Ενα οικείο σενάριο

Τα στάδια είναι πέντε. Και τα γνωρίζουµε από πρώτο χέρι.

1) Οι χρηµατοπιστωτικές αγορές «υποδεικνύουν» ότι η οικονοµία µιας χώρας έχει πρόβληµα
2) Η χώρα αυτήε πιµένει ότι είναι µια χαρά και ότι δεν έχει κανένα πρόβληµα µε το δηµοσιονοµικό της έλλειµµα, το εµπορικό της έλλειµµα, τον ρυθµό ανάπτυξης ή το τραπεζικό της σύστηµα
3) Η πιστοληπτική ικανότητα της χώρας υποτιµάται από τoυς οίκους αξιολόγησης
4) Τα επιτόκια δανεισµού της χώρας αυτής εκτοξεύονται στα ύψη και η χώρα υποκύπτει στην πίεση
5) Η πολιτική ηγεσία της Ευρώπης συµφωνεί σε ένα πακέτο διάσωσης µε σκληρούς όρους για τη χώρα αυτή,επιµένοντας ότι είναι η τελευταία φορά που το κάνει.

Το σενάριο αυτό παίχτηκε πέρυσι για πρώτη φορά µε την Ελλάδα. Στη συνέχεια παίχτηκε µε την Ιρλανδία. Αυτές τις ηµέρες παίζεται µε την Πορτογαλία. Και σύµφωνα µε τον Λάρι Ελιοτ της «Γκάρντιαν», όλα δείχνουν ότι θα ακολουθήσει η Ισπανία. Ο ρυθµός ανάπτυξης της τελευταίας ήταν πέρυσι 0,6%, ενώ της Πορτογαλίας 1,2%. Η ανεργία στην Ισπανία φτάνει το 20,5%, ενώ στην Πορτογαλία το 11,1%. Το έλλειµµα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και το χρέος της Ισπανίας µπορεί να είναι χαµηλότερα από εκείνα της Πορτογαλίας, αλλά τα δηµοσιονοµικά τους ελλείµµατα είναι ανάλογα. Οσο λοιπόν κι αν οι Βρυξέλλες και η Φρανκφούρτη θεωρούν ότι η κρίση χρέους φτάνει στο τέλος της µε τη διάσωση της Πορτογαλίας, είναι πολύ πιθανό ότι µπαίνουµε σε µια νέα και πιο επικίνδυνη φάση της κρίσης. Κι αυτό, επειδή η οικονοµία της Ισπανίας είναι µεγαλύτερη από τις οικονοµίες της Πορτογαλίας, της Ιρλανδίας και της Ελλάδας µαζί. Και µια κρίση εκεί θα θέσει σε κίνδυνο το µέλλον της νοµισµατικής ένωσης µε τη σηµερινή της µορφή.

Ακόµη κι αν η Ισπανία αποφύγει την περιπέτεια του ∆ιεθνούς Νοµισµατικού Ταµείου, επισηµαίνει ο Ντέιβιντ Ουάιτον των «Τάιµς», αυτό δεν είναι το τέλος της ιστορίας. Οι επενδυτές εγκατέλειψαν την Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία επειδή δεν βλέπουν πώς οι οικονοµίες των χωρών αυτών θα σηκώσουν το βάρος του χρέους που συσσωρεύουν. Η συζήτηση για την αναδιάρθρωση (ή «αναδιάταξη», όπως προτιµά ο Σόρος) του χρέους φουντώνει. Το αν και πώς θα συµβεί κάτι τέτοιο θα επηρεάσει άµεσα τον ισολογισµό των ευρωπαϊκών, και κυρίως των γερµανικών και ισπανικών, τραπεζών.

Υπάρχει/υπήρχε άλλη λύση; Εδώ, οι απόψεις είναι όσες και οι οικονοµολόγοι. Ο Ρικάρδο Πάες Μαµέντε, καθηγητής οικονοµικών στο πανεπιστηµιακό Ινστιτούτο της Λισαβώνας, πιστεύειγια παράδειγµα ότι αυτό που καταδίκασε τη χώρα του ήταν το ευρωπαϊκό ταµείο χρηµατοπιστωτικής σταθερότητας. Θα µπορούσε να συµβάλει στη µείωση του εξωφρενικού ύψους των επιτοκίων αγοράζοντας ένα µέρος του χρέους της. Αλλά ο κύβος είχε ουσιαστικά ριφθεί στο Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της 25ης Μαρτίου...