Αντίσταση στο θάνατο

Δώδεκα δευτερόλεπτα: τόσος, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι ο χρόνος της «χρήσιμης συνειδητότητας» που αφήνει η απότομη πτώση της πίεσης σε ένα αεροσκάφος. Πώς να κατανείμεις τόσο γρήγορα τόσο πολλά συναισθήματα;
Με τη δολιοφθορά και την τρομοκρατία να αποκλείονται γρήγορα ως κίνητρα της τραγωδίας με το αεροπλάνο της Helios, κάθε σύγκριση με την 11η Σεπτεμβρίου μοιάζει άτοπη και επικίνδυνη. Κι όμως, υπάρχει ένα στοιχείο που συνδέει τα δύο γεγονότα: η επίγνωση του επικείμενου θανάτου. Κάποιοι από τους επιβάτες των αεροπλάνων που βρίσκονταν υπό τον έλεγχο των καμικάζι πρόλαβαν και τηλεφώνησαν στους συγγενείς τους για να τους μιλήσουν και να τους ακούσουν για τελευταία φορά. Το τέλος ήταν μπροστά τους, κι εκείνη την ώρα δεν είχαν πια χρόνο ούτε να αναρωτηθούν για τις αιτίες του παράλογου πράγματος που τους συνέβαινε ούτε βέβαια να κάνουν μια αναδρομή της διαδρομής που τέλειωνε τόσο ξαφνικά και πρόωρα. Το μόνο που μπορούσαν να αφήσουν πίσω τους ήταν ένας αποχαιρετισμός. Αντίο, να προσέχετε. Τον ίδιο αποχαιρετισμό θα ήθελαν να στείλουν και οι επιβάτες του κυπριακού αεροπλάνου, για μια στιγμή πιστέψαμε ότι κάποιος τα κατάφερε, αλλά δυστυχώς δεν ήταν παρά μια κακόγουστη φάρσα.
Ένα σενάριο που κυκλοφόρησε μετά την 11η Σεπτεμβρίου, αλλά δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ, έκανε λόγο για συμπλοκή ορισμένων επιβατών του τέταρτου αεροπλάνου με τους αεροπειρατές, που είχε ως αποτέλεσμα να χαλάσουν τα σχέδια των τελευταίων και να πέσει σκάφος σε μια μη κατοικημένη περιοχή της Πενσυλβάνια. Οι πιλότοι των δύο ελληνικών F-16 που συνόδευσαν το ακυβέρνητο Μπόινγκ της Helios μίλησαν για δύο άτομα με μάσκες που είχαν μπει στο πιλοτήριο και προσπαθούσαν κάτι να κάνουν. Αυτή η ενεργή αντίσταση στο θάνατο είναι γνώρισμα των αθεράπευτα αισιόδοξων ή των ηρώων. Οι άλλοι έχουν άλλους τρόπους - ένα μήνυμα, μια ευχή, μια προσευχή - για να αντισταθούν στο μοιραίο, σ’αυτό που ήξεραν πάντα ότι μια μέρα θα συμβεί, και να που ήρθε, νωρίς βέβαια, υπερβολικά νωρίς, αλλά στο βασίλειο του θανάτου δεν υπάρχει η έννοια της δικαιοσύνης, όπως δεν υπάρχει σε μεγάλο βαθμό και στο βασίλειο της ζωής.
Κι εκείνοι που δεν έχουν ούτε τα μέσα ούτε τη δύναμη να αντισταθούν; Τι να σκέπτονταν άραγε αυτά τα 20 παιδιά καθώς έβλεπαν τις μάσκες να πέφτουν και ένοιωθαν το οξυγόνο να τελειώνει; Πώς να τακτοποίησαν τα δώδεκα «χρήσιμα» δευτερόλεπτα που τους απέμεναν; Η μήπως - ακόμη χειρότερο - έζησαν μέχρι την πτώση;
Υπάρχει κι άλλο ένα κοινό σημείο της προχθεσινής τραγωδίας με τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, το ξέρουν οι υπεύθυνοι, το ξέρουν οι συγγενείς των θυμάτων, το ξέρουμε όλοι: και τα δύο γεγονότα ήταν εγκλήματα. Ο τραγικός θάνατος των 121 ανθρώπων δεν ήταν θέλημα Θεού, αλλά αποτέλεσμα ανθρώπινης αμέλειας ή ανθρώπινης πρόθεσης. Η τρομοκρατία στην εποχή μας έχει πολλά πρόσωπα.