Το πάθος της ανωνυμίας

Η μηχανή δεν έχει την ίδια απόδοση που είχε, αυτό είναι φανερό. Και το σημείο όπου έπαθε βλάβη φαίνεται πως ήταν η Μασαχουσέτη.

Το περασμένο φθινόπωρο, ο Μπαράκ Ομπάμα ανακοίνωσε ότι απαγορεύεται ρητά σε κάθε υπάλληλο του Λευκού Οίκου να συνεργάζεται με μέσα ενημέρωσης για την παρουσίαση αξιωματούχων της κυβέρνησης. Ο Αμερικανός πρόεδρος φοβόταν ότι μια τέτοια συνεργασία θα υπονόμευε την ενότητα της κυβέρνησής του. Όπως έλεγε άλλωστε και ο Ρούζβελτ, οι άνθρωποι που δουλεύουν για τον Αμερικανό πρόεδρο πρέπει να διαπνέονται από το «πάθος της ανωνυμίας». Η απαγόρευση τηρήθηκε σε μεγάλο βαθμό μέχρι την απροσδόκητη ήττα στη Μασαχουσέτη, πριν από έξι εβδομάδες. Από τότε άρχισαν να εμφανίζονται τα πρώτα ρήγματα, με αποκορύφωμα τον «εμφύλιο πόλεμο» για τον ρόλο του προσωπάρχη του Ομπάμα, του διαβόητου Ραμ Εμάνυελ.

Ο πόλεμος αυτός ενίσχυσε την εντύπωση που είχε ήδη δημιουργηθεί ότι ο Ομπάμα λειτουργεί αρκετά συγκεντρωτικά. Δύο άνθρωποι βασικά «μετράνε» στην κυβέρνησή του: ο Ραμ Εμάνυελ και ο Ντέιβιντ Άξελροντ. Ο στενός κύκλος του προέδρου συμπληρώνεται από άλλους δύο: τον υπεύθυνο επικοινωνίας Ρόμπερτ Γκιμπς και τη Βάλερι Τζάρετ. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη συνάντηση που είχε το περασμένο καλοκαίρι ο Ομπάμα με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Βενιαμίν Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο, δεν ήταν παρόντες ούτε η υπουργός Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον ούτε ο ειδικός απεσταλμένος στη Μέση Ανατολή Τζορτζ Μίτσελ. Η απαίτηση που προέβαλε στη συνάντηση εκείνη ο Ομπάμα να παγώσουν οι εβραϊκοί οικισμοί περιφρονήθηκε στη συνέχεια από τον Νετανιάχου. Και ο Αμερικανός πρόεδρος αναγκάστηκε να υποχωρήσει. Πολλοί αναρωτιούνται λοιπόν ποιος πραγματικά τον συμβουλεύει σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. «Ο πρόεδρος έχει τουλάχιστον τέσσερις συμβούλους εθνικής ασφάλειας, και ο Τζιμ Τζόουνς (ο επίσημος σύμβουλος) δεν περιλαμβάνεται σ΄ αυτούς», λέει στους Φαϊνάνσιαλ Τάιμς ένας πρώην αξιωματούχος της κυβέρνησης Κλίντον. Εντάσεις υπάρχουν όμως και μεταξύ των ανθρώπων που είχαν δουλέψει προεκλογικά για τον Ομπάμα και εκείνων που είχαν συνεργαστεί με τη Χίλαρι Κλίντον. Όπως είναι φυσικό, οι σχέσεις του Λευκού Οίκου με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν είναι οι πλέον ομαλές.

Δύο είναι οι μεγάλες δοκιμασίες που θα κρίνουν την πορεία αυτής της κυβέρνησης. Η μία είναι η μεταρρύθμιση της υγείας. Αν ο Ομπάμα κατορθώσει να προωθήσει ένα νομοσχέδιο μέσα στις επόμενες εβδομάδες, οι γκρίνιες θα ξεχαστούν και η κυβέρνηση θα πάρει μια μεγάλη ανάσα. Αν όχι, τα συντροφικά μαχαιρώματα θα συνεχιστούν μέχρι την κρίσιμη αναμέτρηση του ερχόμενου Νοεμβρίου για τη μερική ανανέωση του Κογκρέσου. Εκεί, η κυβέρνηση κινδυνεύει να χάσει τον έλεγχο του ενός ή και των δύο νομοθετικών σωμάτων. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, θεωρείται βέβαιο ότι ο Εμάνυελ θα παραιτηθεί. Αλλά αυτό θα είναι μάλλον το μικρότερο κακό.