Γκαμπολάντ εναντίον Μερκοζί

Τον ένα, τον Φρανσουά Ολάντ, καλώς ή κακώς τον έχουμε σίγουρο. Με τον άλλο, τον Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, έχουμε κάποιες αμφιβολίες, η αντίπαλός του είναι σκληρό καρύδι (χώρια που δεν ξέρουμε αν αντίπαλος της Μέρκελ στις εκλογές θα είναι πράγματι ο σημερινός αρχηγός του SPD). Σε κάθε περίπτωση, περιμένουμε, προσδοκάμε, λαχταράμε σχεδόν, το δίδυμο Μέρκελ - Σαρκοζί να έχει αντικατασταθεί μέσα στο 2013 από το δίδυμο Γκάμπριελ - Ολάντ. Το ζεύγος Μερκοζί να δώσει τη θέση του στο ζεύγος Γκαμπολάντ. Είναι όμως σίγουρο ότι στην περίπτωση αυτή θα αλλάξει κάτι; Υπάρχει πράγματι μια συγκροτημένη και ρεαλιστική «αριστερή» απάντηση στο σημερινό γαλλογερμανικό σχέδιο για την αναμόρφωση της Ευρώπης;

Είναι αλήθεια ότι οι ηγέτες του PS και του SPD θέλουν μια πιο κοινωνική Ευρώπη που θα χαρακτηρίζεται από μεγαλύτερη αλληλεγγύη. Κατά τα άλλα, όμως, έχει ο καθένας τις δικές του αξίες και τη δική του εθνική προσέγγιση. Οπως επισημαίνει στον ιστότοπο Atlantico.fr ο γερμανός πολιτειολόγος Χένρικ Ουτερβέντε, το γερμανικό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα ψήφισε τον «χρυσό κανόνα» που θα περιορίζει δραστικά τη χρέωση μιας χώρας ενώ το Σοσιαλιστικό Κόμμα εμφανίζεται αντίθετο. Οι γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες θέλουν μια πιο ομοσπονδιακή Ευρώπη απ' ό,τι οι γάλλοι ομοϊδεάτες τους. Οσο για την πυρηνική ενέργεια, τους χωρίζει χάσμα. Οι πρώτοι είναι σαφώς υπέρμαχοι, οι δεύτεροι διάκεινται αρνητικά, αν και είναι διχασμένοι.

Οσο τα δύο κόμματα βρίσκονται στην αντιπολίτευση, η κριτική τους στη «μονόδρομη σκέψη» είναι σχετικά εύκολη. Εάν όμως αναλάβουν την εξουσία, τα πράγματα θα αλλάξουν. Στη Γαλλία υπάρχει ένας διπολισμός λόγω του πλειοψηφικού συστήματος που αναγκάζει το Σοσιαλιστικό Κόμμα να αλιεύει ψήφους από την Αριστερά, ακόμη και την άκρα Αριστερά. Αυτό έχει ως συνέπεια η στρατηγική και ο πολιτικός λόγος του PS να κινούνται πιο αριστερά από εκείνα του SPD. Στη Γερμανία, πάλι, μια εκλογική αναμέτρηση κερδίζεται στο κέντρο. Και το μεικτό εκλογικό σύστημα καθιστά υποχρεωτικές τις συμμαχίες. Ολη η πολιτική κουλτούρα της μεταπολεμικής Γερμανίας στηρίζεται στην απόρριψη των άκρων.

Βοηθά όμως η ιδεολογική συγγένεια στην καλύτερη λειτουργία του γαλλογερμανικού άξονα; Ούτε γι' αυτό είναι σίγουρος ο δρ Ουτερβέντε. Το δίδυμο Ζοσπέν - Σρέντερ δεν πήγε πολύ καλά. Το ίδιο και το δίδυμο Μιτεράν - Σμιτ, αφού η θητεία του πρώτου τελείωνε και του δεύτερου μόλις ξεκινούσε. Το κοκκινογάλαζο ζευγάρι Σμιτ - Ζισκάρ, αντίθετα, λειτούργησε περίφημα. Οσο για τις συνιστώσες του περίφημου Μερκοζί, έχουν γραφτεί πολλά - συχνά αυθαίρετα - για τις δύσκολες σχέσεις ανάμεσά τους. Φαίνεται λοιπόν ότι περισσότερο από την ιδεολογία, αυτό που μετρά είναι η προσωπικότητα. Και φυσικά η χημεία μεταξύ των προσώπων.

Το σίγουρο είναι ότι δεν υπάρχει, δεν μπορεί να υπάρξει, εναλλαγή ανάμεσα σε μια δεξιά και μια αριστερή Ευρώπη. Ούτε ανάμεσα στην Ευρώπη των αφεντικών και την Ευρώπη των λαών. Η οικοδόμηση της Ευρώπης είναι προϊόν συμβιβασμών. Οι μάχες δεν μπορούν να αναβληθούν μέχρι να βελτιωθούν οι συνθήκες, σήμερα δίνονται.