Μαθήµατα από ένα ηφαίστειο

Ο ένας το παίζει ειδικός των αεροπλάνων. Ο άλλος λέει ότι η έκρηξη του ηφαιστείου είναι η εκδίκηση της Γης για όσα της έχουµε κάνει. Ο τρίτος µιλά για την αρχή του τέλους του πολιτισµού. Κι εµείς προσπαθούµε να διδαχθούµε µερικά µαθήµατα.

Το πρώτο µάθηµα είναι ότι εξαρτιόµαστε από τις αεροπορικές µεταφορές για πολύ περισσότερα πράγµατα απ' ό,τι νοµίζαµε. Τα περίφηµα spreads, ας πούµε, πέταξαν χθες στα ύψη επειδή το ηφαι στειακό νέφος δεν επέτρεψε την πραγµατοποίηση της συνάντησης µε την Ε.Ε. και το ΔΝΤ. Ποδοσφαιρικοί αγώνες αναβάλλονται, συναυλίες µαταιώνονται, ενώ δεν µπορούν να γίνουν και κρίσιµες µεταµοσχεύσεις. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, γρά φει η Αν Απλµποµ στην «Ουάσιγκτον Ποστ», οι Ευρωπαίοι ζουν σαν τους Αµερικανούς: πηγαίνουν στο εξω τερικό για να δουλέψουν, ζουν για λίγο σε µια χώρα προτού µετακοµίσουν σε µιαν άλλη, κάνουν διακο πές σε τόπους όπου δεν γνωρίζουν τη γλώσσα. Και ξαφνικά, η Μάγχη και ο Ατλαντικός µοιάζουν βαθύτερες θάλασσες από ποτέ. Η Ευρώπη µοιάζει πιο µακριά και πιο πλατιά.

Σαν να γυρίσαµε έναν αιώνα πίσω. Το δεύτερο µάθηµα είναι ότι πρέπει να ανακτήσουµε τη σεµνότητα που έχουµε χάσει. Ξέραµε ότι χώµα είµαστε και στο χώµα θα επιστρέ ψουµε, τώρα συνειδητοποιούµε ότι είµαστε όµηροι του χώµατος και στη διάρκεια της ζωής µας. Ταξιδιώτες σε µια Γη που κάνει του κεφαλιού της, όπως γράφει ο διευθυντής της «Μοντ» Ερίκ Φοτορινό. Ο πλανήτης στέλνει ένα σήµα που ξεκινά από τα έγκατα της Γης και φτάνει µέχρι τη στρατόσφαιρα. Ολοι συνειδητοποιούµε, επιτέλους, τι σηµαίνει το περίφηµο «σύνδροµο της πεταλούδας» που περιγράφουν τα εγχειρί δια της παγκοσµιοποίησης. Ολοι θα έχουµε στο εξής µέσα µας λίγο από Ισλανδία.

Οποιος είχε ακόµη ψευδαισθήσεις για το ποιος είναι πιο δυνατός, ο άνθρωπος ή η φύση, τώρα ξέρει. Οποιος βιαζόταν να προλάβει είναι αναγκασµένος τώρα να κάνει µια παύση. Η εποχή µας ευνοεί την ταχύτητα έναντι της βραδύτητας. Ολα κινούνται όλο και πιο γρήγορα, οι πληροφορίες, η επαγγελµατική ζωή, ο ελεύθερος χρόνος. Αυτή η στήλη πρέπει να γραφεί σχεδόν αυτόµατα, χωρίς πολλή σκέψη, γιατί η εφηµερίδα κλείνει νωρίς.

Ολες οι σφαίρες, η πολιτική, η οικονοµική, ακόµη και η προ σωπική, παρασύρο νται από αυτή τη δικτατορία του επείγοντος που µας σπρώχνει συνεχώς στην αντίδραση αντί για τη δράση. Δεν βρίσκουµε χρόνο για να ζήσουµε. Και ξαφνικά, χειρόφρενο. Το τρίτο µάθηµα γι' αυτούς που µας κυβερνούν, σηµειώνει ο Φοτορινό, είναι πως όσα γίνονται ενάντια στον χρόνο ο χρόνος τα ξεχνά. Χίλιες επιταχύνσεις δεν αξίζουν ούτε µια στάση.

«Φαίνεται πως γίναµε τόσο καλοί ώστε εξάγουµε τις φυσικές µας καταστροφές», παρατηρεί ο Εγκιλ Χέλγκασον, συντονιστής γνωστού πολιτικού τοκ σόου στην Ισλανδία.

«Μη µας φορτώσετε όµως την ευθύνη και γι’ αυτό».