Ο βιβλιοπώλης της Ιερουσαλήµ

Γεννήθηκε στην Ιερουσαλήµ. Εχει ζήσει το µεγαλύτερο µέρος της ζωής του στην Ιερουσαλήµ. Η οικογένειά του ζει στην Ιερουσαλήµ. Κι ο ίδιος όχι µόνο δεν έχει πειράξει κανέναν, αλλά µέσα από τη δουλειά του εργάζεται εδώ και χρόνια για την ειρήνη. Προφανώς γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο η ισραηλινή κυβέρνηση θέλει να τον διώξει.

Τ’ όνοµά του είναι Μίντερ Φάχµι. Είναι 57 ετών. Και το επάγγελµά του, βιβλιοπώλης. Το βιβλιοπωλείο του βρίσκεται στο εσωτερικό του ξενοδοχείου “American Colony”, ενός χαρακτηριστικού κτιρίου του 19ου αιώνα. Το άνοιξε το 1998, όταν διαπίστωσε πόσο δύσκολη ήταν η κυκλοφορία αγγλόφωνων βιβλίων στο Ισραήλ, ακόµη κι εκείνων που είχαν γράψει ισραηλινοί συγγραφείς. «Για µένα, ένα βιβλιοπωλείο είναι ένας ιερός τόπος, ένας ναός που πρέπει να µένει έξω από την πολιτική», λέει ο Σάιµον Σίµπαγκ Μοντεφιόρε, συγγραφέας της Βιογραφίας της Ιερουσαλήµ. «Ορισµένα βιβλιοπωλεία έχουν ατζέντα. Το βιβλιοπωλείο του Φάχµι δεν έχει. Εκεί βρίσκεις βιβλία για τη Μέση Ανατολή, ισραηλινούς συγγραφείς, παλαιστίνιους συγγραφείς. Ο Φάχµι είναι ακριβώς ο άνθρωπος που χρειάζεται µια χώρα σ’ αυτή τη θέση».

Εκανε όµως ένα λάθος. Μετά τον Πόλεµο των Εξι Ηµερών και την προσάρτηση της Ανατολικής Ιερουσαλήµ από το Ισραήλ, δεν ζήτησε ισραηλινή υπηκοότητα. Οπως και οι περισσότεροι Παλαιστίνιοι που κατοικούσαν στην πόλη, δεν το θεώρησε ούτε απαραίτητο ούτε σωστό. Αρκέστηκε λοιπόν σ’ ένα καθεστώς γνωστό ως «µόνιµη διαµονή». Υστερα έφυγε στην Αµερική κι άνοιξε ασφαλιστική εταιρεία στο Μιζούρι. Οταν επέστρεψε στο Ισραήλ, του είπαν ότι τα χαρτιά του δεν ίσχυαν πλέον. Ελεγαν ψέµατα, αλλά εκείνος δεν το ήξερε. Αναγκάστηκε λοιπόν να δεχθεί να του χορηγήσουν τουριστική βίζα τρίµηνης διάρκειας µε δυνατότητα ανανέωσης. Τον ίδιο δεν τον πείραζε, αφού ταξίδευε πολύ. Και οι Αρχές δεν δηµιουργούσαν προβλήµατα. Αλλά το κλίµα άρχισε σιγά σιγά να αλλάζει. Ο εθνικισµός και ο φανατισµός πήραν το πάνω χέρι. Και πριν από λίγους µήνες, η αίτησή του για ανανέωση της βίζας του απορρίφθηκε. Με βάση τον νέο νόµο, ο Φάχµι ήταν πλέον ένας ξένος πολίτης που είχε ζήσει πολλά χρόνια στο εξωτερικό και δεν µπορούσε πια να ζήσει στη χώρα όπου γεννήθηκε. Τον περασµένο µήνα απορρίφθηκε και η έφεσή του. Του δόθηκε απλώς προθεσµία 30 ηµερών να ζητήσει από το υπουργείο Εσωτερικών να παραµείνει στη χώρα για ανθρωπιστικούς λόγους. Ναι, για ανθρωπιστικούς λόγους…

Η υπόθεσή του έχει ευαισθητοποιήσει διανοουµένους απ’ όλο τον κόσµο. Σχετικό κείµενο συµπαράστασης έχουν υπογράψει 1.500 προσωπικότητες, µεταξύ των οποίων ο Ερικ Χόµπσµποµ, ο Ιαν ΜακΓιούαν, ο Τζον Μπέργκερ, ο Αντριάνο Σόφρι, αλλά και οι Ισραηλινοί Νταβίντ Γκρόσµαν και Αµος Οζ. «Ο Μίντερ και το βιβλιοπωλείο του αποτελούν µνηµεία», λέει ο τελευταίος. «Μια κληρονοµιά της πόλης. ∆εν ξέρω ποιοι γραφειοκρατικοί λόγοι είναι στη µέση. Ούτε µ’ ενδιαφέρει. Αν κλείσει το βιβλιοπωλείο του “Colony”, η Ιερουσαλήµ θα γίνει µια φτωχότερη πόλη».