Νέοι φτωχοί σε πλούσιες χώρες

Θα γίνουμε, λέει, φτωχότεροι με τα νέα μέτρα. Σιγά το πράγμα! Συμβαίνει και στις πλουσιότερες των οικογενειών.

Φτωχός, σύμφωνα με τα κριτήρια του ΟΟΣΑ, είναι όποιος εισπράττει κάτω από το 60% του μέσου εισοδήματος. Το όριο αυτό ισοδυναμεί στη Γερμανία με 965 ευρώ για έναν άνθρωπο που ζει μόνος και με 1.943 ευρώ για μια οικογένεια με δύο παιδιά. Με βάση αυτόν τον ορισμό, ο αριθμός των φτωχών στη χώρα αυξήθηκε μέσα σε μια δεκαετία από 8 σε 11,5 εκατομμύρια. Ένας στους επτά Γερμανούς είναι επισήμως φτωχός. Και στην κατηγορία των κάτω των 25 ετών, το ποσοστό αυτό φτάνει το 25%. Πρόκειται βέβαια για φαύλο κύκλο. Όταν είσαι νέος και δεν έχεις χρήματα, δυσκολεύεσαι να τελειώσεις τις σπουδές σου, άρα και να βρεις δουλειά. Όπως έχουν δείξει όμως διάφορες έρευνες, η ανεργία είναι ο κυριότερος λόγος που οδηγεί στη φτώχεια.

Εκτός από τους νέους, το άλλο θύμα της φτώχειας είναι τα παιδιά. Σύμφωνα με έρευνα του γερμανικού Ινστιτούτου οικονομικών ερευνών (DΙW), μόνο το 15% των παιδιών κάτω των 3 ετών βρίσκουν θέση σε παιδικό σταθμό. Αυτό αναγκάζει πολλές μητέρες να μένουν στο σπίτι. Η κατάσταση επιδεινώνεται όταν οι μητέρες μεγαλώνουν μόνες τα παιδιά τους. «Το ποσοστό των μονογονεϊκών οικογενειών που απειλούνται από τη φτώχεια φτάνει το 40%», τονίζουν οι συντάκτες της σχετικής έκθεσης Γιοακίμ Φρικ και Μάρκους Γκράμπκα. «Η οικονομική ενίσχυση μπορεί να θεραπεύει τα συμπτώματα, αλλά όχι και τα αίτια της φτώχειας. Η αύξηση των επενδύσεων στις υπηρεσίες φύλαξης των παιδιών θα ήταν πιο αποτελεσματική».

Αν αυτά συμβαίνουν στην πλουσιότερη χώρα της Ευρώπης, τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα στην πλουσιότερη χώρα του κόσμου. Εδώ, οι «νέοι φτωχοί» υπολογίζονται σε 25 εκατομμύρια. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Νortheastern University, η ανεργία στο πιο φτωχό ένα δέκατο του ενεργού πληθυσμού της Αμερικής (όπου το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα δεν ξεπερνά τα 12.500 δολάρια) έφτασε το τελευταίο τρίμηνο του 2009 το 30,8%. Το ποσοστό αυτό είναι κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες μεγαλύτερο της ανεργίας που καταγράφηκε στο αποκορύφωμα της Μεγάλης Ύφεσης, τη δεκαετία του ΄30, και τριπλάσιο του αμερικανικού μέσου όρου. Κοντά στο 20% είναι και η ανεργία στο αμέσως λιγότερο φτωχό ένα δέκατο του ενεργού πληθυσμού. Και στους αριθμούς αυτούς δεν περιλαμβάνονται εκατομμύρια άποροι που έχουν σταματήσει εδώ και χρόνια να ψάχνουν για δουλειά.

Όταν ένας Αμερικανός χάνει τη δουλειά του, γρήγορα χάνει και την ασφάλισή του (αν βέβαια είχε). Κι όπως λέει στους Νιου Γιορκ Τάιμς ο Ράντι Αλμπίντα, οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης, «όταν χάνεις την κοινωνική σου προστασία, βυθίζεσαι σ΄ έναν υπόγειο κόσμο». Κανείς δεν σε δανείζει ή, όταν σε δανείζει, το κάνει με εξωφρενικό επιτόκιο. Κάτι μας θυμίζει, κάτι μας θυμίζει...