Τετάρτη, Ιουνίου 16, 2010

Μοναχικός, εκκεντρικός, ηγέτης





Ρόµπερτ Γκριν και Φαουζί Σαουσί: δύο τερµατοφύλακες που δέχονται επιθέσεις για τα µοιραία λάθη τους στο Μουντιάλ, και που γι' αυτό ακριβώς αξίζουν τη συµπάθεια και τη συµπαράστασή µας.

Στον Σλαβόι Ζίζεκ αρέσει το ποδόσφαιρο. «Ως παλιός µαρξιστής», λέει σε συνέντευξή του στη Λιµπερασιόν, «µ' αρέσει η ιδέα ότι η αποτελεσµατικότητα επιτυγχάνεται όταν το ατοµικό ταλέντο συντονίζεται µε τη συλλογική στρατηγική». Η καλύτερή του στιγµή είναι όταν δίνεται ένα φάουλ κοντά στην περιοχή και οι παίκτες που στήνονται στο τείχος προστατεύουν τα γεννητικά τους όργανα. «Μερικές φορές, µάλιστα, προστατεύουν και το κεφά λι τους: να σηµαίνει άραγε αυτό ότι διαθέτουν και εγκέφαλο;». Οσο για τον αγαπηµένο του παίκτη, είναι ο τερµατοφύλακας. Κι αυτό, επειδή την περισσότερη ώρα δεν κάνει τίποτα κι έτσι έχει όλη την άνεση να αυνανίζεται…...

Εκτός από το ποδόσφαιρο, ο σλοβένος φιλόσοφος είναι φανερό ότι αγαπά και τις προκλήσεις (ή τις εξυπνάδες). Τα λάθη πάντως τόσο του τερµατοφύλακα της Αλγερίας, χάρις στο οποίο η χώρα του Ζίζεκ κατέκτησε την Κυριακή τη νίκη, όσο και του γκολκίπερ της Βρετανίας στον αγώνα µε τις Ηνωµένες Πολιτείες δύσκολα µπορεί να εξηγηθούν µε τη θεωρία του αυνανισµού. Μάλλον θα πρέπει να αποδοθούν στην κατάρα του τερµατοφύλακα, ο οποίος γίνεται συ χνά ο αποδιοποµπαίος τράγος για την αποτυχία ολόκληρης της οµάδας του. Ποιος θυµάται την καταπληκτική απόκρουση του Γκριν, χάρις στην οποία η Βρετανία απέφυγε την εξευτελιστική ήττα; Κανείς. Ολοι µένουν στην άτυχη στιγµή του. Είναι άδικο, είναι άκοµψο, είναι όµως και άρρηκτα συνδεδεµένο µε αυτή τη θέση.

Ο µόνος τερµατοφύλακας που έχει κερδίσει τον τίτλο του Ευρωπαίου Ποδοσφαιριστή της Χρονιάς ήταν ο µεγάλος Λεβ Γιασίν, το 1963. Οπως επισηµαίνει όµως στην Γκάρντιαν ο (πρώην τερµατοφύλακας και νυν ποιητής) Σάιµον Αρµιτατζ, στη λογοτεχνία οι τερµατοφύλακες κυριαρχούν. Ο Αλµπέρ Καµύ έγραψε τον Ξένο, αφού είχε παίξει τερµατοφύλακας στην οµάδα του Πανεπιστηµίου του Αλγερίου. «Ολα όσα ξέρω για την ηθική και το καθήκον», έλεγε, «τα οφείλω στο ποδόσφαιρο». Ο Βλαντίµιρ Ναµπόκοφ πάλι, σπουδαίος τερµατοφύλακας κι αυτός, τόνιζε: «Δεν υπερασπιζόµουν τόσο ένα τέρµα όσο ένα µυστικό». Τα τελευταία λόγια του Τσε Γκεβάρα πριν πεθάνει («Ξέρω ότι είσαι εδώ για να µε σκοτώσεις. Ρίξε, δειλέ, θα σκοτώσεις µόνο έναν άνθρωπο») θα µπορούσε να έχουν σχέση µε την παλιά του θέση µπροστά στο τέρµα αν δεν απευθύνονταν στον βολιβιανό εκτελεστή του. Ο τερµατοφύλακας είναι µοναχικός, είναι εκκεντρικός, είναι ηγέτης. Είναι, ας πούµε, ο ποιητής του γηπέδου. Οπως ο ποιητής, από την πλευρά του, είναι ο τερµατοφύλακας του λογοτεχνικού κόσµου. Η τελευταία γραµµή άµυνας απέναντι στην ισοπέδωση.