Είναι όλοι τους νεο-μπολσεβίκοι

Την περασμένη εβδομάδα ο Τζον Λόιντ ταξίδεψε στη Μόσχα, την οποία γνωρίζει καλά αφού τη δεκαετία του ’90 εργάστηκε εκεί ως ανταποκριτής των Φαϊνάνσιαλ Τάιμς. Τον είχε καλέσει μια παλιά του φίλη, η Νατάσα Στάρκοβα, να μιλήσει στο τμήμα Κοινωνιολογίας του Κρατικού Πανεπιστημίου της Μόσχας. Ο δημοσιογράφος έκρινε σκόπιμο να μην ανακατευτεί στη ρωσική πολιτική κι άρχισε να μιλά στους φοιτητές για την κρίση χρέους της Ευρώπης. Γρήγορα διαπίστωσε ότι τον άκουγαν περισσότερο από ευγένεια παρά από πραγματικό ενδιαφέρον. Αυτό που τους έκαιγε ήταν οι εκλογές. Είδε τι συνέβη; Συνειδητοποίησε πόσο μεγάλη ήταν η νοθεία;

Οι φοιτητές τού εξήγησαν ότι εκείνοι δεν εξεπλάγησαν. Αν μάλιστα τους είχε επισκεφθεί μια εβδομάδα νωρίτερα, θα τον είχαν προειδοποιήσει. Λίγες ημέρες νωρίτερα είχαν διεξαχθεί εκλογές για τη φοιτητική τους ένωση, όπου την πλειοψηφία είχαν μέχρι τότε μέλη του κόμματος του Πούτιν, της Ενωμένης Ρωσίας. Σ’αυτή την αναμέτρηση δεν έγινε νοθεία. Και τα αποτελέσματα είναι αποκαλυπτικά. Πρώτοι βρήκαν οι κομμουνιστές, δεύτεροι οι φιλελεύθεροι του Γιάμπλοκο (Μήλο), ενώ το κυβερνών κόμμα ήλθε τρίτο και καταϊδρωμένο.

Τι συνέβη; Εγιναν ξαφνικά όλοι οι ρώσοι φοιτητές Μπολσεβίκοι; Όχι βέβαια. Όπως επισημαίνει ο Λόιντ, οι περισσότεροι δεν είχαν καν γεννηθεί όταν διαλύθηκε η Σοβιετική Ενωση. Ούτε έχουν σε καμιά εκτίμηση το κόμμα του Γκενάντι Ζιουγκάνοφ, το οποίο πριν από ένα χρόνο ζήτησε την «επανασταλινοποίηση της Ρωσίας». Πιστεύουν όμως ότι οι κομμουνιστές είναι η μόνη δύναμη που μπορεί να ασκήσει ισχυρή αντιπολίτευση στον Πούτιν. Οι φοιτητές, και όλοι όσοι διαδηλώνουν τον τελευταίο καιρό στους δρόμους, είναι Μπολσεβίκοι μόνο ως προς το αρχικό περιεχόμενο αυτής της λέξης, που σημαίνει «πλειοψηφία». Οι περισσότεροι ψήφισαν στις εκλογές «ο,τιδήποτε εκτός από τον Πούτιν» και απαιτούν η επιλογή τους να γίνει σεβαστή.

Η οργή δεν περιορίζεται στους νέους. Οργισμένη είναι στα 88 της χρόνια και η Στάρκοβα. Εκείνη και η κόρη της είχαν δείξει εμπιστοσύνη και θαυμασμό στον Πούτιν, θεωρώντας ότι θα αποκαθιστούσε την αγοραστική δύναμη των ιδίων και το κύρος της χώρας τους. Αντί γι’αυτό, είδαν εκτεταμένη διαφθορά, ξεδιάντροπο πλουτισμό των λίγων και νόθευση των εκλογικών αποτελεσμάτων από τους κυβερνώντες. Επιτέλους, ποιοι νομίζουν ότι είναι;

Μετά το Πανεπιστήμιο, ο Λόιντ μίλησε και στη Σχολή Πολιτικών Σπουδών της Μόσχας, όπου το ακροατήριό του προερχόταν κυρίως από την επαρχία. Πολλοί απ’αυτούς συμφωνούσαν με τον πρωθυπουργό τους ότι οι ταραχές υποκινούνται από τη Δύση. Ακόμη κι εκείνοι όμως ακούγονταν αμήχανοι, αν δεν ήταν εμφανώς οργισμένοι. Η δουλειά τους, και γενικότερα η καθημερινότητά τους, συνδέεται άμεσα με τους τοπικούς κυβερνήτες που διορίζονται από το Κρεμλίνο. Οποιαδήποτε διαφωνία μπορεί να τους καταδικάσει στην ανεργία. Μέχρι τώρα, θεωρούσαν αυτή την κατάσταση λίγο-πολύ δεδομένη. Οσο βλέπουν όμως τις διαδηλώσεις στην πρωτεύουσα να φουντώνουν, αρχίζουν να κάνουν άλλες σκέψεις.