Απροσδόκητο ενδιαφέρον

Τι είναι καλύτερο για μια χώρα: να ανησυχούν όλοι για την οικονομία της και να λαμβάνουν μέτρα για την εξυγίανσή της ή να μη μιλά κανείς γι΄ αυτήν και να δηλητηριάζεται το κλίμα σιγά σιγά, μέχρι την τελική έκρηξη;

Τον περασμένο μήνα, στους διαδρόμους της συνόδου G20 που έγινε στο Λονδίνο, ακουγόταν με επίμονη ανησυχία μια λέξη: Ουγγαρία. Ο φόβος ήταν ότι η οικονομική και κοινωνική κρίση που περνούσε η χώρα θα οδηγούσε σε μια τραπεζική κατάρρευση που θα παρέσυρε μοιραία την υπόλοιπη Ευρώπη, και στη συνέχεια όλο τον κόσμο. Οι αυστριακές τράπεζες έχουν επενδύσει στην Κεντρική Ευρώπη ένα ποσό που ισοδυναμεί με το 70% του ΑΕΠ της χώρας. Και κάποιος είπε ότι η Μεγάλη Ύφεση του 1929 είχε σχέση με την κατάρρευση μιας αυστριακής τράπεζας.

Οι φόβοι αυτοί στη συνέχεια υποχώρησαν. Η έκβαση της ουγγρικής κρίσης- γράφει ο Γκίντεον Ράχμαν στους Φαϊνάνσιαλ Τάιμς - μοιάζει τώρα με μια μικρογραφία της παγκόσμιας κρίσης. Η ανεργία αυξάνεται και η κυβέρνηση απαντά περικόπτοντας τις δημόσιες δαπάνες και αυξάνοντας τους φόρους. Την περασμένη εβδομάδα, οι συντάξεις μειώθηκαν κατά 8%. Ο κόσμος είναι τόσο κουρασμένος που δεν βγαίνει στους δρόμους να διαμαρτυρηθεί, όπως έκανε το 2006 όταν ο τότε πρωθυπουργός παραδέχθηκε ότι έλεγε ψέματα πρωί, μεσημέρι, βράδυ για να κερδίσει τις εκλογές. Τη δυσαρέσκειά του την εκφράζει μ΄ έναν άλλο, σιωπηλό και πιο επικίνδυνο τρόπο: ενισχύοντας το ακροδεξιό κόμμα Jobbik, που αναμένεται να κερδίσει τουλάχιστον μία έδρα στις ευρωεκλογές και να παίξει στη συνέχεια σημαντικό ρόλο στις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις.

Το Jobbik στηρίζει την εκστρατεία του στα αισθήματα εναντίον των Τσιγγάνων, που αποτελούν το 5% με 10% του πληθυσμού. Έχει συγκροτήσει μια παραστρατιωτική πτέρυγα, την Ουγγρική Φρουρά, που τα μέλη της πραγματοποιούν συγκεντρώσεις σε διάφορες πόλεις φορώντας στολές με τα διακριτικά των προπολεμικών φασιστικών κομμάτων της χώρας. Πολλοί ανεξιχνίαστοι φόνοι Τσιγγάνων αποδίδονται σ΄ αυτή την οργάνωση. Αλλά η επικεφαλής της λίστας του κόμματος στις ευρωεκλογές έχει ένα τελείως διαφορετικό προφίλ. Η Κριστίνα Μορβάι είναι δικηγόρος, έχει γράψει βιβλία για τη βία εναντίον των γυναικών και έχει τιμηθεί από τον Ερυθρό Σταυρό για την εκστρατεία της με στόχο την ευαισθητοποίηση για το ΑΙDS.

Ενώ τα κόμματα της παραδοσιακής Δεξιάς και Αριστεράς ανταλλάσσουν χαρακτηρισμούς για «φασίστες» και «κομμουνιστές», οι πραγματικοί εξτρεμιστές του Jobbik κερδίζουν συνεχώς έδαφος. Δεν είναι βέβαια οι μόνοι ακροδεξιοί που αναμένεται να αποκομίσουν κέρδη στις ευρωεκλογές. Τουλάχιστον μία έδρα φιλοδοξεί να κερδίσει και το Βρετανικό Εθνικό Κόμμα, που διατηρεί στενούς δεσμούς με το Jobbik. Εκπλήξεις υπόσχεται επίσης ο Ολλανδός Γκέερτ Βίλντερς, που κατεβαίνει με σύνθημα «Κατά της Ευρωαραβίας, υπέρ της Ολλανδίας». Όπως σημειώνει ο αρθρογράφος των Φαϊνάνσιαλ Τάιμς, ίσως τελικά αυτές οι εκλογές να έχουν ένα απροσδόκητο ενδιαφέρον...