Και ευτυχισµένοι και καταθλιπτικοί

Ολες οι έρευνες των τελευταίων εβδοµάδων συµφωνούν: οι µεσήλικoι είναι η πιο ευτυχισµένη ηλικιακή κατηγορία στην Αµερική. Το κακό είναι ότι εκεί εντοπίζονται και οι περισσότερες αυτοκτονίες.

Πρώτα τα καλά νέα (για εµάς τους µεσήλικους). Το ινστιτούτο Gallup ρώτησε 340.000
Αµερικανούς πώς αισθάνονταν µια συγκεκριµένη ηµέρα του 2008. Ε, από τα πενήντα και πάνω, η ικανοποίηση εκτοξευόταν στα ύψη. Η διαπίστωση αυτή απλώς επιβεβαίωσε προηγούµενες έρευνες, σύµφωνα µε τις οποίες οι πενηντάρηδες αισθάνονται ότι ελέγχουν τη ζωή τους και ότι µπορούν να αποδώσουν επιτέλους στην κοινωνία ένα µέρος από αυτά που κέρδισαν και έµαθαν. Μπορεί τα παιδιά και τα χρήµατα να προκαλούν κάποιο άγχος, αλλά η ικανοποίηση από την εκπλήρωση κάποιων υλικών και συναισθηµατικών προσδοκιών είναι πολύ µεγαλύτερη.

Ο Αρθουρ Στόουν, συντάκτης µιας νέας µελέτης που στηρίζεται στη δηµοσκόπηση του Gallup, προτείνει και µια πιο επιστηµονική εξήγηση. Στους νεώτερους ενήλικους, η αµυγδαλή του εγκεφάλου ενεργοποιείται όταν δέχεται είτε αρνητικά είτε θετικά ερεθίσµατα. Στους ανθρώπους άνω των 50 ετών, αντίθετα, το συναισθηµατικό αυτό κέντρο του εγκεφάλου µοιάζει να διεγείρεται µόνο µπροστά στις θετικές εικόνες, ενώ έχει την ικανότητα να «σβήνει» τις αρνητικές.

Και όλα θα ήταν καλά και λαµπερά αν δεν ανακοινώνονταν τα αποτελέσµατα µιας άλλης µελέτης, που παρήγγειλε το έγκυρο Κέντρο για την Αποτροπή και τον Ελεγχο των Ασθενειών, σύµφωνα µε την οποία οι αυτοκτονίες στους ανθρώπους 45 ώς 54 ετών σε 16 αµερικανικές πολιτείες ήταν το 2007, για δεύτερη συνεχή χρονιά, υψηλότερες από οποιαδήποτε άλλη ηλικιακή κατηγορία. Πώς εξηγείται αυτή η αντίφαση; Μήπως είµαστε τελικά άνθρωποι των άκρων;

Οι επιστήµονες προσπαθούν να δώσουν και εδώ διάφορες εξηγήσεις. Η επιδηµιολόγος Λαβόν Ορτέγκα υποπτεύεται ότι µπορεί να φταίει ο δεκαπλασιασµός, την τελευταία 15ετία, της χορήγησης ισχυρών παυσίπονων όπως η οξυκοδόνη. Οσο περισσότερα φάρµακα τόσο περισσότεροι θάνατοι από υπερβολική δόση. Πιο ενδιαφέρουσα είναι η θεωρία µιας άλλης επιδηµιολόγου, της Μίρνα Βάισµαν. Σύµφωνα µε αυτήν, η γενιά των baby-boomers (δηλαδή όσων γεννήθηκαν στα 10-15 χρόνια που ακολούθησαν το τέλος του Β' Παγκοσµίου Πολέµου) χαρακτηρίζεται από µεγαλύτερη κατάθλιψη σε σχέση µε τις προηγούµενες. «Οι άνθρωποι αυτοί», λέει στους «Νιου Γιορκ Τάιµς», «ωρίµασαν σε µια εποχή που γίνονταν µεγάλες κοινωνικές αλλαγές, υπήρχε µεγαλύτερη αστάθεια, περισσότερα διαζύγια και χωρισµοί, περισσότερα ναρκωτικά, και φυσικά πόλεµοι». Τότε γιατί η κατηγορία αυτή περιλαµβάνει και περισσότερους ευτυχισµένους; «Μα αυτοί είναι διαφορετικοί άνθρωποι, λιγότερο ευάλωτοι, πιο ανθεκτικοί στις κακοτοπιές. Οι boomers είναι τόσο πολλοί, που µπορείς να βρεις τα πάντα».

Δηλαδή είµαστε σαν όλους τους άλλους, απλώς πολυπληθέστεροι; Καµιά ιδιαιτερότητα, καµιά πρωτοτυπία; Μήπως όλοι αυτοί οι ερευνητές είναι πιτσιρικάδες και µας ζηλεύουν;