Aρνούνται να υποταχθούν

Όλα ξεκίνησαν όταν η 18χρονη Σοχάν Μπενζιάν, κόρη μεταναστών από την Αλγερία, κάηκε ζωντανή τον Οκτώβριο του 2002 σε ένα διαμέρισμα του Βιτρύ-συρ-Σεν, έξω από το Παρίσι. Δύο άνδρες της ηλικίας της από τη Βόρεια Αφρική την παρέσυραν σε ένα κελάρι. Ο ένας κρατούσε τσίλιες και ο άλλος την περιέλουσε με βενζίνη και της έβαλε φωτιά. Το έγκλημα της κοπέλας ήταν ότι αρνιόταν να υπακούσει στους «νόμους της γειτονιάς». Λίγες ημέρες αργότερα, 2.000 άνδρες και γυναίκες πραγματοποίησαν μια σιωπηλή πορεία διαμαρτυρίας, ενώ τον Φεβρουάριο του 2003 ξεκίνησε μια πορεία των Γυναικών από τα Προάστια που πέρασε από 23 πόλεις.

Εκείνη την εποχή ιδρύθηκε και η οργάνωση «Ούτε πουτάνες ούτε υποταγμένες» από μια άλλη κόρη Αλγερινών μεταναστών, τη Φαντέλα Αμάρα. Στο βιβλίο της με τον ίδιο τίτλο, που κυκλοφόρησε ένα χρόνο αργότερα και τιμήθηκε με το Βραβείο Πολιτικού Βιβλίου της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης, η Αμάρα περιγράφει την πίεση που δέχονται τα κορίτσια στις οικογένειες των μεταναστών όταν οι πατεράδες χάνουν τη δουλειά τους, και μαζί μ' αυτήν την εξουσία τους στην οικογένεια. Τη θέση τους παίρνουν οι μεγάλοι τους γιοι, που μπορεί να μην έχουν μια κανονική δουλειά, τρέφουν όμως την οικογένεια χάρις στην ενασχόλησή τους με την «παράλληλη οικονομία»: κλοπές αυτοκινήτων και εμπόριο ναρκωτικών. Χάρις στο κύρος που αποκτούν, είναι σε θέση να επιβάλλουν τους δικούς τους κανόνες στο κοινωνικό τους περιβάλλον, και ιδίως στα κορίτσια, που πρέπει να ντύνονται ευπρεπώς, να μη βγαίνουν έξω και, το κυριότερο, να μένουν παρθένες μέχρι τον γάμο. Σε περίπτωση ανταρσίας, μια συνηθισμένη τιμωρία είναι η λεγόμενη «tournante», δηλαδή ο ομαδικός βιασμός. Τρεις φορές υπέστη αυτή την τιμωρία μια άλλη «ούτε πουτάνα ούτε υποταγμένη», η Σαμίρα Μπελίλ, προτού μαζέψει όλο της το θάρρος και διηγηθεί την εμπειρία της στο βιβλίο «Στην κόλαση των ομαδικών βιασμών». Πέθανε πέρυσι από καρκίνο του στομάχου, σε ηλικία 31 ετών.

«Στις οικογένειες των μουσουλμάνων μεταναστών, οι γιοι αντιμετωπίζονται σαν βασιλιάδες», λέει η Αμάρα στη γερμανική εφημερίδα Neue Ζόrcher Zeitung. «Δεν τους προτιμούν απλώς από τα κορίτσια, αλλά τους κακομαθαίνουν και τους προσέχουν υπερβολικά». Όταν η σεξουαλική εκπαίδευση στα προάστια γίνεται αποκλειστικά με πορνογραφικές βιντεοκασέτες, πώς να μην αποκτήσουν αυτοί οι άνδρες μια διαστρεβλωμένη εικόνα για τις γυναίκες; Για τον λόγο αυτό, η Αμάρα ζητά μια καλύτερη σεξουαλική εκπαίδευση στα σχολεία. Και έχει τυπώσει έναν οδηγό με τίτλο «Πώς να σέβεσαι», με στόχο την ενθάρρυνση συζητήσεων μεταξύ των μαθητών για τον γάμο, την παρθενία, τους αναγκαστικούς γάμους, την περιτομή, την τρυφερότητα και την αγάπη. Όπως είναι φυσικό, η μικρόσωμη αυτή γυναίκα υποστηρίζει με πάθος τον νόμο που απαγορεύει τις μαντίλες στα σχολεία. Γιατί, όπως λέει, «η μαντίλα συμβολίζει την υποταγή στην ανδρική κυριαρχία».