Κάθε αντίσταση είναι μάταιη

Η επιτυχία της Κίνας δεν έχει μόνο οικονομικές, αλλά και σημαντικές πολιτικές επιπτώσεις. Η χώρα αυτή συνιστά ένα αληθινό εναλλακτικό μοντέλο σε σχέση με τις δυτικές δημοκρατίες και μια απειλή πολύ σοβαρότερη από εκείνη που αντιπροσώπευε η Σοβιετική Ένωση. Τα όσα συμβαίνουν στο Πεκίνο ενθαρρύνουν όσους πιστεύουν ότι η καλύτερη συνταγή για μια χώρα είναι ο συνδυασμός της οικονομίας της αγοράς και μιας αυταρχικής διακυβέρνησης. Ο αυταρχικός καπιταλισμός είχε περιορισμένη απήχηση όσο εφαρμοζόταν σε μικρή κλίμακα, για παράδειγμα στη Σιγκαπούρη. Αλλά με την Κίνα αλλάζουν όλα. Από τη Λατινική Αμερική μέχρι την Ιταλία του Μπερλουσκόνι, είναι ευρύ το φάσμα των χωρών όπου τίθεται υπό αμφισβήτηση η κοινοβουλευτική δημοκρατία.

Αυτά λέει στην εφημερίδα Ρεπούμπλικα ένας από τους πιο προσεκτικούς παρατηρητές της σχέσης ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση, ο ολλανδικής καταγωγής Ίαν Μπουρούμα, που έχει ζήσει πολλά χρόνια στην Ιαπωνία και το Χονγκ Κονγκ και σήμερα διδάσκει στο Βard College των Ηνωμένων Πολιτειών. Κατά την άποψή του, το γεγονός που άλλαξε εντελώς αυτή τη σχέση ήταν η σύνοδος της Κοπεγχάγης, όπου η κινεζική ηγεσία συμπεριφέρθηκε με αλαζονεία και ανάγκασε τον πρόεδρο Ομπάμα να υιοθετήσει μια πιο σκληρή στάση. Ιδιαίτερη σημασία έχει και η σύγκρουση του Πεκίνου με την Google: για πρώτη φορά, μια δυτική εταιρεία αρνείται να δεχθεί όρους στο όνομα των οικονομικών συμφερόντων.

Η Κίνα είναι έτοιμη να οδηγήσει τον κόσμο, κάθε αντίσταση είναι μάταιη, επισημαίνει με συνέντευξή του στην ίδια εφημερίδα και ο Βρετανός ιστορικός Μάρτιν Τζέικς, πρώην διευθυντής του περιοδικού Μarxism Τoday. Η Δύση, τονίζει, έκανε ένα λάθος. Θεωρούσε ότι η Κίνα ήταν «καταδικασμένη» να γίνει μια ημι-δυτική κοινωνία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ειδικότερα, δεν ήταν προετοιμασμένες να αντιμετωπίσουν την άνοδο αυτής της χώρας. Μόνο με την ευκαιρία της τελευταίας οικονομικής κρίσης άρχισαν να συνειδητοποιούν οι αμερικανικές ελίτ την παρακμή της χώρας τους. Μέχρι πρόσφατα, θεωρούσαν ότι είναι ανίκητες.

Οι προτεραιότητες της κινεζικής ηγεσίας είναι σαφείς, τονίζει ο Τζέικς. Η πρώτη είναι να επιτευχθεί μια οικονομική ανάπτυξη ικανή να ξεριζώσει τη φτώχεια που μαστίζει μεγάλες περιοχές της χώρας. Η δεύτερη είναι να εξασφαλιστούν διεθνείς σχέσεις που να επιτρέπουν την εκπλήρωση του πρώτου στόχου. Οι Κινέζοι έχουν απίστευτη υπομονή. Και μπορούν να ανταγωνιστούν τους Αμερικανούς ακόμη και στο πεδίο του πολιτισμού. Το κεντρικό τους Κράτος έχει παράδοση δύο χιλιάδων ετών. Η γλώσσα τους είναι μια από τις πιο πλούσιες και αρχαίες γλώσσες του κόσμου. Και η τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων έδειξε ότι η Κίνα μπορεί να επανεπεξεργαστεί την ιστορία της και να την παρουσιάσει με τη βοήθεια των πιο σύγχρονων τεχνικών επικοινωνίας και θεάματος.