Η Πολωνία χρειάζεται ψυχοθεραπεία

Φιλελεύθεροι συντηρητικοί εναντίον αυταρχικών συντηρητικών: η προεδρική µάχη στην Πολωνία δεν είναι ακριβώς συναρπαστική. Παρόλα αυτά, η Αριστερά θα µπορούσε να πάρει θέση.

Ο Ανταµ Μίχνικ προσπαθεί να διασκεδάσει τις ανησυχίες από το υψηλό ποσοστό που έλαβε στον πρώτο γύρο ο Γιάροσλαβ Κατσίνσκι (37% έναντι 41% για τον φιλελεύθερο υποψήφιο Μπρόνισλαβ Κοµορόφσκι). Εντάξει, ο τύπος είναι ευρωσκεπτικιστής, γερµανόφοβος και ρωσόφοβος, λέει στη «Ρεπούµπλικα» ο πρώην διαφωνών και σήµερα διευθυντής της «Gazeta Wyborcza». Αλλά µετά τον θάνατο του αδελφού του έχει αλλάξει, έχει γίνει πιο σοφτ. Κάλεσε µάλιστα σε συνεργασία και τον υποψήφιο της Αριστεράς, τον πρώην κοµµουνιστή Γκρεγκόρζ Ναπιεράλσκι, που ήρθε τρίτος µε 14%. Τα δύο κόµµατα διαφέρουν στα περισσότερα ζητήµατα, τα ενώνει όµως ένα ΝΑΙ (στην αύξηση των κοινωνικών δαπανών) και ένα ΟΧΙ (στις ιδιωτικοποιήσεις). Αυτός είναι ο λόγος που ο Ναπιεράλσκι δεν παίρνει θέση για τον δεύτερο γύρο. Και που υπάρχει κίνδυνος να επιστρέψει ένας Κατσίνσκι στην προεδρία.

Αυτός είναι επίσης ο λόγος που η µοντέρνα, δυναµική Αριστερά της Πολωνίας δεν πήρε το µέρος κανενός υποψηφίου σ' αυτές τις εκλογές. Νευραλγικό κέντρο αυτής της Αριστεράς, ή µάλλον αυτού του δικτύου στους κόλπους της διανόησης των µεγάλων πόλεων, είναι το περιοδικό «Πολιτική Κριτική», που πρωτοκυκλοφόρησε το 2002. Εδώ δηµοσιεύτηκαν οι πρώτες κριτικές για την εθνική υστερία που προκλήθηκε µετά το αεροπορικό δυστύχηµα του Σµολένσκ. «Γιατί εκείνες τις ηµέρες άνοιγαν τις εκκλησίες και έκλειναν τα θέατρα;» αναρωτιέται µε συνέντευξή του στη «Μοντ» ο ιδρυτής του περιοδικού Σλαβοµίρ Σιερακόφσκι, ένας 30άρης που γράφτηκε φέτος στο Πρίνστον. «Οι τραγωδίες δεν µας εξευγενίζουν, µάλλον το αντίθετο συµβαίνει. Μπορεί κανείς να αποκτηνωθεί εξαιτίας του όχλου. Η Πολωνία χρειάζεται ψυχοθεραπεία».

Ο Σιερακόφσκι δηλώνει «ανιαρός σοσιαλδηµοκράτης, κάτι που στην Πολωνία είναι επαναστατικό». Το σύνθηµα του Μάη «να είµαστε ρεαλιστές, να ζητάµε το αδύνατο» εξακολουθεί να τον γοητεύει, αλλά οι φωτογραφίες του Τσε δεν του λένε τίποτα. Το περιοδικό που διευθύνει, και αυξάνει συνεχώς την κυκλοφορία του καθώς απευθύνεται και σε µη πολιτικοποιηµένους νέους, µάχεται εναντίον όλων των µορφών αποκλεισµού και υπέρ ενός κοσµικού κράτους και µιας κοινωνικής Ευρώπης. Πάνω απ' όλα, όµως, καταγγέλλει τις ακρότητες του καπιταλισµού. «Για πολλά χρόνια, η πολιτική σκηνή ήταν κλειστή», τονίζει ο Σιερακόφσκι. «Αντιµέτωποι δεν ήταν η Δεξιά και η Αριστερά, αλλά οι λαϊκιστές και οι µεταρρυθµιστές. Και οι δεύτεροι είχαν εξ ορισµού δίκιο».

Ο επόµενος στόχος του Σιερακόφσκι είναι να ιδρύσει µια καθηµερινή εφηµερίδα που θα εµφανίζεται αποκλειστικά στο Διαδίκτυο. Οσο για ένα νέο κόµµα, προς το παρόν δεν τον ενδιαφέρει. Απολαµβάνει ακόµη την πολυτέλεια να µη χρειάζεται να κάνει συµβιβασµούς.