ουτοπία

H παρατήρηση ανήκει σε μια ομάδα επιχειρηματιών από το Σικάγο που επισκέφθηκε πρόσφατα το Πεκίνο: «Στο χρονικό διάστημα που εμείς κτίζουμε έναν ουρανοξύστη, αυτοί κτίζουν από το μηδέν μια ολόκληρη πόλη».

Πρωτεύουσα της επαρχίας Χενάν, που έχει όσους κατοίκους έχουν η Γαλλία και η Ιταλία μαζί, η πόλη Τζενγκτζού είναι ένα νευραλγικό κέντρο στο σταυροδρόμι δύο βασικών σιδηροδρομικών αξόνων της Κίνας: της γραμμής Βορρά - Νότου, που συνδέει το Πεκίνο με την Καντώνα, και της γραμμής Ανατολή - Δύση, που ξεκινά από την Κίτρινη Θάλασσα και φτάνει στο Θιβέτ. H θέση αυτή μπορεί να έχει στρατηγική σημασία, αλλά προκαλεί στην πόλη και στα 2,5 εκατομμύρια κατοίκους της ασφυξία. Έτσι, η τοπική κυβέρνηση έλαβε πριν από τρία χρόνια μια πρωτοφανή απόφαση. Να δημιουργήσει μια καινούργια πόλη πιο κάτω, αρκετά πιο κάτω, στη μέση του πουθενά, που θα αποτελέσει αρχιτεκτονικό πρότυπο για όλο τον κόσμο. Μια Βενετία της τρίτης χιλιετίας, όπως γράφει ο ανταποκριτής της Ρεπούμπλικα. Την πρώτη μετακομμουνιστική Ουτοπία της Λαϊκής Δημοκρατίας.

Για τον σκοπό αυτό, οι αρχές οργάνωσαν ένα διεθνές συνέδριο όπου έλαβαν μέρος διάσημοι αρχιτέκτονες απ' όλο τον κόσμο. H υλοποίηση του φιλόδοξου σχεδίου ανατέθηκε τελικά στον Ιάπωνα Κίσο Κουροκάβα, που έχει σχεδιάσει το μουσείο μοντέρνας τέχνης της Χιροσίμα και το μουσείο Βαν Γκογκ του Άμστερνταμ. Κι εκείνος δεν τους απογοήτευσε. H νέα Τζενγκτζού που συνέλαβε δεν θα μοιάζει σε τίποτα με το Πεκίνο ή τη Σαγκάη, που λυγίζουν κάτω από το βάρος των 20 και 30 εκατομμυρίων κατοίκων τους. Δεν θα είναι μια μεγαλούπολη γεμάτη ουρανοξύστες και οδικές αρτηρίες, αλλά μια όαση χαμηλών σπιτιών, καναλιών και τεχνολογικών πανεπιστημίων. Θα έχει μια τεχνητή λίμνη 8.000 στρεμμάτων, τη μεγαλύτερη στην Κίνα. Θα περιβάλλεται από πάρκα και κήπους που θα φτάνουν μέχρι τα δάση των γειτονικών βουνών, ώστε να προστατεύεται η βιοποικιλότητα της περιοχής. Με άλλα λόγια, θα είναι ο Κήπος της Εδέμ.

Τριάντα χιλιάδες εργάτες, μαζί με εκατοντάδες γερανούς και εκσκαφείς, κτίζουν αυτό το σύγχρονο όνειρο νύχτα - μέρα, χωρίς διάλειμμα για Κυριακές και αργίες. Υπολογίζεται ότι σε έναν χρόνο η πόλη θα μπορεί να φιλοξενήσει ήδη 100.000 κατοίκους. Σε δέκα χρόνια θα είναι μια ολοκληρωμένη μητρόπολη με 1,5 εκατομμύριο ψυχές. Το κόστος ολοκλήρου του σχεδίου φτάνει τα 30 δισεκατομμύρια ευρώ. Αλλά το εισιτήριο εγκατάστασης σε αυτόν τον επίγειο παράδεισο θα είναι απλησίαστο για τους περισσότερους Κινέζους: 300.000 ευρώ για ένα διαμέρισμα 80 τετραγωνικών μέτρων. Οι ιδιοκτήτες της γης που απαλλοτριώθηκε από την κυβέρνηση σχηματίζουν ουρές για να προσληφθούν τουλάχιστον στον στρατό των προλεταρίων που δίνει σάρκα και οστά στη μητροπολιτική Ουτοπία. Αλλά οι νόμοι της αγοράς δεν προβλέπουν θέσεις γι' αυτούς. Οι μεγάλες ουτοπίες προϋποθέτουν και γενναίες θυσίες.