Ήταν μπλόφα το «ισπανικό θαύμα»;

«Ο Θαπατέρο χειρίστηκε την κρίση πολύ άσχημα. Στην αρχή την αρνήθηκε, και στη συνέχεια προσπάθησε να την αντιμετωπίσει με την αποπομπή του υπουργού Οικονομικών. Αλλά μη βιάζεστε να τον ξεγράψετε. Η Ισπανία είναι κορεσμένη από τραγωδίες». Χαβιέρ Θέρκας.

Μέχρι πριν από λίγο καιρό, όλα ήταν τέλεια στην Ισπανία. Η οικονομία πετούσε, αναμενόταν μάλιστα να ξεπεράσει την ιταλική. Ο Ραφαέλ Ναδάλ ήταν ο καλύτερος τενίστας στον κόσμο. Ο Φερνάντο Τόρρες κέρδιζε με όποια ποδοσφαιρική ομάδα έπαιζε και παρουσιαζόταν ως εκπρόσωπος μιας νέας γενιάς ψηλών και ξανθών Ισπανών. Ο Μπαλτάσαρ Γκαρθόν ήταν ο πιο έντιμος δικαστής, ο Φεράν Αντριά ο πιο διάσημος σεφ και ο Πέδρο Αλμοδόβαρ ο πιο ταλαντούχος σκηνοθέτης. Όσο για τον Θαπατέρο, αποτελούσε το πρότυπο και την ελπίδα ολόκληρης της ευρωπαϊκής Αριστεράς. Και ξαφνικά, όλα άλλαξαν. Η οικονομία κατέρρευσε. Ο Ναδάλ «έσπασε». Ο Τόρρες άρχισε να κουράζει. Ο Γκαρθόν θα κάτσει στο εδώλιο του κατηγορουμένου. Ο Αντριά έκλεισε το εστιατόριό του και θα το μετατρέψει σε Ακαδημία. Ο Αλμοδόβαρ γύρισε μια απογοητευτική ταινία, τις Ραγισμένες Αγκαλιές. Ο Θαπατέρο είδε το άστρο του να ξεθωριάζει. Και στο πρώτο δημοψήφισμα που έγινε σε ένα μικρό χωριό της Καταλωνίας, το Αρένις ντε Μουντ, το αποτέλεσμα ήταν 95% υπέρ της ανεξαρτησίας από τη Μαδρίτη!

Τι συνέβη; Μήπως το «ισπανικό θαύμα» ήταν στην πραγματικότητα μια μεγάλη μπλόφα; Ο Χαβιέρ Θέρκας διατηρεί την αισιοδοξία του. «Όπως δεν ήμασταν πριν μεγάλοι, δεν είμαστε και τώρα μικροί», λέει στην «Κοριέρε» ο Καταλανός συγγραφέας, γνωστός στην Ελλάδα από τους Στρατιώτες της Σαλαμίνας . «Οι παππούδες μας γνώρισαν τον εμφύλιο πόλεμο και την πείνα της δεκαετίας του ΄40. Οι γονείς μας έκτισαν τη δημοκρατία. Κι εμείς οι κακομαθημένοι νέοι Ισπανοί, παιδιά της ελευθερίας και του πλούτου, πρέπει να υψώσουμε το ηθικό μας ανάστημα για να αντιμετωπίσουμε τη μεγάλη κρίση».

Το καινούργιο βιβλίο του Θέρκας λέγεται «Ανατομία μιας στιγμής» και έχει ήδη πουλήσει μισό εκατομμύριο αντίτυπα στην Ισπανία. Διηγείται τα γεγονότα της 23ης Φεβρουαρίου 1981, της ημέρας που έγινε το πραξικόπημα του Τεχέρο. «Στην υπόλοιπη Ευρώπη έμεινε εκείνη η γελοία φωτογραφία του συνταγματάρχη με το τρίκοχο καπέλο. Όμως εκείνο το πραξικόπημα δεν ήταν οπερέτα. Παραλίγο να πετύχει. Το σταμάτησε ο βασιλιάς. Και τρεις βουλευτές που δεν έτρεξαν να κρυφτούν κάτω από τα έδρανα. Ο πρώτος (ο Αδόλφο Σουάρεθ) ήταν πρώην φαλαγγίτης. Ο δεύτερος (ο Μανουέλ Γκουτιέρεθ Μεγιάδο) ήταν πρώην στρατιωτικός της εποχής του Φράνκο. Και ο τρίτος (ο Σαντιάγκο Καρίγιο) ήταν ο ιστορικός ηγέτης του ισπανικού κομμουνισμού. Κανείς από τους τρεις δεν ήταν δημοκράτης. Αυτοί όμως έσωσαν τη δημοκρατία, προδίδοντας το παρελθόν τους. Η Ηθική της Προδοσίας: ίσως αυτός να ήταν ένας καλύτερος τίτλος για το βιβλίο μου».