Ενας αντιδραστικός εθνικιστής

O νεκρός δεδικαίωται- αλλά όχι πάντα. Κι όταν ο νεκρός λέγεται Λεχ Κατσίνσκι, συγγνώμη, αλλά δεν μπορούμε να ξεχάσουμε την ιστορία του και να μιλήσουμε- όπως έκανε ακόμα κι ένας Ανταμ Μίχνικ- για έναν άνθρωπο «ευθύ και συμπαθή», που «υπηρέτησε την ανεξαρτησία της Πολωνίας» και «επέλεξε την ελευθερία έναντι τις δικτατορίας».

Οχι, ο Κατσίνσκι ήταν ένας αντιδραστικός εθνικιστής. Από τότε που αυτός κι ο δίδυμος αδελφός του ανέλαβαν την εξουσία, ο πρώτος ως πρόεδρος και ο δεύτερος ως πρωθυπουργός, βάλθηκαν να καταστρέψουν όλες τις προσπάθειες που είχαν κάνει οι προκάτοχοί τους για την εθνική συμφιλίωση. Κατ΄ αρχήν συμμάχησαν σε κυβερνητικό επίπεδο με την ξενόφοβη και αντισημιτική Λίγκα των Οικογενειών. Συνεργάστηκαν επανειλημμένα με τον εξτρεμιστικό ραδιοφωνικό σταθμό Radio Μaryja. Και μετέτρεψαν τη δίωξη των συνεργατών της δικτατορίας σε ένα πραγματικό κυνήγι μαγισσών. Από τα νύχια τους δεν γλίτωσε ούτε ο ιστορικός Μπρόνισλαβ Γκερέμεκ, που κόντεψε να χάσει την έδρα του στο Ευρωκοινοβούλιο επειδή αρνήθηκε να υπακούσει στα εξωφρενικά μέτρα για την «αποκομμουνιστοποίηση» της χώρας.

Το 2004 και το 2005, ως δήμαρχος της Βαρσοβίας, ο Λεχ Κατσίνσκι απαγόρευσε τις Gay prides. Φανατικός καθολικός, ήταν σθεναρός πολέμιος των αμβλώσεων. Απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ενωση είχε μια εντελώς αρνητική στάση, αφού τη θεωρούσε όργανο των Γερμανών. Το 2006 μποϊκοτάρισε μια σύνοδο του Τριγώνου της Βαϊμάρης (Γαλλία- Γερμανία- Πολωνία), οδηγώντας οκτώ πρώην υπουργούς Εξωτερικών όλων των ιδεολογικών αποχρώσεων να τον κατηγορήσουν ότι πλήττει τα συμφέροντα της Πολωνίας. Το 2007 έκανε ό,τι μπορούσε για να μην υιοθετηθεί μια απλουστευμένη συνταγματική συνθήκη που θα αντικαθιστούσε τη Συνθήκη της Νίκαιας. Και το 2009 υπονόμευσε με κάθε τρόπο την επικύρωση της Συνθήκης της Λισαβώνας. Γι΄ αυτόν, μοναδικός αξιόπιστος σύμμαχος ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Εξ ου και η πλήρης συμμετοχή της Πολωνίας στον πόλεμο του Ιράκ και ο ρόλος της στις μυστικές πτήσεις της CΙΑ.

Η ευθύνη του πρώην προέδρου στη συντριβή του αεροπλάνου που παρέσυρε τον ίδιο και άλλους 95 ανθρώπους στον θάνατο δεν έχει (ακόμη) τεκμηριωθεί. Ολα δείχνουν όμως ότι εκείνος πίεσε τον πιλότο να προσγειωθεί με κάθε τρόπο στο Σμολένσκ. Αλλωστε, το είχε ξανακάνει. Το 2008, στην πτήση που τον μετέφερε στη Γεωργία για να της εκφράσει την υποστήριξή του στην αντιπαράθεση με τη Ρωσία, επιτέθηκε στον πιλότο επειδή δεν ήθελε να προσγειωθεί στην Τιφλίδα για λόγους ασφαλείας. Τον κατηγόρησε για δειλία επειδή οδήγησε το αεροπλάνο στο Αζερμπαϊτζάν και απαίτησε την απόλυσή του.

Οπως γράφει ο ανταποκριτής της Λιμπερασιόν στις Βρυξέλλες, ο Κατσίνσκι πέθανε όπως έζησε: καλλιεργώντας συνεχώς ξαναζεσταμένα μίση του παρελθόντος.